تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بری
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بری
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بری
[ص. ع ]
(بەری - berî)
بری
«نمس.» تم: برێتی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
فلفل بری
[ا. مر ]
(فیل فیلی بەڕی - fil fili berî)
جۆره رووەکێکه.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
لە بری
لە جیاتی
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
پلشت بری
[ا. مص ]
(پەلەشت بەری - peleşt berî)
پاقژکردنەوەی چڵکی برین.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
گچ بری
[ا.مص. ]
(گەچ بوری - gaç burî)
گەچکاری، دروستکردنی نەخش و نیگار بە گەچ لە بن میچ و قەدی دیوار.
2- برینگ
[[؟]]
«نا.»، «مک.» ئامرازێکه وەکوو مەقەست بەلام گەورەتره، دەمەکانی لەباتی ئەوەی وەک ئی مەقەست لەناوەڕاستا به بزمارێک لێک داکوترابن، لێک جودان و کاتی ئیش پێکردن وەکوو نێره و مێیه دەخرێته سەریەک. ئەم ئامرازه بۆ بڕینەوەی مەڕ و بزن بەکاردێت. *برنگ، «هل» دوێرد، جەو، دووکارد. «سن» هەورینگ. «بک» جەو، جەور، جەهرێ.تێبــ.- من واتێدەگەم ئەم وشەیه له «بڕ» ڕیشەی مەسدەری «بڕین، بڕینەوه» و «ئینگ» پاشبەندی دروست کردنی ناوی ئامرازان «ئیسمی ئالەت» پێک هاتبێ.
بریا
[[؟]]
«ئم.»، «مکبۆ دە ربڕینی دەرد و داخ و ئاوات و ئارەزوو له سەرەتای مەبەستا دەگووترێ.:: بریا به بریایی خوڵای با ئەو سەفەرەم هەرنەکردبا.* «مک.، سیە.»، خۆزگە. «بک.، هل.» خۆزی «سیه.» کاشکه، کاشکی.
بریان
«س.» تم: برژاو.
بریسکه بریسک
«نت.» بریسکەی یەک لەدوای یە ک، بریسکانەوه * ئەوه چیه لەوێ کەوتووه هەر بریسکەبرێیسکێتی.
بریق و باق
«نت.» تم: بریسکه.
بریقه
[[ی.عا كو]، [بریق «عا» + ٥-ئە/١]]
«نت.» تم: بریسکه تێبــ.- هەرچەنده ئەم وشەیه مانای بریسکه دەدا، بەڵام فەرقێکیان هەیه که بریسکه زوو دەبڕێتەوه، کەچی «بریقه» درێژخایێن تره.
بریقه بریق
«نت.» بریقەی یەک له دوای یەک.
بریقه هاتن
«مست.، لا.» تم: بریسکانەوه.:: وەکوو ئەڵماس بریقەی دێ.
بریقەدان
«مست.لا» تم: بریسکانەوه.:: له دوورەوه بریقەدەدا.
برین پێچ
«نفا.»، «نت.» ئەوکەسەیه برینان خاوێن دەکاتەوه و خوێنیان دەوەستێنێ و دەرمانیا دەکا و دەیان بە ستێ. «عا.» مضمد.
بریندار بوون
[[مست. لا.]]
1- پەیدا بوونی «برین /1» لە ل سی ئادەمیزاد:: دەستی شامراد به چەقۆ بریندار بوو. 2- وجوودی «برین/1و 2» له شوێنێکی لەش:: چووینه سەری هەموو گیانی بریندار بوو «برینی لێ بوو، برینی پێوه بوو».
برینداری
«حمس.» ئەنجامی بریندار بوون.
برینگی
[[كو، تو]، [ 2- برینگ+چی ]]
«سفا.» تم: برینگەوان.
به برینگ ئەنگوتن
مست. مت.»، «مک.» تم: به برینگ هەڵگەڕان
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دم بریده
[ص.مف ]
(دوم بوریده - dum buride)
کلک بریاگ، بی کلک، بەخەلکی زرینگ و حیله باز دەگوتری.
1- برینگ
[[؟]]
«نا.»، «هل.» ئەو بەشەی خوری مەڕان لەسەر پێستیانەوه تاچە ند سانتیمەترێک لەخوری دیکه نەرم و نیان تره و چەورایێکی هەیه.
3- برینگ
[[؟]]
«س،»، «ئیشک، بەگشتی له ترکیبی «ئیشک وبرینگ» دا»، «هبێد- 17.»
ئیشک و برینگ
تەواو وشک، بە تەواوەتی وشک بەبێ هیچ تەڕیەک
ئیشک و برینگ
[[؟]]
(ست.) هەر شتێکی هیچ تەڕایی تێدا نەبێ. کچێ بڕۆ هەی مەکرباز! قوڕی چی؟ دنیا ئیشک و برینگە.