پیشۆک، پیفۆک، کیفۆک و بنکە قومامێکە، کە منداڵان وەکوو فیشەکدان دەیهۆننەوه و لە ملیانی دەکەن و کوڵاویش دەخورێ و خۆشە. (ڕۆژ) ئاڵقەیەکە وەکوو تایەی ئۆتۆمۆبیل لە قایش و پەڕۆو پاتاڵ دروستدەکرێ لە ملی ئێستر یا گاجووت و ئیتری دەکەن تا هێزو نهێمی نیڵەکە ئازاری سەرملیان نەدات. نیر مرازێکە لە کەرەستەی جووتی دەخرێتە سەر ملی دوو ئێستر یا دوو گاجووتانەوە. ڕەقەی زۆر گەورەیە لە ناو ئاوێ دەژی، (بیت.، پژ) سووێروو

شارێکی کوردی ناودارە لە ژووری خانەقینێیە لەشکری عومەری لەگەڵ خەڵکی ئەم شارە شەڕی کرد

کن، نک، لا، با، بال، ڕەخ، لجەم: لەکن. (موک.، هەورا) ژەم، نۆبە، جار، کەڕەت، هەل، حەل، مرۆ لە شەو و ڕۆژێکیدا سێ_نانی دەخووات واتە سێجاران. (باک) پاشکۆ، خورج، خورجێن، (ئەردە) گرد، گلیر، کوو، جەڵە، گەڵ، گردواری، یەکەونیان. (خۆ.، بڵ) چاک و قورس بۆ قاب و ئامانی مسین، ڕەختە

جەمام، لەگە، لەجێ، جەما بوونی جومگە یا گەی قامکان و شووێنی تر: لەجێچوون، لەگەچوون. ناوی جێژنێکی برا کوردەکانی یەزیدییە

ناوی تیرەیێکی کوردە لە خێڵی کیکا

کەسێکە کەم گەڕابێ و زوو ماندوو بێ، (زرا) قۆراخ، (موک) ئەستووربوونی جومگە یا ئێشانێکە لە ئەندامدا بەهۆی ماندووبوونەوە، سڕبوون، سست، (هەو) جەمان._بوون: ئەستووربوونی جومگەو ئێشانی ئەندام یا دەمار وەرگەڕان بە هۆی کارو بارو ماندووبوونەوە._کردن: ئەستوورکردنی جومگە

دەمار وەرگەڕان، ئەستووربوونی جوومگەو ئازاریەتی بە هۆی ماندووبوونیەوە

جەمام

دەستە مرۆڤێکە، کە لە شووێنێکی کۆ بووبنەوە

شتی سەر بە جەماوەر

لۆتی، زەلزەلە، تەنافباز، جەنباز، ئەو کەسەیە، کە لە سەر تەنافی سەمایە دەکات

تەنافبازی، جەنبازی

تووتنی توند. جەنبەلی ناوی میرێکی هەکارییە بەسەرهاتی وی و بنەفشی نارین لە کوردستانێدا ناودارە بە بلووێرو گۆرانی دەیڵێن

تووتنی توند

شڵەقانی چتی شل

بە قامکان هەڵپشاوتن و هەویرکردن، تێکەڵاوکردن، جووڵاندن، بزواندن، شڵەقاندنی چتی شل

بە قامکان هەڵپشێوران، تێکەڵبوون، جووڵان، بزووتن

چەسپەر، سەری دوو چتانە، کە بگەنەوە بە یەکتری، بەسەری دوو یا چەند پارچان دەڵێن، کە جووت پێکەوە بنووسێنرێن و بگەنەوە یەکتری

بە پێی بیرو ڕاو لێکدانەوەی جیگەرخووێن لەبەرگی یەکی فەرهەنگەکەی لە لاپەڕە (310)دا نووسیوییە: (جەمهور) لە دوو ناوان پێک هاتووە جەم مەبەس لە کۆڕو جڤاتە، (هور)یش بەواتا گچکەو وورد، وادیارە لە چاخی ساسانییەکاندا دوو کۆمەڵگە (جڤات) هەبوون: جڤاتی سەراو جڤاتی هوور، کەسرا، کەیسەرا مەزن و سەرۆکی جڤاتی سەرایە بوو، کە بە ئارەوی (عظیم العظماء)ە. و( بزور جەمهور): مەزنی جڤاتی هوور(گچکەکان) بووە، جڤاتی سەرایە (مجلس الشیوخ، مجلس الاعیان)، جڤاتی هوور(المجلس النیابی) بووە لە پاشان کەوتووتە ناو زمانی ئارەوییه وە بۆتە جەمهووریە، بەڕاستی، مامۆستا جیگەر باشی بۆ چووەو ڕاستە هەزاران ئافەرین. (گیوی موکریان)

ماوەیەکە