تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



باداری
باسُوری، باسُور، بَواسیر، ناسُور، ناسُوریّ، نواسیر.
باداری
[[بادار + ئی]]
(نت.) نەخۆشی ڕۆماتیزم. تێبــ.- نەخۆشیەکە تووشی ئادەمیزاد دەبێ و لە جمگە و ماسوولکە و ئەندامەکانی دەروون (جەرگ، دڵ،...) دەدات، چونکوو ژانی ئەم نەخۆشییە لە جێیەک ڕاناوەستێ و هەڵدەکشێ و دادەکشێ، پێشونیانی کورد وایان زانیوە (با)یە و لە لەشی ئینساندا دەگەڕێ و ناویان ناوە (باداری).
باداری
(دەر)واداری، نەخۆشییەکە لە چۆک و سەرشان و پشتی مرۆی دەدات. بایی. وینک. بێوەسیری
بادارێتی
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بادافرا
[ا ]
(بادئەفراه - bad efrah)
سزا، جەزای خراپی، تۆڵە لێسەندنەوە.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بادام
شتێکە وەک چەقالە بەڵام ئەم گەورەتر و خۆشتر و سەختترە
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بادام
[ا ]
(بادام - badam)
درەختی بادەم، باڤی، بەهیڤ.
بادام
بادام
باقی، بەهیڤ]
بادام
لَوز.
بادام
[[پە: ڤاتام]]
(نا.) میوەیەکە دەخورێ، دارەکەی دەسچێنە (کێویشی هەیە)، لە کوردستان زۆرە، هەر دەنکێکی دەناو قاپێلکێکی سەختدایە (هەڵدەکەوێ دوویان دە قاپێلکێکدا بن)، پڕە لە ماددەی چەوری و شەکری میوە، بە فەریکی قاپێلکەکە شین و نەرم و تووکنە و ناوکەکەشی سپی و نەمەیوە و بە خۆیەوە دەخورێ، بەڵام کە وشک بوو قاپێلکەکە سەخت و زەرد و کون کون و ناوەکوەشی ڕەق دەبێ، لەو دەمەدا ناوکەکەی توێکلڵێکی زەردی پێوە نووساوە و دوو (لەپە)ی بادامەکەی توند پێکەوە نووساندووە، لە کوردستان بۆ خواردن و داوودەرمان بەکاریدێنن و بۆ کاروباری پزییشکی رۆنی لێدەگرن. *(سیم. کک.) بائام ( بەو جۆرەی دەنگی (د) لە سلەیمانی بە دەما دێت)، (هل.، کی.) باوی. ٠بک.) باییف، بەهیف. (لو.) بایم.
بادام
(باد)باهیڤ، بەهیڤ، (هەو) باوی، بادەم، لرز، قەوارۆک، چەقیلە، چەقالە، چووالە، بایەو، بایام، پیام، دەیندک. سەری داری بادامییە. داری_ی: (باد)دارا بەهیڤی
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بادام بن
[ا ]
(بادام بون - badambun)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بادامچە
بادامچە
چغاله بادام
بادامچە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بادامی
بە شتێک دەوترێ کە لە وێنەی بادام بێ