تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



به گیر
[[ به/8+ گیر]، ]
«ست.» «کعر.» به گیرگه.
به گیر خستن
«مست. مت.»، «مک.، سیم.» تم: به گیر هێنان.
به گیر کەوتن
«مست. لا.»، «کعر.» 1- گرفتار بوونی کەسێک به دەستی کەسێکی تر «به هەر شێوەیێک و بۆ هەر مەبەستێ بێ». 2- تووشی ناڕەحەتی و گیر و گرفت بوون. * «کئێر.» وەگیر کەوتن. 3- پەیدا بوونی شتێکی کەسێک پێویستی بێ:: خەیار بەگیر نەکەوت، ترێزووم کڕی. * «کئێر.» وەگیر کەوتن. «کعر.» بە رگیر کەوتن، بەرگیر هاتن.
ئاگر گیرە
[[ئاگر + گیر «گرتن» + ٣ ــ ئە/٢]]
«نتـ.»، «سنـ.» سووتەمەنێکی کەم کەگورج ئاگر بگرێ، بۆ ئەوەی ئاگرێکی گەورەتری پێ بکەنەوە * دەس ئاگر «دەساگر»، دەستەچیلە، چاوگە.
بە کرێ گیراو
«نمف.» 1- هەر شتێکی بۆ جێبەجێ کردنی مەبەستێ له خاوەنی وەرگیرابێ و پارەی بدرێتێ. 2- «تت.» هەر کەسێکی بە پارە یا بەرامبەر پاراستن، پشت گرتن یا هەر جۆره یارمەتی دانێک، خزمەتی کەسێ یا هەیئەتێکی کۆمەڵایە تی «دەوڵەت،...،.» «عا.» عەمیل:: بە کرێ گیراوانی شەریکەی نەوت. تێبــ.ینی: ئەم مانایه هەمیشە بۆ مەبەستی «سەلبی - مەنفی» " بەکاردێت.
ئارام لێ هەڵگیران
«مستـ. متـ.» تمـ: ئارام لێ بڕان.
بەرگیرهاتن
«مستلا». «کعر.» تم: بەگیرکەوتن
بەرگیرهێنان
«مست.، مت.»، «کعر.» بەگیرهێنان.
بەرگیرکەوتن
«مست. لا.»، «سیم.» تم: بەگیرکەوتن /3
بەگیرهاتن
«مست. لا.»، «کعر.» تم: بەگیر کەوتن.
بەگیرهێنان
[ ]
«مست. مت.»، «کعر.، کئێر.» 1- دۆزینەوەی کەسێک که خۆی لە ڕووبەڕووبوون دەگەڵ کەسێ یا کەسانێ بپارێزێ:: له کووچەی ماڵی خۆیان بە گیرمان هێنا هەر چۆنێ بێ لەم دوو سێ ڕۆژانه دا به گیری دێنین. 2- پەیدا کردنی شتێکی پێویست:: هه موو کتێبــ.خانەکانی بێڕوت گەڕام کتێبــ.ێکیان ڕاسپاردبووم بەگیرم هێنا.* «مک.» وەگیر هێنان «مک.، سیم.» بەگیر خستن سیم. بەرگیر خستن، بەرگیرهێنان.
بەگیروەستان
«مست. لا.» وەژان کەوتنی ئەندامێک یا جێگایەکی لەشی ئادەمیزاد و له کارکەوتنی * «مک.» ڕاگیران.
بەگیرگه
[[ به گیر + گه «= ئك + 5- ئه/2]]
«ست.»، «مک.» حاڵی کەسێکی لەسەر قسه و له کاراندا زۆر خۆ ڕابگرێ، کەسێکی بەرامبە ر ڕووداوان یا خەڵکی، کەمتر خۆ بەدەستەوه بدا.
بگیر بگیر
[[فر.]، [٢- ب/٢ + گیر (گیران)]]
«نت.»، «کئێر.»، گرتنی خەڵک به ژمارەی زۆر بۆ هەر مەبەستێکی بێ.
ئارەقگیر
[[ ١- ئارەق + گیر «گرتن» ] ]
«نتـ.» ١- پاەچە لبادێکە لە ژێر زینەوە لە ئەسپ دەکرێ و ئارەقەی هەڵدەچنێ. ٢- «کئیڕ.» کراسێکی تەنکی چندراوە، لە بن کراسەوە دەبەر دەکرێ بۆ ئیشک کردنەوە و هەڵچنینی ئارەقەی لەش * «کعر.» فانیلە.
ئاشبگیر
[ [١- ئاش + ب «پێبـ.» + گیر «گرتن» ]]
«نتـ.» چوونی چەتە و دز بۆ سەر ئاش و گرتنی ئاشەوان و بردنی گەنم و دانەوێلە و هەرچی لە ئاشدا هەبێ، تاڵان کردنی ئاش. هس.: خانەبگیر.
ئاوگیر
«نتـ.» ئەو کەسەی لە حەمام خزمەتی خەڵکی دەکا، ژن بێ یا پیاو.
ئەرەقگیر
«نتـ.» تمـ: ئارەقگیر/۱.
بارگیر
(نت.)، تم: بارگین.
باگیر
[[٣- ب/ ١+ گیر(گرتن)]]
(نت.) تم: باگر. باللۆرە (نت.)، (مک.) تم: بالۆەرە.
بەرگیر خستن
«مست.، مت.»، «سیم.» تم: بەگیر هێنان.