(مست. لا.) دانانی نیشانەی ناوی خۆ لە ژێر نامە و نووسراوان و...

(حمس.) ڕێژیمێکی پاتشایەتی و دەوڵەتییە کە سەرۆکەکەی ئیمپڕاتوور بێ. دوای شەڕی دووەم ئیمپڕاتۆرێتی ژاپۆن گەلێ گۆڕانی بەسەرداهات. ٢- بە تێکڕایی هەموو ئەو خاکانەی کە لە ژێر دەسەڵاتی ئیمپڕاتوورێکدا بن، مەیدانی فەرمانڕەوایی ئیمپڕاتۆرێک. ئیمپڕاتۆرێتی بریتانیا جاران ڕۆژی لێ ئاوا نەدەبوو. ب) گشت وڵاتانێ کە دەوڵەتێکی توانا و بە زیپک بە سەریان ڕادەگا، سەرۆکەکەی هەرچی دەبێ ببێ.

(ست.) هەر شتێکی پێوەندی بە ئیمپڕاتۆرەوە هەبێ. تاجی ئیمپڕاتۆری لەسەرنا. فەرمانی ئیمپڕاتووری دەرچوو. ٢-(حمس.) تم: ئیمپڕاتۆرێتی. تێبــ.- بەم مەعنایە شێوەی داڕشتنەکەی زیاتر فارسییە تا کوردی.

(نا.) پاتشیەکی چەند وڵات و میللەتی لە ژێر فەرماندا بێ، پاتشای پاتشایان. کاتێ شۆڕشی مەزنی ئۆکتۆبەر هەڵگیرسا (نیگەڵە) ئیمپڕاتۆری ڕووسیا بوو. * شاهەنشا تێبــ.- ئەم وشەیە لەقەبێک بووە بۆ سەردارەکانی ڕۆمای کۆن.

(نا.) سیاسەتی دەوڵەتانی گەورەی گەشە کردووە، ئامانجی داگیر کردنی وڵاتانی پاشکەوتە و پەرەپێدانی هەموو چەشنە دەسەڵاتێکتی خۆیانە لەوان وڵاتانەدا. تێبــ.- ئەم جۆرە وشانە بە پێی جۆری بیر کردنەوە و بیر و باوەڕی سیاسی لە لای خەلکی جووربەجوور مەعنایان کەم و زۆر دەگۆڕێ. مارکسیستەکان لە هەموو کەس زیاتر سەر و کاریان دەگەڵ ئەم چەشنە وشانە هەیە و بەکاریان دێنن، لە هەموو کەسیش زیاتر بە تان و پۆیاندا دەچنە خوار و ڕوونیان دەکەنەوە. (لێنین) لەم بابەتەوە زۆر دوور و درێژ دواوە دەڵێ: ((ئیمڕیالیزم بەرزترین قۆناغی سەرمایەدارییە)) و کتێبــ.ێکیشی هەر بەو ناوە نووسیوە و ئیمپڕیالیزم بەو جۆرە کورت دەکاتەوە: ((... ئیمپریالیزم سەرمایەدارییە وەزتێکی دەگاتە ڕادەیەکی (تەتوور) کە لە سایەدا دەسەڵاتی (ئیحتیکارات) و (سەرمایەی ماڵی) دروست بووە و ناردنە دەرەوەی سەرمایە ئەهمیەتێکی زۆری پەیدا کردووە و دابەش کردنی دنیا لە نێوان (تروست)ەکانی عالەمی دەسی پێکردووە و دابەش کردنی گشت وڵاتانی جیهان لە نێوان دەوڵەتە زلە سەرمایەدارەکان بڕاوەتەوە...))، ( لێنین، هەڵبژاردەکان ((ئیمپڕیالیزم بەرزترین قۆناغەکانی سرمایەداری))، بەرگی ١، بەشی ٢، چاپی مۆسکۆ (عەرەبی) ل- ٣٩٢).

