تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئازا
گیانداری خێرا لە کارێکدا
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئازا
گیانداری نەترس.
ئازا
مرد، رشگن. (ضد "حیز")
ئازا
چابک، زرنگ، چسپان، زیرک.
ئازا
جوان مرد، رادمرد، راد، بخشا، بخشندە، رهندە، با دهش.
ئازا
زود، زوشتاب، زودباش!
ئازا
[نەترس (بەرانبەری حیز.)]
ئازا
زرنگ، فرز. [زیرەک، چالاک]
ئازا
جوانمەرد. [جوامێر]
ئازا
زوو، گورج، زووکە!D228. [بەپەلە، خێراکە!]
ئازا
رجل، غیور.
ئازا
سریعأ، سرعان، سرعان، سرعان، اسرع!
ئازا
نەترس، ڕەشید، بەغیرەت
زوو، بەپەلە: ئازا بڕۆ ئازا بگەیە
بە کاکڵ: وەک گوێزی ئازایە
ڕزگار، ئازاد: گەردنم ئازا کە، گەردنت ئازا بێ
ئەندامی لەش: هەموو ئازای لەشم ژان دەکا
ئازا
«سـ.» ١- بەجەرگ، دلیڕ، نەترس «بەگشتی». ٢- کەسێکی لە شەڕا چاوی نەترسێ و جێگای خۆی بەجێ نەهێڵی. ٣- «مجـ.» خیڕا، چوست و چالاک: ئازاکە، دەی لە مامت کەوێ بڕۆ بەڵام ئازا بیێەوە «خیڕاوەرەوە». ٤- ساغ، بی عەیب.: گوێزی ئازا، حەسەن وەک گوێزی ئازای لێهاتووە. // پووت، پووچ، پووچەڵ، نەخۆش. ٥- تمـ: ئازاد: گەردنت خۆش و ئازا بێ، «ئازا و ڕزگاری قاپی خوڵای بی».
ئازا
[ [= عا.: اعضاء] ]
«نا.» ئەندامی لەشی گیانداران بە تایبەتی ئادەمیزاد: هەموو ئازای بەدەنی تێک شکابوو، ئازای لەشی هەلاهەلا بێجەو ساوە نیەت ڕۆزەم ئاوەردەن هیچ ئازام جەهیچ زۆرەش نەوەردەن «مەولەوی: مکبـ ــ ٤٨». تێبــ.: ئەم وشەیە لە شێوەی جەمعی عەرەبیدا هاتۆتە زمانی کوردییەوە، وەکوو «مفرد» بە کار دێت. بۆ جەمع کردنەوەی وشەی «هەموو» ی دەخرێتە پێش. * ئەعزا/١، ئەندام/١.
ئازا
دلێر، گیانداری نەترس، گەڕناس، خورت، پڕدڵ، کەلەش، نەهیتە، شێرجەنگ، دینەمێر، شامبۆز، شلێل، بلووێر بەزێن، شێردڵ، شەهلەوەند، وەن، وەند، زیخ، کورد، خۆشمێر، گەرناس، تووشماڵ، خووێنگەرم، گوستاخ، تەڕدەست، دیواندڕ، چاوسوور، چاڤ سۆر، چاڤ شار، سەلەحشۆر، دڵپڕ، چەلەنگ، شامێر، شەهمێر، بێ ترس، بێ باک، زاتدار، بەزات، تووانا، وایسۆ، ئەگید، زاخ، مێرخاس، ڕەند، جەربەزە، وەند، چارشا، بەجەرگ، دڵازا، نەترس، مەرد، جەرگدار، بدەک، قارەمان، پاڵەوان، ڕووقایم، دڵقایم، بزراڤ، بۆکە، ناگۆرە، پۆزبەران، جامێر، بهناڤ. کوڕەباڤ، هالان، وەن، ئازاسەر، ژێهاتی. زرنگ، زیرەک. جووامێر. زوو، گورج._ نا: بێ زات، حیز.نا_ یی: بێ زاتی، حیزی. گوێزی_ : گوێزێکە بە کاکڵ دەربێ و ساخبێ
ئازاتی
نەترسان، مێرخاسی، زیخی، گەڕناسی، ڕەشیدی
ئازاجەوت
(هەورا) تێکوڵی بنەوەی بە ڕوویە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئازاد
ئازاد
آزاد، رها، راهی، بهل.
ئازاد
رستە، وارستە، آزاد، آزادە، رستگار، راهی.
ئازاد
بەرەڵا، ڕاهی. [سەربەست]
ئازاد
واڕەسە، ڕستگار. ڕاهی. [ڕزگار، سەربەست]
ئازاد
حر، عتیق، (ضدرقیق)، مطلق، مسبل، طالق.
ئازاد
آزاد
ئازاد
[ [ستـ: ئازاتە. پهـ: ئازات] ]
«سـ.» ١- کەسێکی بەندە و عەبد نەبێ، زەرخریدی کەسێکی تر نەبێ، دیل و ئێخسیر نەبێ * سەربەست. ٢- میللەتێک یا وڵاتێکی لە ژێر دەستی بێگاناندا نەبێ، سەربەخۆبێ. ٣- ئافرەتێکی ڕووی خۆی دانەپۆشێ و شەرم لە پیاوان نەکا. ٤- ناوە بۆ نیڕینە. تێبــ.: ئەم وشەیە شکڵێکی کۆنتری «ئازا» یە کە بە مانای «شجاع» ە. هس.: زات = جورئەت «کوردی»، ئەسەد= شیڕ «عەرەبی».
ئازاد
نێوی نێرینانە، سەربەست، سەربەخۆ، بەڕەڵا، تەرخان، بسەرخووە، پێ پێشگر، بسەرخووە، ئازاسەر، بەرخووەدار._ بوون: بەربوون، سەربەست بوون، بەڕەڵابوو، راهی._ کردن: سەربەست کردن، بەڕەڵاکردن. گەردن_ کردن: لێ خۆشبوون، بەخشین
ئازاد کردن
آزاد کردن
آزاد کردن
ئازاد کردن
«مستـ. متـ.» ١- بەرەڵڵاکردنی یەکێک لە بەندیخانە و دیلی و ئێخسیری. ٢- پساندنی پێوەندی بەندەیی و غوڵامێتی لە ئەستۆی کەسێ، دەرهێنانی تۆقی عەبدایەتی لە ملی ئەو کەسانەی «عەبد» ن. ٣- ڕزگارکردنی وڵاتێ لە دەس بیگانە. ٤- داماڵینی بەندوداوی ماددی و مەعنەوی لە کەسێک یا لە شتێک: ئازاد! «وەڵامی سڵاوی عەسکەرییە لە سوپای ئێران و کەوتۆتە ناو زمانی کوردییەوە، وەکوو ئەو سەربازەی سڵاوی نیزامی بۆ ئەفسەرەکەی دەکا، بەسترابێتەوە.»، شۆڕشی چاردەی تەمووز، عێراقی لە دەست ئیمپڕیالیزم ئازاد کرد. ٥- «مجـ.» تەڵاق دان و بەرەڵڵاکردنی ژن.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئازادخوا
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئازادخواهی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئازادخوایی