وشەدان

سەرچاوە: نالی

قەلەندەر

کەسێ هیچ پەیوەندێکی به دنیاوە نەبێ.

فەرشی پەڵاسە، دۆشەکی خاکه، سەرینی بەرد
بێ تووک و، ڕووت و قووت و، فەقیر و قەلەندەرە

سەرچاوە: نالی

قەندیل

چیای قەندیل لە ڕۆژەڵاتی باکووری کوردستانی عێراق.

یاخۆ پەڵە بەفرێکی کە ئەصڵەن نەشکابێ
قەندیلی مونیر و گوزەری ئاب و هەوا بی

سەرچاوە: نالی

لەندەهوور

چوارشانە و کەڵەگەت، مەبەست لە کەسانی وایە ئەوەندە زەبەللاح بن خەڵک لێیان بترسێ.

قەلبی مونەووەرە لە حەبیبانی نازەنین،
یا وەک سەقەر پڕە لە ڕەقیبانی لەندەهوور؟

سەرچاوە: نالی

میندەف

گۆزی هەلاجیی کە لە ژێ و کەوانەی ئەدەن و لۆکەی پێ شی ئەکەنەوە.

شێخیی و سەر لنگە دەستاڕی بە دەستاری بوزورگ
ڕەندم و، دەستاری کەلـلەی من دەفە، نەک میندەفە

سەرچاوە: نالی

مەندەبوور

بەدبەخت.

دەسبەندیانە دێن و دەچن سەرو و نارەوەن،
یا حەڵقەیانە صۆفییی ملخوار و مەندەبوور؟

سەرچاوە: نالی

نەقشبەندی ی

پەیڕەوی تەریقەتی صۆفییانەی نەقشبەندیی.

لە عەکسی ذاتی بێڕەنگت هەتا کەی دیدە ڕەنگین بێ،
جونوونی لەیل و مەیلی نەقشبەندیی عەکسی ئەسما بێ؟!

سەرچاوە: نالی

هیندوو

خاڵی ڕەش. بەندەی زەنگیی. خەتی ڕەش بەسەر کاغەزەوە.

خوصووصەن هیندووی خەططی بەیاضی ڕوویی (مەحموود) م،
لە موڵکی (ڕۆم) ەدا ئیستەش (خەلیفە) ی شاری (بەغدا) یە

سەرچاوە: نالی

هیندوو

هیندیی. خاڵ. بە خاڵ ئەڵێن (خاڵی هیندوو) واتە خاڵی وەک هیندیی ڕەش.

بەڵا گەردانی باڵات بم ئەگەر چووم
فیدای هیندوویی خاڵت بم ئەگەر مام

سەرچاوە: نالی

ڕ ێ شکاندن

هاتوچۆکردن.

یا توربەتێ، یا غوربەتێ با ڕێ بشکێنین
هەر مونتەظیرە « نالیی » ئەگەر مرد و ئەگەر ما

سەرچاوە: نالی

کوشندە

بکوژ.

مەڵێ ڕێگەی کەشندە، یا کوشندە ئەژدەرە، یاخۆ
کەمەندە، یا طەنابی خێوەتی گەردوونی گەردانە

سەرچاوە: نالی

کەشندە

ئەوەی بکشێ و نەبڕێتەوە.

مەڵێ ڕێگەی کەشندە، یا کوشندە ئەژدەرە، یاخۆ
کەمەندە، یا طەنابی خێوەتی گەردوونی گەردانە

سەرچاوە: نالی

کەندوو

کەندووی قوڕ یا قامیش کە لە ماڵانی لادێدا زەخیرەی زستانی تێ ئەکەن.

بڵا بۆ کوندەبوو بێ، مفتی مشک و ماری کەندوو بێ
خەطیرەی گەنجی وێرانە، ذەخیرەی کونجی کاشانە

سەرچاوە: نالی

بەند

ڕاگیربوون.

طالیبی ڕاهی (حیجاز) م، لە (موخالیف) هەڵدەن
بێ (نەوا) قەلبی حەزینم قەوەتی بەندی نییە

سەرچاوە: نالی

تەختەبەند

شوێنی به تەختەی بە بزمار داکوتراو فەرش کرابێ.

سەر بەردەبازی ڕێتە، تەن تەختەبەندی جێتە
دڵ مەیلی خاکی پێتە، ڕۆح ماڵی خۆتە، بیبە

سەرچاوە: نالی

داری هیند

داری بخوور کە بۆ بۆنخۆشیی ئەیسووتێنن.

داری ئیراک و داری هیند هەردوو کە عوودە ئیسمیان
هەمدەمی سوننەتە ئەوەم مەیلی ئەبوولەهەب دەکا

سەرچاوە: نالی

دەسبەند

دەست گرتنی هەڵپەڕكێ.