(س.) کەسێک یا هەیئەتێ یا دەوڵەتێکی سیاسەتی ئیمپڕیالیستی پەیڕەوی بکا.

(ست.) هەر کارێ یا شتێ پێوەندی بە ئیمپڕیالیزمەوە هەبێ. پیلانێکی ئیمپڕیالیستی لە کارایە.

(نا.)،(کئێر.) سکەیەکی زێڕی ڕووسیای کۆنە، بە ئەندازە پێنج لیرەیەکی عوسمانی.

(نا.)، (مک.) دەستێک ناڵ بۆ چوارپەلی وڵاغی یەک سم (ئەسپ، ئێستر، گوێدرێژ).

(نمس.) ١- ڕێ تێچوون. ٢- توانایی و زۆر بە سەر کارێکدا هەبوون، قەوەت بە ئیشێک شکان. ئیمکانی هەیە وابێ کە ئێوە دەفەرموون. ئیمکانی دە دیناری نییە خانوو بە چی دەکا.

(مست. لا.) بە تەنگەوە بوون، بە توند گرتن، بە هێند گرتن خۆ پێوە ماندووکردن، دەخەمدا بوون (بە شتێ، بە کەسێ، بە کارێ...).

(نت.) خوا پەرست، ئیماندار. خۆمان بە ئەهلی ئیمان ئەناسێنین)) ((کەچی، کەچ ڕەوین بۆیە کەساسین)) (پیرەمێرد-٣٨١)

«نا.، س.» 1- «سیه.، کعر.» پیاوی زۆر بەکار و لێهاتوو، ئادەمیزادی کارزان و زۆر زان. «عا.» نابغه، داهیه. 2- منداڵێکی لەچاو تەمەنی تێگەیشتن و فامینی زۆر بێ.*«مک.» سۆدره، سەرەسۆدره «تەنیا بۆ کچۆڵان». 3- «سن.» هەر شتێکی سە یر و عاجباتی «تم: مردۆخ، ب1، ل-181». تێبــ.- من وا تێدەگەم که ئەسڵی ئەم وشەیه «بو الهمة» ی عەڕەبییه و به ماناکەیەوه جەڕاوه.

«نت. «، «مک.» کێم وجەڕاحەتێکه بەهۆی هەندێ نەخۆشی مەعده و ڕیخۆڵه، له ئەندەروونی ئادەمیزادا دروست دەبێ و به شکڵی گرمووله گرموولەی تۆزێ سەخت و ڕەق کۆ دەبێته وه و به ڕێگای پاشەوەدا دێتەدەر.

ناڵی هەر چوار پەل. ماینەکە بەرەڵای وەستا کەریم خڕ ئیمچوون ناڵی کە.

١- بە باشی وەڵامی پرسیار دانەوەی قوتابیان و سەرکەوتنیان لە کلاسێکەوە بۆ کلاسێکی باڵاتر. ٢- چاک هاتنە بەر چاو لە تاقی کردنەوەدا (بۆ هەر مەبەستێ بێ).

(نت.) ناڵی دووپەل.

«نا.»، «مکـ.» تمـ: ئافەرین.

(نا.) ١- بەشێک لە زەوی کە لە باری ئاووهەوا و چلۆنایەتی تەبیعی دەگەڵ بەشەکانی تر جیاوا هەبێ و ناوێکی تایبەتیشی هەبێ. جوغرافی زانانی کۆن هەموو ڕۆژێ زەویان بە حەوت ئیقلیم داناوە. ٢- وڵات. ٣- مەڵبەند. ئیقلیمی ڕۆم، ئیقلیمی شام، ئیقلیمی کوردستان، ئیقلیمی چوارەم.

(نا.) شێوەی کۆنی (ئەم)ە و لە چەند وشەیەکدا ماوە و لە هەندێ ناوچەی کوردستان دەکوترێ. ئیمڕۆ، ئیمساڵ، ئیمشەو.