تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



باقەباق
بَعبَعَة، یُعار.
باقەباق
بالەبالی بزنێیە یا هی ڕێوییان، باعەباع، قاڵەقاڵ
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بالابان
[ا.مر ]
(بالابان - balaban)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بالابانچی
[ا.مر ]
(بالابانچی - balabançî)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بالباز
بان بەسەر دەبانێ، بەقوون نابانێ
1) بە مەڕێ دەگوترێ که بەرخ وەخۆ بگرێ و بیلێسێتەوه بەڵام نەیەڵێ بیمژێ. ب»، «کن.» ژنێکی تەواو ڕام نەبووبێ و خۆی بە دەست مێردەوه نەدات. تێبــ.- ١- ئەم وشەیه بەو شێو ەیه که له مەتەڵەکەی سەرەوەدا دەکار کراوه، دەبێ لە مەسدەرێکەو ه هاتبێ، هەروەکوو دەڵێن دەنازێ له مەسدەری «نازین» یا دەبارێ لەمەسدەری «بارین»، کاتێ دەشڵەین «دەبانێ» یا «نابانێ» بەو جۆرەی له مەتەڵەکەدایه، دەبێ بڵەین دەبانێ لەمەسدەری «بانین» هاتوه، بەڵام ئەم مەسدەره لازمه قەت نەبیستراوه، ب» ئەوەندەی پێم شک بێ لەو مەسد ە ره نەبیستراوه یا گوم بوه. ٢- وشەی «بانۆک» و «نەبان» کەوتوونهوە و له مەتەڵەکەشدا له حاڵەتی مزارعی «دەبانێ» و «نابانێ» دا د ەیبینین.
بانبارگه
[[1-بان/٣+بارگه]]
«نت.» بەر بووک یا هەر ژنێکی دیکه، که لەسەر بارگەی جیازی بووکەوه سوار دەبێ و لەماڵی بووکێ ڕا دەچێته ماڵی زاوا.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بانبارگە
بەربووکێکە کە لەسەر بارگەی بووکەوە سوار دەکرێ دەنێردرێ بۆ ماڵی زاوا
بانبارگە
بەربووکێکە سوواری سەربارگەی بووک دەکرێ و دەنێردرێ بۆ ماڵی زاوا
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بانبانک
مشکێکی درێژکۆلەیە دەڵێن وایە هەر لەسەر کۆمای زێڕ دەنوێ
بانبانک
جانوری از تیره سمور
بانبانک
جانەوەرێکە لە تیرەی سمۆرە دەست کورت و قاچ درێژە لە ڕەوەزە بەرداندا دەژی
بانبانک
[[؟]]
«نت.»، «مک.» گیاندارێکی کێوییه له شێوەی «سمۆره»، دەستەکانی له قاچی کورت ترن، ڕەنگی به پێی فەسڵ دەگۆردرێ، کەوڵەکەی بۆ هێندێ شتی وەکوو «کیسە باخەڵ» و «بەرگەکالان» بەکەڵک دێت، بۆیه لە زستانا که ڕەنگی سپی و جوان دەبێ زیاتر هەوڵی ڕاوکردنی دەدرێ، لەناو «غەڵ» ه بە رداندا دەژی، لەناو کوردەواریدا دەڵێن ئەم گاینداره پارەی زێڕ دەدزێ و دەیشارێتەوه.
بانبانک(موک)
ڕسک، بانەوانک، ڕستی، جوورە مشکێکی بست و نیوێک درێژو چاو زلەو سوور بەڵەکە لە نێو مێرگ و کەڵەکە بەرداندا دەژی، دەشڵێن گۆیا هەر لەسەر کۆمای گەنجینەی زێڕ دەنووی
بانبانەگا(ئەردە)
ژێرناووک
بانهەڵبان(دەر)
بانگەبانگ
بانگی یەک لەدووای یەکتری، گازەگاز، هەراو هوریا، نێوی دەنگانە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بانەوبان
بازدان لە بانێکەوە بۆ بانێکی تر
بانەوبان
پرش از بامی به بامی دیگر
بانەوبان
بازدان لە بانێکەوە بۆ بانێک