دەس بەندیانە دێن و دەچن سەرو و نارەوەن
صاحێب کولاە و سایەوو بەرگن وەکوو مولووک

سەرچاوە: نالی

دەستبەند

دەستی یەک گرتن.

دەسبەندیانە دێن و دەچن سەرو و نارەوەن،
یا حەڵقەیانە صۆفییی ملخوار و مەندەبوور؟

سەرچاوە: نالی

زەند و زەندە

دوو وشەی عەرەبین، دوو جۆرە دارن، سەروویان زەند و ژێروویان زەندەیە، لە بەیەک گەیاندن و لێکدانیان ئاگر پەیدا ئەبێ.

ئیلتیقای پۆڵا و ئاسن هەر نیزاعە و گیر و دار
جەمعی ماء و نار و زەند و زەندەوو، مەرخ و عەفار

سەرچاوە: نالی

سوپەند

گیایەکی کێوییه، تۆوێکی وردی ڕەشی هەیە، ئەیکەنە ناو ئاگرەوە ئەیسووتێنن، بۆنێکی خۆشی هەیه، ئەڵێن بۆ چاوەزار باشە!

له شەوقی ڕوویی شەمع و، زوڵفی دوود و طووڕڕەیی مەجمەر
سوپەند و عوود و پەروانه، بخوور و غالییه سووتن

سەرچاوە: نالی

سەر و پەیوەند

سەر و ساخت.

ئاخ لەگەڵ ئێمە (حەبیبە) سەر و پەیوەندی نییە
نەیشەکەر قەددە، بەڵا بەندی هەیە، قەندی نییە

سەرچاوە: نالی

شەکەرخەند

پێکەنینی وەک شەکر شیرین.

دەرحەقی من زەهر و سرکەفرۆشە بە برۆ
دەرحەقی غەیری ئەمن غەیری شەکەرخەندی نییە

سەرچاوە: نالی

فرزەند

کوڕ، مناڵ.

شیعرەکانم، کە جگەرگۆشی منن، دەربەدەرن
دڵی » نالیی » چ ڕەقە، قەط غەمی فرزەندی نییە!

سەرچاوە: نالی

مانەند

وێنە.

دولبەرێکم هەیە مەشهوورە بە بێ مانەندیی
بێ شک و شوبهە، خودا شاهیدە، مانەندی نییە

سەرچاوە: نالی

نەقشبەند

نەخشی چەسپ کراو و داکوتراو.

مەگەر هەر یاری نەقشینم ببێتە نەقشبەندی دڵ
کە نەقشی غەیری ڕەنگی ئەو بە ئاوی دیدە شۆرابێ

سەرچاوە: نالی

هیند و و

هیندیی.

هەر چەنده دەکەن قەطعی سەرت، دێیەوه کەی خەط
وەك (هیندووی سەححاری مەجووسیی) چ له جووجی!

سەرچاوە: نالی

ڕەند

ئەوەی خۆی بەهیچەوە نەبەستێتەوە.

خۆشا ڕەندێ لە دنیا بێ موبالات و موجەڕڕەد بێ!
بە ڕۆژ زیندەی جەماعەت بێ، بە شەو مات و موجەڕڕەد بێ!

سەرچاوە: نالی

ڕەند

زیرەک. کەمتەرخەم. سەربەست.

واقیعەن خانەقە خۆش زەمزەمەیێکی تێدا -
یە، بەڵا قەندی هەیە، گەندی هەیە، ڕەندی نییە

سەرچاوە: نالی

ڕەند

عاشق.

بەزمی ڕەندانە ئەمە، مەلعەبەیی وەعظ نییە
لە بەد و نێکی یو قەللابی یی دونیا نییە باس

سەرچاوە: نالی

کەمەند

پەتێکی ئەستووری درێژە بۆ گرفتارکردنی کەسێک یا گیانلەبەرێک بەکاردێ.

مەڵێ ڕێگەی کەشندە، یا کوشندە ئەژدەرە، یاخۆ
کەمەندە، یا طەنابی خێوەتی گەردوونی گەردانە

سەرچاوە: نالی

کەمەند

جۆرە تەنافێک بووە جاران لە جەنگدا بەکارهێنراوە بۆ خستنەمل و بەکێش کردنی جەنگاوەری بەرەی ئەولا.

کەمەندی زوڵفی دوو لانە، لە بۆ گەبر و موسوڵمانە
دەکێشێ بێ موحابانە، چ لەملا بێ، چ لەولا بێ!

سەرچاوە: نالی

گەزەند

زیان.

چاوی من بەحری موحیطی تۆیە بۆ دەفعی گەزەند
لێت موعەییەن بێ کە « نالیی » گوڵ بە دڵ پەرژین دەکا

سەرچاوە: نالی

گەند

بۆگەن. مرۆی بێ کەڵک.

واقیعەن خانەقە خۆش زەمزەمەیێکی تێدا -
یە، بەڵا قەندی هەیە، گەندی هەیە، ڕەندی نییە

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان