تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بووم
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بووم
ساختمانی جەستە
بووم
بوم، خُهر، مِهَن، میهَن، آرامگاه، خاک، زَمین.
بووم
زێد. [نیشتمان، سەرزەمین]
بووم
وَطَن، مَأوَی، مَسکَن، مَکان، مَحَلّ، مَعان، تُراب، اَرض.
بووم
تەشوێ
هەبووم
کوندی زل، کوندەبووم
بووم
[[ست:بوومی.، په:بووم، سانسكرێیتیی:بهوومی]
نا.» زەوی، ئەرز، خاک، وڵات، تێبــ.ینی: ئەم وشەیه له کوردیدا لەبیران چۆتەوه و بە تەنیایی دەکار ناکرێ، تە نیا له وشەی «بوومەلەرزه» ی «سن. کعر.» دا دەبیندرێ و له «بوولەرزه» و بوولێڵه» ی موکریانیشدا هەنکاوێکی تر چۆته پێش و دەنگی «م» له ئاخرەکەی کەوتووه و له قاڵبی «وو» دادەیبینن.
سەرچاوە: نالی
بووم
کوندەبەبوو کە کەلاوە و وێرانە ئەکا بە مەنزڵگای خۆی و نیشانەی نەگبەتییە.

سایەیی پایە وەکوو باڵی هوما و بازی سپیم
نە وەکو بوومی قەدەم شووم و نە هەمڕەنگی قەلم
سەرچاوە: نالی
بووم
بایەقوش.

ئەم سەرسەری بازانه کەوا هەمسەری بوومن
موشکیل، بگەنه ساعیدی شاهێکی وەکوو من
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
مەرز و بووم
سەرچاوە: نالی
مەرز و بووم
له دوو وشەی (مەرز) و (بووم) پێکهاتووە که یەکەمیان واتە سنوور و دووهەمیان واتە ڕێ و شوێن و خاک و وڵات، ئیستا تێکڕا بەمەعنا وڵات و ناوچە بەکار ئەهێنرێ،

« نالیی » کەوا سەگی سەگی ئەو مەرز و بوومەیە
ئەمما سەگی موعەللەمی بێ دەنگ وبێ وەڕە،
سەرچاوە: نالی
بوومئاسا
عادەت وەک کوندەبەبوو.

ئەلا ئەی نەفسی بوومئاسا، هەتا کەی حیرصی وێرانە!
لەگەڵ ئەم عەشقبازانە بڕۆ بازانە، ئازانە!
بوومچەوە
بوومچەو
بوومی
بومی، مِهَنی، میهَنی.
بوومی
[خۆمالی]
بوومی
وَطَنِيّ.
بوومەلەرزه
بومَهَن، بومَهین، زَمین لرزه، لَرزَک، زَمین لَرزَک.
بوومەلەرزه
زەوی لەرزه، لەرزەک. [بوولەرزه، زەلزەلە]
بوومەلەرزه
زَلزَلَة، زَعزَعَة، هَزهَزَة، رَجفَة.
بوومەلەرزه
[ بووم+3-ئه/2+له‌رز «له‌رزین» +5-ئه/1]
نت.» , «سن. کعر.» هەژان و لەرینەوەی توند و تیژ یا سووکی هێندێ شوێنی «گۆ» ی زەوییه. تێبــ.ینی: تا ئێستا هۆی ئەم هەژانه به ڕاستی نەزانراوه و لەم بابەتەوه ڕای جوورا وجوور له ئارادا هەیه. له کاتی لەرینەوەی زەویدا گەلێ جار دەنگێکی وەکوو گرمەی هەور یا تەقەی تۆپ دەبیسترێ، ئەو شوێنەی که لە کاتی بوولەرزەدا له هەموو شوێنێک توند وتیژ تر دەلەرێتەوه به زارا وەی زانستی پێی دەڵێن «کوانوو- کانوون- ی ناوەوه» و ئەو شوێنەش که له هەموو شوێنێکی دیکه کەمتر دەلەرەوێتەوه «کوانووی دەرەوه»، دووری ئەم دوو جێگەیه لێکتر له18 کیلۆ میتره.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بوومەلەرزە
جووڵانەوەی هێندێک لە زەوی بەهۆی هوروژم هێنانی هەڵم و بۆقی ناویەوە
بوومەلەرزە
بوومەمارانی(بابا)
گیایەکە
بوومەکووێرە
کوندەبەبۆ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەروبووم
پیت و فەڕی شت
بەروبووم
بوم¬وبر، سَرزمین، دَمیک، أرتا.
بەروبووم
سەرزەوین، ناوچه. [مەڵبەند، هەرێم]
بەروبووم
وَطن، ناحیِة. (نَواحي، اَماکِن، اَراضی، مَحالّ)
بەرووبووم
داهات، بەرەچوون. ناوچە، سەرزەوی
زادبووم
مەڵوەن، زێد.[مەڵبەند، زێد (هەرێمی لە دایکبوون.)]
زادبووم
مَولِد، مَسقَطُ الرّأس، موطِن، وَطَن.