داماوی هەژار

«ستـ.»، «هو.» حاڵی کەسێکی تووشی گیروگرفتێ بووبێ و سەری لێ شێوابێ، موتەحەییر بێ. «جەواتەی شێرۆ سەرەفگەندە بین» «جە سەودای گەردوون ئەرامەندە بین» «خانا_٦٧٩» تێبــ.ینی: ئەم وشەیە لە «ئەرام» و پاشبەندی «ئندە» یە و زیاتر فارسییە تا کوردی- پێکهاتووە. «ئەرام» خۆی وشەیەکی پەهلەوییە و مەسدەرەکەی «ئەرامیتەن» و «نمسـ.» یشی «ئەرامیشن» ە کە مانایان: «نائاسوودەیی و ئۆقرە نەگرتن» ە و تەواو پێچەوانەی «ئارام» ە کە بە مانای «دامەزران و ئۆقرە گرتن» هاتووە. «ئەرام» ی پەهلەوی تەرکیبێکە لە ئامرازی نەفی «ئە=نا» و «رەم» ی ئاوێستایی بە مەعنای ئیسڕاحەت کردن و ڕۆکەوتن. بە تێکڕایی ئەرامەندە[ئە+رام+ئەندە]دەبێتە ئەو کەسەی ئیسڕاحەتی لێ هەڵگیرابێ.

ئەرامەندە

خەزێم، لووتەوانە

بەرز، بڵند

مات، سرگردان.

وەیلان، مات. [هەڵوەدا]

متحیر، حیران.

آواره

هەڵوەدا

ارباب
آدم خوش برخورد و خوش اخلاق

خاوەن: لە بەر قاپی سەرا سەفیان دەبەست شێخ و مەلا و زاهید/متافی کەعبە بۆ ئەربابی حاجەت گردی سەیوان بوو «شێخ ڕەزا»
ڕووخۆش و سەودا خۆش و دڵاوا: کوڕێکی زۆر ئەربابە

«نا.» ۱- «سنـ.» خاوەن مڵک، پیاوی گەورە ئەعیان و ئەشڕاف. ۲- «مکـ.»، آ» بازرگانی گەورە کە کاڵا بە دووکاندار و کاسبان دەفرۆشێ، نیسبەت بەو کەسانەی سەودای لێدەکەن. ب» خاوەنی کار نیسبەت بە دەست و پێوەندیی خۆی «میرزا، شاگرد، خزمەتکار....» ۳- ئەهلی هەر کارێک: ئەربابی قەڵەم، ئەربابی ڕابواردن، ئەربابی شەڕ. «لەبەر قاپی سەرا سەفیان دەبەست شێخ و مەلا و زاهید» «مەتافی کەعبە بۆ ئەربابی حاجەت گردی سەیوان بوو» «ڕەزا_۳۸». ۴- «سـ.»، «مکـ.» پیاوی خۆش مەشرەف و ڕووخۆش، ئەو کەسەی بێ ئەوەی گوێ بداتە خۆی یا عادەتی خۆی بۆ ئەوەی مەجلیس لە خەڵک تێک نەدا دەگەڵیان دەگونجێ.

خاوەند، یاران

شێ، سوورهول

شارێکی کوردانە بە باکووری کوردستانێدایە

هەتک

کەنگر

ارش، ارش، رش، یاز. (از سر انگشت میانە تا آرنج)

باسک، مەچەک. [(لە نووکی پەنجەی باڵابەرزەوە تا ئەنیشک.)]