تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
خضری زیندە
خدری زیندە کە ئەڵێن تا ڕۆژی قیامەت نامرێ چونکە ئاوی ژیانی خواردووەتەوە.

خەطی سەبزی لە کەناری لەبی، « نالیی »! هەروەک
« خضری زیندە » لەسەر چاهە، زولالێکی هەیە
سەرچاوە: نالی
زیارەت
زیارەتی گۆڕ.

سەر خاتیمەیی حوسنی عیادەت کە نەهاتی
بارێ بگەرە فاتیحەوو دەئبی زیارەت!
سەرچاوە: نالی
زیب
جوانی.

کوڕ زیبی دەبوستانە، کچ شەمعی شەبوستانە
بۆ بەزمی تەماشا کوڕ، بۆ خەڵوەتی تەنها کچ
سەرچاوە: نالی
زیر
دەنگی نزم. بەم و زیر، یان زیر و بەم ئالەتێکی مۆسیقایە لە دوو پارچە پێکهاتووە بەمەکەیان دەنگی بەرز و زیرەکەیان دەنگی نزمە.

چ شەو، چ ڕۆژ؟ وەها کورتی لەهو و لەعب و میزاح
کە هەردو وەک یەکەچوون بە نە غمەیی بەم و زیر
سەرچاوە: نالی
ڕۆژی زینەت
ڕۆژی شایی و ئاهەنگ لە میسر کە حەزرەتی مووسا دەستی لە ڕووی فیرعەونا تیا کرد بە باخەڵیا و دەری هێنا وەک چرا گڕا و پەکی جادووی جادووگەرانی فیرعەنی پێ خست، وەک لە ئایەتی (قَالَ مَوْعِدُكُمْ يَوْمُ الزِّينَةِ) دا ئیشارەتی بۆ کراوە.

شەو ئەمما، کەوکەبەی هەر کەوکەبی نیلیی فەلەک دەتگوت
لە میصری ڕۆژی زینەت دەستی مووسای ئیبنی عیمرانە
سەرچاوە: نالی
بێ تەزیینی
جوان نەکردن و نەڕازاندنەوە. جەدوەل. جۆگا. ئەو خەتانەی جاران لەکاتی کتێب نووسینەوەدا بە مەرەکەبی سوور لەسەر کتێب ئەکێشران بۆ جیاکردنەوەی دێڕەکان و شوێنی دێڕەکان لە یەکتر.

چونکە لەوحی ڕووسییەهـ ڕووزەردی بێ تەزیینییە
خوێنی چاوم جەدوەلی بێ، قەطرەکانیشی نوقەط
سەرچاوە: نالی
تازیی
تانجیی، سەگی ڕاو، بنووڕم جۆرە دەنگێکی سەگە وەک لوورە و قووزه، له کاتی هەست به بێ دەسەڵاتیی و بێ چارەییدا لێیەوە دەرئەچێ.

چ خۆشە من وەکو تازیی بنووڕم
ئەتۆش هەر وەک غەزاله ی بەڕ هەڕا کەی!
سەرچاوە: نالی
خەرزیهـ
سەرچاوە: نالی
ضەربی لازیب
لێدانی وا کە بە بنیادەمەوە بنووسێ و لێی نەبێتەوە.

من لە طەوری عالەم و دەوری فەلەک
ضەربی لازیب، زەخمی بێ مەرهەم دەخۆم
سەرچاوە: نالی
عەزیز
سەرچاوە: نالی
عەزیزان
خۆشەویستان. ئیشارەتە بۆ نازناوی یەکێکی تر لە پیرانی تەریقەتی نەقشبەندیی کە ناوی (سەیید عەلیی ڕامیتەنیی) ی مامۆستای (بابا موحەممەدی سەمماس) ی مامۆستای (ئەمیرکولال) ی مامۆستای (شاهی نەقشبەند) ە.

ئەگەر خەڵوەت نشین بێ، (جانی جانان) بێ ئەنیسی ئەو
وەگەر هیجرەتگوزین، ڕۆحی (عەزیزان) یاری غاری بێ!
سەرچاوە: نالی
عەزیزیی
خاوەن عیززەتیی.

فەرقی کۆساران لە پاساران دەفەرمووی وەک چییە؟
وەک عەزیزیی باز و وەک بێحورمەتیی پاسارییە
سەرچاوە: نالی
مولازیم
هاوسەر.

ئەلیف نەکیرەوو بێگانە، نایەتە تەعریف
عەلەم موشابیهی غەیر و مولازیمی تەنکیر
سەرچاوە: نالی
هل من مزید
هیی تریش هەیە. ڕستەیەکە خوا بەدەم ئاگری جەهەنەمەوە ئەیگێڕێتەوە، کە هەرچەند خەڵکی تێ فڕێ بدرێ هەر تێر ن ا بێ چاوی لە هیی تریشە بۆی بێنن.

لایەک (زەبانییە) لە لەسەروکاری نارە، نار
(هل من مزید) زوبانیە وەک ماری ئەژدەرە
سەرچاوە: نالی
هیجرەت گوزین
ئەوەی کۆچکردن لە وڵاتی خۆی هەڵاوێرێ بەسەر مانەوە تیایدا. نییوەی یەکەمی بەیتەکە ئیشارەتە بەوە کە پێغەمبەر (د. خ) بەرلەوەی سرووشی لە خواوە بۆبێ لە ئەشکەوتی (حیرا) دا خەڵوەت نشینی ئەکرد. نیوەی دووهەمیشی ئیشارەتە بە کۆچ کردنی لە مەککەوە بۆ مەدینە و پەناگرتنی لەگەڵ حەزرەتی ئەبووبەکر لە ئەشکەوتی (ثەور) دا.

ئەگەر خەڵوەت نشین بێ، (جانی جانان) بێ ئەنیسی ئەو
وەگەر هیجرەتگوزین، ڕۆحی (عەزیزان) یاری غاری بێ!
سەرچاوە: نالی
گوزین
هەڵاوێردوو و پەسەندکردوو.

سەهم هەتا جوعبەنشین بێ، گۆنە زەردی خەڵوەتە
قەوس هەتا چللە گوزین بێ، هەر ئەسیری خوارییە
سەرچاوە: نالی
بازی سپیی
جۆرە بازێکی بەنرخە.

سایەیی پایە وەکوو باڵی هوما و بازی سپیم
نە وەکو بوومی قەدەم شووم و نە هەمڕەنگی قەلم
سەرچاوە: نالی
عیشقی مەجازی
لای ئەهلی دڵ عیشق دوو جۆرە، عیشقی حەقیقی کە عیشقی خوایە و عیشقی مەجازی کە عیشقی جینسییە.

عیشقت، کە مەجازی بێ، خواهیش مەکە ئیللا کچ
شیرین کچ و لەیلا کچ و سەلما کچ و عەذرا کچ
سەرچاوە: نالی
کەنزی موطەلسەم
گەنجینەی تەلیسماویی.

ئەو سێبەرە که مەظهەری حوببی خوادییه
کەنزی موطەلسەمی نەظەری حەییی ئەکبەرە