تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئەژنەویەی(هەورا)
ئەژی
می ارزد، می ارزی. (هم برائ مضارع غایب است هم مخاطب.)
ئەژی
می زید، زندگی می کند، زیست می کند. میزیی، زنددگی می کنی، زیست می کنی. (برای مضارع غایب مخاطب هردو.)
ئەژی
ئەژیت. [دەهێنێت، دەهێنیت. (کرداری ڕانەبردوو بۆ دووەم کەس و سێیەم کەسی تاک.)]
ئەژی
ئەزیت، زیست ئەکا. زیست ئەکەی. [زینگی ئەکا، زینگی ئەکەیت. (کرداری ڕانەبردوو بۆ دووەم کەس و سێیەم کەسی تاک.)]
ئەژی
یساوی، یعادل، تساوی، تعادل.
ئەژی
یعیش، تعیش.
ئەژی
دێنێ، دەهێنێ، ئەم نرخەی ڕەوایە: ماچێکت هەزار زێڕی سوور ئەژی
نامرێ
منیش: ئەژی پیر بوومە
ئەژی
دێنێ، ئەژیت، پێکەڵپێک، بەرانبەر، هاونرخە، دەژی، زیندەگانی دەکا
ئەژی(ئاد)
ئەژێ
می اَرزد
می جنبد
ئەژێ
دەهێنێ، ئەژی
رادەتڵەکێ: مەشکە ئەژێ و دەژێندرێ
ئەژێ
«فعـ.»، «جفـ.» دەهینێ، دێنێ، بایی ئەوەندەیە. تێبــ.ینی: ئەم وشەیە سیغەی مفڕەدی غایبی مەسدەرێکە، کە لە لەهجەی ناوەندیدا لەبیر چۆتەوە و تەنیا ئەم سیغەیە و شێوەی «نەفی» شی «ناژێ=نائەژێ» لێ بەجێماوە، لە لەهجەی باکووریدا وەک «نفا.، سفا.» لە قالبی «هێژا، نەهێژا» دا دەبیندرێ و مەسدەرەکەی «هێژیان، هیژیان، هیژین» ە «تمـ: ژابا- ۴۴۳و۴۵۷»، ئەم پیتە دەبێ لە لەهجەی ناوەندیدا «ئەژیان» بووبێ و دووریش نییە «ئەرژیان» بێ کە ئێستاش لە لەهجەی جنووبیدا لە قالبی «ئەرزیان» دا دەیبینین، ئاوێستایی ئەم مەسدەرە «ئەرێجەت» و پەهلەوییەکەشی «ئەرژیتەن» ە «تمـ: پد، یگد، جـ۲- ۳۴۲». «هەریەک پەلی فەرزەندێ دەژێ «دەئەژێ» شێعری حەریقی» «تۆ بۆچی لە کیس خۆتی دەدەی مشتەری نادان» «حەریق»
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەڤ
وتەیەکە ئیشارەی پێ دەکرێ بۆ تەنها یەکێکی نزیک
ئەڤ(باک)
ئەو، ئەم، مرازی ڕبکە بۆ یەکێکی تەنهاو نزیک یا بۆ چتێکی نزیکە. جێناوی نیشانەیە، بۆ نێزیک. ڤی: بۆ نزیک و نێرینانە. ڤێ: بۆ نزیک و مێینانە. وەکوو: ڤی خار، ڤێ خاریە(ئەو خواردی). وی: بۆ دوورو نێرینانە. وێ: بۆ دوورو مێینانە، وەکوو: وی گۆت، وێ گۆت(ئەو گوتی). ئەو: بۆ نیشاندانی کەس یا ماڵات و زیندەوار یا چتێکی دوور بەکار دەبرێت
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەڤان
وتەیەکە ئیشارەی پێ دەکرێ بۆ دوان یا زیاتر
ئەڤان(باک)
ئەڤانە(باک)
ئەڤدال
دُراج نر