تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاگا
ئادەمیزادی وشیار
ئاگا
الشعور
ئاگا
الوعي
ئاگا
الشعور، الوعي
ئاگا
Consciousness
ئاگا
Consciousness
ئاگا
آگاە با آگاهی، گواه، بینا، دانا.
ئاگا
آگاهی، پژواک.
ئاگا
آستان، (هنگام خطر بیمار)
ئاگا
گوەوا، زانا، بینا. [ئاگادار]
ئاگا
دەنگ، باس، هەواڵ. [دەنگوباس، نووچە]
ئاگا
ئاگە، ئاهگە، ئاخگە. [قەیران (جەنگی مەترسی نەخۆش.)]
ئاگا
خەبەر، های: ئاگات لەو کارە هەیە؟
زاناوفامیدە
ئاگا، نەخەوتوو، بێدار: فڵان خەوتووە یان ئاگایە
قەیران و تیژ بوونی نەخۆشی، بوحران
ئاگا
[[ پهـ: ئاکاس.] ]
«نا.» ١- خەبەر، هەست □ «ئاگا و خەبەرم لە مردنی خۆم هەبوو، لەو کارە نەبوو.» ● «ئاگای لە مەحموودی بێ زەواد نییە» «کنـ.» ا» بۆ گێلی و تێنەگەییشتوویی کەسێ. ب» بۆ بێ خەبەری کەسێ لە کارێ. ٢ - «سەفا.»، «سنـ.» تمـ: ئاگادار/١ * «بکـ.» ئاگاه «تمـ: کفـ ــ ٣٩»، های «کفـ ــ ٣٠١».
ئاگا
نێوی نێرینانە. ووشیار، ووریا، چاودێر، ها، های، ئاگادار، زیرەڤان، برێڤ؛ من های ژێ بووم: من ئاگام لێ بوو. ئاگات لە نیشتمانت بێ: ووریای نیشتمانت بە. به_ : ئاگادار، پارێزەر، پارێزگار. _لێ بوون: چاوەدێربوون._ کردن: ووریاکردنەوە، پێ ناندن، پێ ڕاگەیاندن، دەنگدان. زانا، دانا، لێ زان، حاڵی، هۆشیار، هۆشمەند، هۆشدار. بەئاگا، بێدار، نەنووستوو. وەئاگای بێنە: بێداری کەوە، وەخەبەری بێنە. باس، خوواس، دەنگ و باس، هەواڵ. ها_ بە: ئەک، ئەک ئەک، ها، هاها، ئاگات لێ بێ. ئاگە، ئاهگە، ئاخگە، کاتی تەنگانه و سەخڵەتی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاگابوونەوە
بێداربوونەوە لە خەو
ئاگابوونەوە
«مستـ. لا.» وەخەبەر هاتن لە خەو یا مەستی، وەهۆش هاتنەوە لە بێ هۆشی، کە بەسەر یەکێکا هاتبێ جا لەبەر هەرچێکی بێت: خەوی زۆر سووکە لە خشپەی پێ ئاگای دەبێتەوە. پیاوی سەرخۆش بۆ ئاو خواردنەوە ئاگای دەبێتەوە. ئەو نیوەڕۆیە دلێر هێشتا ئاگای نەبۆتەوە. کە عەمەلیاتیان کرد شەو و ڕوژێکی پێچوو یاڵڵا ئاگای بۆوە. * ئاگاهی «هو.» بە ئاگا هاتن، وەئاگا هاتن.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاگادار
کەسێکە کە خەبەردار بێ بە شتێک
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاگادار
کەسێکە کە چاودێری و ڕبایی شتێک بکات
ئاگادار
آگاه
نگهدار و محافظ
ئاگادار
های لێ، خەبەردار
پارێزگار: ئاگادارت خودا بێ
ئاگادار
١- «سفا.» حاڵی کەسێکی بە شتێک یا کارێک بزانێ، خەبەرداری بێ: هەر خۆی ئاگاداری ئەم ئیشە بوو. هەر ئاگادار نەبوون لە دەرەوە چ باسە. * «سنـ.» ئاگا/ ٢٠٢ - «نفا.» کەسێکی یەکێک یا شتێک دەپارێزێ: خوا ئاگاداری بێ ئاگاداری منداڵەکان بە.
ئاگادار
بەئاگا، ووشیار، زیرەڤان، پارێزەر، پارێزگار، برێڤ، پارێزدار، حاڵی. بێدار._ بوون: بێداربوون، ئاگاداری دەستخستن، برێڤان._ کردن: وەئاگا هێنان، بێدارکردن._ کردنەوە: لە خەو هەڵستاندن، ووشیار کردنەوە
ئاگادار بوون
«مستـ. لا.» بە باس و خواس، کارێک یا مەسەلەیێک زانین، خەبەردار بوون. * ئاگا لێ هەبوون.
ئاگادار کردن
«مستـ. متـ.» خەبەردار کردنی کەسێک لە کارێک، لە باسێک یا لە مەسەلەیێک، ڕاگەیاندنی خەبەرێ «لە بابەت هەرچی بێ» بەکەسێ.: ئاگاداری کاووس بکەن یاگای لە خۆی بێ. پێش ئەوەی من بچم خەسرەو ئاگاداری کردبوو.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاگاداری
سەرپەرشتی و چاودێریکردنی شتێک
ئاگاداری
ئاگاداری
«حمسـ.» ١- زانین، خەبەرداری: بە ئاگاداری دووکەسان پارەکەی بدەنێ. ٢- تمـ: ئاگاداری کردن.
ئاگاداری
ئاگاداری کردن
«مستـ. متـ.» تمـ: ئاگا لێ بوون.: ئاگاداری مناڵەکانی بکەن با پەرتەوازە نەبن. * ئاگاداری / ٢.
ئاگاداریی جۆردۆز
Diagnostic Information: واتە ئاگادارییەک یاریدەر بێت بۆ تێگەیشتن لە هۆکاری گەیشتن یان نەگەیشتن بە ئەنجامێک، ڕوودان یان ڕوونەدانی بابەتێک.
ئاگادۆزی
گەڕان بەدوای ئاگاداریدا، پەیدۆزی لە ئاگاداری.