تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اگر
[ا ]
(ئاگور - agur)
خشتی سورەکراو، کەرپووچ، ئاجور.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اگر
[ا ]
(ئاگەر - ager)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اگر
[په - حرف - ]
(ئەگەر - eger)
ئامرازی مەرج، ئەگەر.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اگرا
[ا ]
(ئوگرا - ugra)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اگراندسیمان
[ا ]
(ئاگراندیسمان - agrandisman)
گەورەکردن، بەرینکردن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اگرمان
[ا ]
(ئاگریمان - agirman)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دکاگرم
[ا.فر ]
(دیکاگرم - dikagrm)
دەگرام، دیکاگرام.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دیاگراف
[ا. فر ]
(دیاگراف - diyagraf)
ئامریکه بو به رجەسته كردنی تەن لەبەرچاودا.
ئئیحتیڕامی خۆ ڕاگرتن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) ١-ڕەفتار کردنی کەسێ بەجۆرێ کە خەڵک قەدری بزانن و حورمەتی بگرن. ٢- (کن.) بێ ئەدەب نەبوون. با ئیحتڕامی خۆی ڕاگرتبا و هێندەی قسەی زیادی نەکردبا تا وای بەسەر نەهاتبا.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئامداگرتی
شتێکە کە تێکڕاییی بێ و هی تاقە یەکێک نەبێ
ئاو بە ئاگردا کردن
«مستـ. متـ.»، «کنـ.» کوژاندنەوەی فیتنە و شەڕوشۆڕ.
ئاوزەنگی داگرتن
«مستـ. لا.»، «کنـ.» پێداگرتن لەسەر قسەی خۆ، پێ لێ دە کەوش کردن، پێ لێ دە پێسۆلێ کردن «لە کەسێ... بۆ کارێ»، ئیسرار کردن.: ئاوزەنگی داگرت تا پارەی لێ نەستاند وازی نەهێنا. ٭سم چەقاندن. تێبــ.ینی: قورسایی خستنە سەر ئاوزەنگی «داگرتنی» بۆ وەستاندنی وڵاغە، ئاشکرایە کە وڵاغ وەستا، سواریش هەر وەستاوە، بە سواری وەستان نیشانەی بەپەلە بوونە کە دەبێ مەبەستەکەی زوو جێ بە جێ بکرێ، جا بۆیە ئەم «کینایە» لە زمانیی کوردیدا پەیدا بووە.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاگرباران
بریتییە لە ئاشووب و پشێویی ڕۆژگار
ئاگرباران
برێتیە لە شەڕە تفەنگی زۆر
بێتیە لە گەرمای زۆر و بەتەوەژم
ئاگرباران
«نتـ.»، «کنـ.» ١- گەرمای بێ ئەندازە. ٢- دابارینی گوللە لە شەڕدا، دەستڕێژ کردنی چەند کەس وێکڕا.
ئاگرباران کردن
«مستـ. متـ.» بۆمبا، گوللە تۆپ و تفەنگ و هەرچی لەم بابەتە بێ بە سەر جێگایەک یا کەسێکدا بەردانەوە.
ئاگرباراندن
ئاوورباراندن، گوللەبارانکردن
ئاگربارانە
[[ ئاگرباران + ە ــ ئە/ ]١ ]
«نتـ.» هەوایەکی گۆرانی کوردییە. □ «ئەی خودا لەم ئاگربارانە، ئەی خودا لەو ڕێزە خاڵانە، یار بەبێ تۆ مالم وێرانە». «فۆلکلۆر».
ئاگربارانە
ئاووربارانە، مەبەس لە پشێوی و ئاژاوەی ڕۆژگارە
ئاگرباز(باک)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاگربازی
ئاگربازی
«حمسـ.»، «سیمـ.» تمـ: ئاتەشبازی.
ئاگربردن
«مستـ. لا.» بە هاسانی، داگیرسان و زوو ئاگر گرتنی شتێک یا ماددەیێک.: ئەم گوێنییە تەڕە ئاگر نابا. پووشۆکەی کوێخاحەسەن ئاگری چاک دەبرد. باڕووت خێرا ئاگر دەبا.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاگربڕ
قسەکردن بە جۆرێکی وا کە شتێکی خراپ لە خۆت دوور بخەیتەوە