تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
ئەبرووەتی
ئەبرووتی.

باری غەمی جان ئەبرووەتی تیر و کەمان کرد
یەعنیی قەدەکەی ئەلفی منە ئیستە کە دالم
سەرچاوە: نالی
بورووج
جەمعی بورجە، بەمەعنا قەڵا، یا هەرکام لە دوانزە بورجەکەی ئاسمان.

ئەی قەلعەیی ماهم کە دەڵێی ئەوجی بورووجی!
وەی قوللەیی دووریی کە دەڵێی قامەتی عووجی!
سەرچاوە: نالی
تەنپەروەریی
خزمەتکردنی لەش.

گوتی تاجی عەرەب و، ئالی عەبا فەرموویان:
عەیبە تەن پەروەریی و نەرمیی و نازک بەدەنیی
سەرچاوە: نالی
حورووفی جەڕڕە
چەند وشەیەکن لە زمانی عەرەبدا کە چۆنە سەر ئیسم (ژێر) ی ئەدەنێ. ئەملا و ئەولا و (جەڕڕە) ش بەمەعنا گۆزەیە.

حورووفی جەڕڕە تێیاندا نەماوە ئاوی عەمەل
هەموو موعەللەق و مولغایی عامیلی تەقدیر
سەرچاوە: نالی
خەرووس
کەڵەشێر.

گەر فەڕڕ و تاج و زینەت و شەوکەت وەفای دەبوو
بێ دەردیسەر دەمانەوە بۆ طاوس و خەرووس
سەرچاوە: نالی
دورووج
جەمعی دورجە واتە ئەو سندووقە بچکۆلەیەی کە ئافرەتان شتی گرانبەهای خۆیانی تیا هەڵئەگرن.

ئەی ئاهووی نادیدە بە تەئثیری مەهیبیی
یا گەوهەری ئەصدافیی و یاقووتی دورووجیی
سەرچاوە: نالی
سەرچاوە: نالی
سائیلی مەحرووم
سواڵکەری بێبەش.

لەم خاکی دەری ڕەحمەتی بێ زەحمەتە، « نالیی » ،، فیردەوسە مەئالی
حاشا کە لەمێدا ببمە سائیلی مەحرووم ،، هەرچەند لە عوصاتم
سەرچاوە: نالی
سوروشک
فرمێسک.

خاکی بەری پێت هەم گڵ و هەم گوڵ بە سوروشکم
وەقتی غەم و شادی ئەوە کردوومە بەسەردا
سەرچاوە: نالی
سورووج
جەمعی سەرجە واتە زین.

بۆ مەجلیس و یاریی سەبەبی شەوق و سیراجیی
بۆ ڕاو و سواریی عەلەمی زین و سورووجی
سەرچاوە: نالی
سوروور
خۆشیی.

وا چاکە خەیاڵ و خەوت ئەسراری هودا بێ
نەک بەحثی سوروور و عەلەم و بادی هەوا بێ..
سەرچاوە: نالی
سەروکار
سەرپەرشتی.

لایەک (زەبانییە) لە لەسەروکاری نارە، نار
(هل من مزید) زوبانیە وەک ماری ئەژدەرە
سەرچاوە: نالی
صەفا و مەروە
دوو بەرزایین لە مەککە حاجیی بەنێوانیانا ڕائەکەن و ئەوە بەشێکە لە نەریتی حەج.

فویووضاتی (صەفا) و (مەروە) هەروەک ناودان دەمدەم
لە یەنبووعی دڵی پڕ زەمزەمەی میزابی جاریی بێ!
سەرچاوە: نالی
طوروق
جەمعی (طەریقە) یە کە تەریقەتی ئەهلی تەصەووفە، یا جەمعی (طەریق) ه بەمەعنا ڕێگاوبان.

مەجذووبی طوروق، مورتەعیشی لەرزش و تا بێ
سالیک ڕەوشی مەسلەکی ڕێگەی صولەحا بێ
سەرچاوە: نالی
عارف و مەعرووف
ئەو دوو فریشتەیەی لە قەبرا پرسیار لە پیاوی چاک ئەکەن.

تەنگە ئەوا دەبێ کە لە ئەو جێگە تەنگەدا
سائیل نەکیر و عاریف و مەعرووف و مونکەرە
سەرچاوە: نالی
عورووج
بۆ سەرکەوتن.

وەک قافی زەمین قابیلی ئیمکال و تەرەققیی..
وەک بورجی سەما لایقی ئیقبال و عورووجی!
سەرچاوە: نالی
فرووغ
گەشیی و ڕووناکیی.

نییه دیدەیی چ مەردوم، نییە مەردومی چ دیدە
لە فرووغی خەددی فاریغ، لە خەیاڵی خاڵی خاڵیی
سەرچاوە: نالی
قاروون
دەوڵەمەندێکی جوولەکە بووە لە خۆی بایی بووە، خوایش غەزەبی لێ گرتووە دارایی و سامانی بردووە بە ناخی زەویدا.

قاروونە فەلەک، موستەحەقی گرتن و خەسفە
زیو و زەڕی شەمس و قەمەرە، دیرهەمی کەوکەب
سەرچاوە: نالی
قیرووسییا
کینایه یە لەوەی به هیچ دابنرێ و گوێی نەدرێتێ ئەگەر له ناوبچێ یاخود (قیر و سییا) یه واتە قیر و ڕەش.

زوڵفی جەڕڕاڕی صەفاصەف خستە پێش
یەعنی زەنگیی لەشکری قیروسییان