پەککوو، وشەی زۆر سەیرمان: ئەککوو چەند عەجێبە؟!

(ئم.)، (مک:- مەنگوڕایەتی) بۆ دەربڕینی خەفەت و خەم لەبەر ڕووداوێکی ناخۆش یا سەرسوڕمان لە کارێک، بەکاردێت. *پەک، پەککوو.

ئەک، دەک

پسوند زمان و مکان
به معنی مانند
علامت اختصاص
به تنهایی به معنی چه کس

پاشگری کات و شوێن: پێشەکی، دووپشتەکی
بەواتا: وەک، وێنە: کەرەکی
بەواتاهی، ئی: خێڵەکی، دەشتەکی، سەرەکی، شارەکی
بە تەنیا واتا: کێ؟

گەورەگەورە

به معنی چه کسی
پسوند تعریف

کێ، چ کەس؟
پاشگر بە واتا: ئەکە

پسوند حرف تعریف
حرف تصغیر
برای نشان دادن محبت ودوستی

پاشگرێکە بۆ ناساندنی نەناس: پیاوەکە، کفتەکە، ژنەکە
بۆ بچووک نیشاندان: قوتەکە، شڕەکە، خڕەکە
بۆ خۆشەویستی و دۆستی: پیاوەکە وەرە، کچەکە وا مەڵێ، براکە کێوە دەچی؟

ئەوەی نامرێ و له هەموو کەسێ له هەموو شتێ گەورەترە، خودا.

ئەو سێبەرە که مەظهەری حوببی خوادییه
کەنزی موطەلسەمی نەظەری حەییی ئەکبەرە

شێستە بارانە.

(پب.) بەدوای ناوی نەناسراو (نکرە)ەوە دەنووسێ و دەیکا بە ناسراو (معرفە). کوڕەکە، منداڵەکە، پیاوەکە. تێبــ.- ١-ئەگەر ئەو ناوەی بەم پاشبەندەوە دەلکێ بە (دەنگ بزوێن)ێک دوایی هاتبێ کار دەکاتە سەر یەکەم کەرتی پاشبەندەکە (ئە): آ) ئەگەر ناوەکە بە دەنگ بزوێنەکانی(آ)، (ۆ) یا (ێ) دوایی هاتبێ (ئە)ی پاشبەندەکە دەبێتە (یە). چرا (چرایەکە)، درۆ (درۆیەکە)، تەشوێ (تەشوێیەکە)، دەشکرێ (یە)کە فڕێ بدرێ. چراکەی هێنا، درۆکەی سووربۆوە، تەشوێکە دەمەزەرد بکەن. ب) ئەگەر دوایی ناوەکە بزوێنی (وو) بوو ئەوە دەگەڵ (ئە)ی پاشبەندەکە دەبێتە (ۆ). بووزوو (بووزۆکە)، نردوو (نردۆکە)، مردوو (مردۆکە). ج) کاتێ ناوەکە بە بزوێنی (یی) بڕابێتەوە (ئە)ی پاشبەندەکە لەپێشدا دەبێتە (یە) و پاشان بە هەردووکیان (یی+یە) بزوێنی (ێ) دروست دەکەن. برسیی: برسییەکە. -پیاوە برسێکە چوار کوللێرەی خوارد. پشتیی: پشتییەکە. -پشتێکە بخەرە بن شانت. د) ئەگەر دوایی ناوەکە (ئە) بێ دەبێتە هۆی لەناو چوونی (ئە)ی پاشبەندەکە. دەستە (دەستەکە)، ڕستە (ڕستەکە)، کفتە (کفتەکە). ٢- ئەگەر ناوەکە سفەتێکی بە دوادا هات پاشبەندەکە لە باتی ئەوەی بە دوای ناوەکەوە بنووسێت بە ئاخری سفەتەکەوە دەلکێ. پیاوە ئازایەکە، درۆ گەورەکەی، منداڵە زیرەکەکە، گایە قەشکەکە. ٣- ئەو ناوانەی ئەم پاشبەندەیان چووبێتە سەر لە حاڵەتی جەمعا (ئە)ی دوایی پاشبەندەکە فڕێدەدرێ و (ئان) جەمعی پێوە دەلکێندرێ. کوڕ، کوڕەکە، کوڕەکان. چرا، چراکە، چراکان، منداڵە زیرەکەکان. ٤- لە وشەیەکدا کە بەم پاشبەندە پێکدێ، قورسایی تەلەفوز دەکەوێتە سەر ئاخر کەرتی ناوەکە. هس.: ٢- ئەکە.

(پب.) بۆ بچووک کردنەوە و وێکچواندن (تەشبیه) بە دوای هەندێ (ناو) و (سفەت)ەوە دەنووسێ و دەیکاتە ناوێکی تازە. پووڵەکە (پووڵ)، قووچەکە (قووچ)، کووژوکە (کووژ)، توورەکە (توور)، تێبــ.- قورسایی تەلەفوز لە وشەیەکدا بەم پاشبەندە دروست بووبێ دەکەوێتە سەر کەرتی هەرە دوایی. هس.: ١-ئەکە.

مذهب الشک عند اتباع الاکادیمیة

Academic sceptisim

گڵاوی لائەبا. ئەگەر سەگێک یا بەرازێک دەم بخەنه قاپێک یا بکەون له کەسێک یا له شتێک و سەگەکه یا بەرازەکه یا ئەوەی لێی کەوتوون، یەکێکیان تەڕ بێ، ئەوە قاپەکه ، یا ئەو کەسە یا ئەو شتە، به گوێرەی شەرع گڵاو ئەبێ و پێویستە حەوت جار بشۆررێ که جارێکیان به قوڕاوێکی خاوێن بێ. بەو شۆرینه ئەڵێن گڵاویی دەرکردن. گڵاویی لێرەدا کینایەیە له گوناهبار بوون.

یەعنی گوڵاوی قودسه گڵاویی ڕەفع ئەکا
ئەو خاکه چاکه پاکەوو ئەو ئاوە مەطهەرە

ڕستەیەکی عەرەبییە و مانای (خوا گەورەترە) ١- لە بانگ و نوێژ و گەلێ ڕێ و شوێنی تری ئیسلامەتیدا دەگوترێ. ٢- بۆ نیشاندانی سەرسوڕمان یا تووڕەیی، بە شێوەیەکی تایبەتی دەیڵێن. ئەڵڵاهوئەکبەڕ! بۆ ئەم شۆخی و نازدارییە. ئەڵڵاهوئەکبەڕ! کوڕە ئاخر دەڵێم وازی لێ بێنە. ((ئەڵڵاهوئەکبەڕ، بەری بەیانە)) ((تاریک و لێڵی ڕووی ئاسمانە)) (گۆران)