لوزتین
آلوده

هاڵوو، بادامەی گەروو لە بن چەنە
نیوەتێکەڵ: خەواڵوو

«نا.» ١- دوو لووی بچووکن بە شکڵی بادام، لەولاولای گەرووی ئادەمیزاد، ئیشیان ئەوەیە گرموولەی سپی «کریات البیزاء» بۆ خوێن ساز دەکەن. * «عا.» لەوزەتەین. تێبــ. ــ جاروبارە هەندێ میکڕۆب پەلاماری «ئاڵوو» دەدەن و پەکی ئەوەیان دەخەن ئیشی خۆیان بە چاکی بکەن و کێم و چڵکیان تێدا کۆ دەبێتەوە، ئەگەر چارەی نەکرێ ئەو چڵک و کێمە دەچێتە ناو خوێنەوە و گورچیلەکان دەئاوسێن، پیاو بێ هێز و لاواز دەبێ. کە کار گەییشتە ئەم ڕادەیە دەبێ «عەمەلیات» بکرێن و دەربهێندرێن. ٢- دوو لووی پچکۆلەی ترن لە ژێر چەناگەوە، لە کاتی ددان ئێشە و گوێ ڕەپە و ئەوجۆرە نەخۆشییانەدا دەئاوسێن. ٣- هەموو ئاوساوێک لە لەشدا، کە ئەنجامی ئەوەبێ شوێنێکی تری لەش کوانی لێهاتبێ یا تووشی نەخۆشییەک بووبی و ژان بکا.: سوورە کوانێکی لە شانی هاتووە، ئاڵووی داوەتە بنەنگڵی. تێبــ. ــ ئەم وشەیە بە گشتی مەعنای شتی خڕ و گرموولە «کروی» یە و ئێستا بەم مەعنایە لە بیر چۆتەوە و لە شێوەی جۆربەجۆری تەرکیبیدا دەبیندرێ. هس.: ئاڵوو باڵوو، زەردەڵوو، هڵوو، هەڵووژە...

مەڵازە،(خۆ) مەرازە،(دەر) مەڵاژوو،(کۆ( ئاڵینگ، (شن) مەڵازە، گرێیەکی خڕە لە دەوری گەروو پەیدا دەبێ لەتاو تووێی ئێش و ئۆف یا وەرگەڕانی مل و سەر یا لە سەرمان پەیدا دەبێ._ کەوتن: ئاڵووهاتن. ئاڵوو لەبەر تەووژمی برینیش لە گەلێک شووێنی لەش پەیدا دەبێ لە جومکەکاندا. تێکەڵ، تێکەڵاو بەڵان بە تەنها بەکار نابرێ بۆ وێنە لەگەڵ خەو دەبێتە خەواڵوو

«مستـ. متـ.» دەست پیدا هێنان و داماڵینی «ئاڵوو» لە دیوی دەرەوەڕا، بۆ نیشاندنەوەی ئاوساوییەکەی و چاککردنەوەی. تێبــ. ــ لە کوردەواریدا، کە ئاڵووکەوت بەم جۆرە چارەی دەکەن. ا» چەند بەیانییەک لە خورێنی، بە قامکی گەورە لە دیوی دەرەوە و لە ژێرڕا بۆ سەرەوە دەستی پێدا دێنن و جاروبارەش پەنجەیان چەور دەکەن تا چاتر گەرمی دابێنێ و پاشتر دابماڵدرێ. ب» چەند بەیانیان لە خوڕێنی پەنجەی گەورەی دەست دەنوشتێننەوە و قەفی ناوەڕاستی بە بەرزایی دەخەنە نێوانی دوو ڕیزی ددانەوە و ماوەیێک بەم جۆرە دەیهێڵنەوە. ئەمەیان تەنیا بۆ ئاڵووی قوڕگە. * ئاڵوو هەڵدانەوە.

ڕەنگاوڕەنگ، واڵا

کالای ڕەنگاو ڕەنگ

کاڵای ڕەنگاوڕەنگ

پارچە رنگارنگ

ڕەنگاوڕەنگ.

کەسێ پوشتانی باڵاتە، حەریفی ئاڵ و واڵاتە
کە شیبهی کاکوڵی ژۆلیدە سەرگەردانی سەودا بێ

آلبالو

(باک) بەلالۆک، (هەو.، موک) بەڵاڵووک(کۆ) ئاری باری، (هەورا) بەڵاڵوێ، گەراز، (کۆ) ئاری باری، ئەوەی کۆیە وەکوو بەڵاڵووکێیە بەڵان بەرەکەی لە ئی وی گەورەترە، وەکوو دەنگی گێلاسییە بەڵان سوورو ڕەش و ترش و خۆشە

آلو بخارا

هەڵووژە پایزەی سووری ئاماڵ ڕەش

«نتـ.»، «مکـ.» جۆرێک هەڵووچەیە، تامی ترشە، ڕەش و زەردی هەیە، ڕەشەکەیان ئیشکە و دەنک دەنک، زەردەکە شیرەدارە و جاران لە ناو خیگەدا هەڵدەگیرا. هەردوو جوورەکەی لە باتی ترش دەکرێتە ناو چێشتەوە. * هەڵووچە پاوەیی، هەڵووچە ڕەشە «سنـ.». هەڵووژە ڕەشە.

میوەو بەری دارێکییە، هەڵووچەڕەشە، هەڵووژه ڕەشە

بەڵاڵووک، هاڵووبەڵاڵووک

«نتـ.» دارێکی ڕاست و درێژە، نە زۆر ئەستوور نە زۆر باریک، بۆ دارەڕای خانوو بە کار دێت.

کەسێکە ئاڵووی هاتبێ یا کەوتبێ، (دەر) مەڵاژوو کەفتی، داری دارەڕایە کە لە کاریتە باریک ترە، ئاڵدار، ئاڵیندار،(خۆ) ئاریندار، دەسەک،( هەو) باهوو، ڕاژە، تەژە

باری ئاڵووکەوتنێ