تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئاوازەزار (پارالێکت)
paralect, ئەو کەسەزار (ئایدیۆلێکت)ـەیە کە فرە نێزیکی زمانی سەردەست و پتر شکۆمەندی وەڵاتە بەڵام جوداوازییەکی کەمی هەیە کە دەبێتە ڕەنگدانەوەی شێوەزار (دیالێکت) ی ڕەسەنی ئاخێوەرەکە، بەتایبەتی ئاوازی زاراوەکەی.
هاوشانەتیی پاتەوپات
پاتەوپات
explicit, ڕاشکاوانە هاتۆتە دەربڕین. دەربڕینی ئاشکرا، ڕوون و ڕەوان. بەرانبەر نێوتۆژ، بنلێو یان بنتۆژ بۆ Implicit.
پاتەوپاتکاری
explicitation, چەمکێکی تەرجەمەناسییە دەڵێت: ئەوەی لە تێکستی سەرشاردا نێوتۆژ implicit ە، زۆر ڕوون نییە، لە تێکستی ئارمانجدا پتر ڕوون بکرێتەوە، پاتەوپات explicit باس بکرێت. پاتەوپاتکاری پێچەوانەی «نێوتۆژکاری»ـە.
پادەستە
دەستەی لاوەکی. هەر وەک «پاڕستە» کە دەکاتەوە ڕستەی لاوەکی. بڕوانە «شادەستە».
پارادایم، پارادیگم
پارادیگم
پارادایم، نموونەی هزری، سیستەمی هزری.
پارچاندن
دابەش کردنی بابەتێک بۆ پارچەی جیاواز.
پارژمار
کەرت، کەرتەژمار، ژمارەی کەرت...بۆ نموونە 1/2, 1/3, 5/9…
پارژماری یەکە
Unit fraction پارژمارێکە «سەربەش»ەکەی (ژمارەی بان کاریتەی دابەشین) هەمیشە 1 ـە و «ژێربەش»کەی (ژمارەی ژێر کاریتەی دابەشین) هەمیشە تامژماری ئایەتییە (ژمارەیەکی تەواو لە یەکەوە بەرەو ژوور)، بۆ نموونە: 1/1, 1/2, 1/3…. کەواتە «پارژماری یەکە» دەکاتەوە «بانوژێری» تامژماری خۆی. ئەنجامی جاراندنی دوو پارژماری یەکە هەمیشە هەر پارژماری یەکەیە:
(1/x) * (1/y) = (1/xy)
پاشبین
transparent, شەفاف، ئەو کاخەز یان شووشەیە پاشی ڕوونە، ئەمدیو و ئەودیوی ڕوونە. مەسعوود محەمەد لە «زاراوەسازیی پێوانە»دا پێشنیازێکی جەلادت بەردرخان دەگێڕێتەوە کە «پاشبین»ی بۆ Transparent و «پاشڕوون»ی بۆ Translucent داناوە.
پاشپرسیار
پرسیاری پاش بەرسڤ، ئەو پرسیارەی کە دوابەدوای بەرسڤی بەرانبەر لە پرسیارێکی زووتر کراوە، دێتە ئاراوە.
پاشڕوون
translucent, بڕوانە جەلیزادە، «زاراوەسازیی پێوانە»، www.mamosta.net
پاهەڤگر
Subordinate Conjunction، هەڤگری لاوەکی.
پاواتا
connotation, دەکاتەوە واتای لاوەکیی وشە، بەرانبەر شاواتا Denotation کە دەکاتەوە واتای ڕاستینەی وشە.
پاواتەکی
connotative, گشت ئەوانەی وشەکە دەیانگرێتەوە، هەموو ئەوانەی دەکەونە بەر واتاکێشەکێی وشەیەک، دەکەونە پانتایی ئەو چەمکەوە، کە دەکاتەوە «پەرتواتا» extension, واتای بەرین و پەلهاوێژی ئەو چەمکە. بۆ نموونە پاواتای «بەرخ» دەشێت بەستەزمان، نەرمونیان یان خۆشەویست (بەرخەکەی دایە) بێت بەڵام شاواتای «بەرخ» بەچکەی مەڕە. بۆ پێچەوانەی پاواتا بڕوانە «شاواتا».
پاییزۆک
سترانی پاییزی. ناوی گۆرانیی پاییزانەی ئێزدیانە. بە ئینگلیزی دەبێتە: Autumn song.
پاییزۆکی ئێزدییان ئاوا دەست پێ دەکات:
خەمێت دلێ من گەلەکن
خیالێت دلێ من پر بەلاڤن
سۆنی د سەر کەسکن
وەردەک ئاشقێ گۆلێت ب ئاڤن
ئەز کۆڤاندار و بەندەوارێ
خزێما شۆرم
هەی هایێ، هەی هایێ، هەی هایێ!
بیرچەسپاندن
memorization, چەسپاندن لە بیردا، نەخشاندن لە بیردا
تێکچەسپان
خۆچەسپاندن
داکۆکی کردن لە خۆ و بیروڕا و هەڵوێستی خۆ
شۆپاندن
trace (verb), هەڵگرتنەوەی شوێنپێ.
شەشپاڵوو
نیگارێکی سێڕەهەندی ئەندازەکییە خاوەن هەشت ڕێکگۆشەیە، دوازدە لێوار و شەش دیو.
فرەپاتبوونەوە
iterability, چەندپاتبوونەوە
فرەپاڵوو
فرەدیو، نیگارێکی سێڕەهەندی ئەندازەکییە، تێکبەستەی چەندان لێوارە و بە ژمارەیەکی دیاریکراوی دیوی تەخت سنووردارە.
لاپاردایم
sub-paradigm, پارادایمی لاوەکی، پادید و لابۆچوون. بڕوانە: پارادایم، پارادیگم: Paradigm
هاوشانەتیی پاتەوپات
پاتەوپات
explicit, ڕاشکاوانە هاتۆتە دەربڕین. دەربڕینی ئاشکرا، ڕوون و ڕەوان. بەرانبەر نێوتۆژ، بنلێو یان بنتۆژ بۆ Implicit.
پاتەوپاتکاری
explicitation, چەمکێکی تەرجەمەناسییە دەڵێت: ئەوەی لە تێکستی سەرشاردا نێوتۆژ implicit ە، زۆر ڕوون نییە، لە تێکستی ئارمانجدا پتر ڕوون بکرێتەوە، پاتەوپات explicit باس بکرێت. پاتەوپاتکاری پێچەوانەی «نێوتۆژکاری»ـە.
پەیمانپارێزی
fidelity, سەرڕاستی، پاکڕەوتی
چەپاندن
سەرکردنەسەر، کەڵەگایەتی. بڕوانە کتێبی «بەرەنگاریی چەپاندن»، نووسینی: Erling Ronald & Grete Sørensen Vaaland، تەرجەمەی لە نۆروێژییەوە: م. مودیری. Www.komak.nu
گەلپارێز
ئۆمبویدسمان Ombudsman کارمەندێکی دەوڵەتییە ئەرکی ئەوەیە داکۆکی لە هاوزێدان بکات بەرانبەر بێدادییەکی دێتە پێش بەتایبەتی لە دەوڵەتەوە.