تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



هەنجیر باوا
موز، انجیرآدم.
هەنجیر باوا
مەوز. [مۆز:میوەیەکە]
هەنجیر باوا
طَلح، مَوز.
ڕیش باوا
ریش بابا. (نوعی از انگور است که دانه های آن خیلی دراز است.)
ڕیش باوا
جۆرە ترێیەکە کە دەنکەکانی زۆر درێژە.
ڕیش باوا
رازِقِيّ، مُلاحِي، مُلّاحِي، اَصابعُ العَروس.
دەباوەش گرتن
«مست. مت.» د ەست دە ناو قەد یا سەروتری کەسێ وەرهێنان تێبــ.- ئە مەیان بۆ دەربڕینی هەستی خۆشەویستیه بەرامبەر کەسێ و زیاتر لە نێوان دڵداران و دوو دۆستیش کە دەمێک بێ یەکتریان نەدیتبێ، باوە و ڕوودەدا.
ئەنەباوای(هەورا)
باوباوێن
گاڵتە دەگەڵ مناڵا کردن و باوباو گوتن
باوباوێن
[[ ٣- باو/٢ +٣-باو/٢+ئین]]
«نت» «مک»، یارییه، گەوره دەگەڵ منداڵی ساوا دەیکا، تێبــ.- لەم یارییەدا گەوره دەم و چاوی خۆی له پشت شتێک دەشارێتەوه تا منداڵهکە نەیبینێ، پاشان لەلایەکەوه سەری خۆی دەردەخا و بانگی منداڵەکە دەکا و د ەڵێ: باو! کاتێ منداڵە سەری وەرد چەرخێنێ تا بزانێ دەنگەکه له کوێوه دێت، کابرای گەوره لە لایەکی ترەوە سەری دەردێنێ و بانگی دەکا «باو!»، ئەم کاره چەند جارێ دووپات د ەکاتەوە و منداڵەکهی پێ د ەخافڵێنێ.
تاکباوەڕی
تیۆرییەکی سیاسی و ئەخلاقییە کە بە ئارەزووگەیشتنی تاک، بە دەرەنجامی ژیان و ڕەفتاری کۆمەڵایەتی ناونووس دەکات و لەسەر ئەم گریمانە ڕاوەستاوە کە سوودپەرستی تاک، خۆبەخۆ قازانجی کۆمەڵگەی بە دواوە دەبێ. لەم ڕووەوە، ئەم تیۆرییە لەسەر مافی خاوەنداریەتی وەک مەرجی پێویست بۆ ئازادی لەنگەر دەگرێ و چاودێریی دەوڵەتیش، زەمانێک پەسند دەکات کە بەمەبەستی دابینکردنی ئازادی کردەوەی تاک بێت. بەپێی ئەم تیۆرییە تاک خۆبەخۆ دەبێتە دەرەنجام و سەرەڕای گوشاری کۆمەڵگەش بۆ یەکسانکردنی تاکەکان، دەبێ سەربەخۆ و ئازاد بێ.
ڕیشەی تاک باوەڕی ئەگەڕێتەوە بۆ باوەڕی سۆفستەکانی یۆنان بەڵام لەم چاخەدا بە شێوەی جووڵانەوەیەکی فیکری ئاوێتە بووە لەگەڵ جووڵانەوەی ڕیفۆرماسیۆن لە سەدەی شانزەدا کە لە ئەورووپا سەری هەڵدا. هەر ئەم جووڵانەوە بوو کە هەلی ئازادی تاکەکەسی لە پێوەند لەگەڵ خوداوەند، بێواسیتەی کلێسە و ڕەهابوون لەژێر سوڵتەی کلێسەی ڕەخساند.
ئەغڵەب، تاکباوەڕییان بە واتایەکی ناپەسند بەکارهێناوە و بە مانای دەرچوونی تاک لەژێر تەوزیمی کۆمەڵایەتی و خودپەرستی بێ قەید و بەند لە قەڵەم دراوە بەڵام نووسەرە کۆنەپارێزەکانی سەدەی بیستەم، تاکباوەڕییان زیاتر لە بەرانبەر سۆشیالیزم*و چەشنەکانی دیکەی کۆباوەڕی (کۆلکتیویزم) ئاڕاستە کردووە و لەو ناوانە بۆ داکۆکیکردن لە ماف و ئازادییە سەرەکییەکانی تاک سوودیان وەرگرتووە کە بەڕای ئەوان سۆشیالیزم دەیپووکێنێتەوە.
تاکباوەڕی
فردباوری
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
جباوت
[مص. ع ]
(جەباڤەت - cebavet)
کۆکردنەوەی باج و خەراج.
جێباوەڕی
Reliability
خوەشباوڕ
خوش¬باور، زودباور.
خوەشباوڕ
زووباوڕ. [دڵساف]
خوەشباوڕ
مِیقان.
خۆباوەڕی
باوەربەخۆبوون.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
خۆشباوەڕ
کەسێکە زۆرزوو بەهەموو شت باوەڕ بکا
خۆشباوەڕ
خوش باوَر
خۆشباوەڕ
گووێ لە مست، کەسێکە زۆر زوو بە هەمووچتێکی باوەڕ بکات، زووباوەڕ.-ی:زوو باوەڕکردن