تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 6
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەستێرەی کلکدار
«نتـ.» جۆرێک ئەستێرەن
کە
کلکێکی
کەم
و
زۆر
درێژیان
هەیە
و
ناوبەناو
لە
«منظومه شمسی»
نیزیک
دەبنەوە و دەبیندرێن، کلکەکەیان
لە
«
غاز
» و «
هەڵم
» پێکهاتووە. ٭«بکـ.» ستێرکی
بدوو
«تمـ: ژابا- ۹»، ستەیر
دوڤ
«تمـ: کفـ- ٦۸۹»، «گەڕووسی، کرماشانی» ئەسارەی دومدار «تمـ: دۆمۆرگان، لێکۆڵینەوەی زمانەوانیی لەهجەکانی
کوردی
- ۱۱۱». ئەستێرەی گەڕۆک_ «نتـ.»، «تتـ.»
ئەو
ئەستێرانەن
کە
بە
دەوری
ڕۆژا دەخولێنەوە،
خۆیان
هیچ
ڕووناکییان
نییە
و
نووری
هەتاو
ڕووناکیان
دەکا
،
زەوی
یەکێکە
لەوان
کە
تا
ئێستا
«
نۆ
»
یان
ناسراون و
تێکڕا
پێیان
دەڵێن
«منظومەی شمسی» و بەپێی نیزیکی و دوورییان
لە
ڕۆژ
ئەمانەن:
عطارد
«له
هەموان
نیزیکتره له
ڕۆژ
»،
زوهرە
،
ئەرز
«
زەوی
»، مریخ،
مشتەری
،
زحل
، ئۆڕانووس، نێپتۆن.
هێندێ
لەو
گەڕۆکانە
یەک
یا
چەند
ئەستێرەیان
هەیە
کە
بە
دەوریاندا دەخولێنەوە و پێیان
دەڵێن
«
مانگ
»،
زەوی
یەک
«
مانگ
» ی
هەیە
. ئەستێرەی مانگێ: «نتـ.» ئەستێرەیەکە
دەگەڵ
مانگ
دەردەکەوێ و لەسەرەتای مانگدا
زۆر
لێی
نیزیکە
هەتا
مانگ
گەورەتر
دەبێ
، ئەیش زیاتر
دوور
دەکەوێتەوە. ئەستێرەی نەگەر: «نتـ.»، «تتـ.»
ئە
ئەستێرانەن
کە
لە
جێگەی
خۆیان
نابزوون «
لە
مەدارێکدا ناسووڕێنەوە»،
ئەمانە
خۆیان
ڕووناکییان
هەیە
وەکوو
گەڕۆکەکان
نەک
هەر
سارد
بوونەوە
،
بەڵکوو
گەرماییشیان
زۆرە
و سروشتیان
وەکی
هەتاوە.
ئەوانەی
زۆر
لێک
نیزیکن «نسبیا»
لە
شەوا
کە
ئاسمان
ساف
و
بێ
هەور
و هەڵابێ،
وەکوو
پەڵە
هەورێکی
سپی
دیاری
دەدەن. «
کاکەشان
» یەکێکە
لەو
پەڵە
هەورە
مەزنانە
کە
۱۸میلیون ئەستێرەی
گەورە
و
بچووکی
تێدا کۆبۆتەوە و
هەر
چەندێکیان دەورەی ئەستێرەیەکیان داوە و بوونە «منظومه»
یەک
چوار
ساڵی پێ دەوێ
تا
«
نوور
» ی نیزیکتری ئەستێرەی نەگەڕ بگاتە
زەوی
،
لە
کاتێکدا دەزانین
کە
لە
هەر
سانییەیەکدا
نوور
۳۰۰هەزار کیلۆمەتر
ڕێگا
دەبڕێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
کلییەی ئاداب
[[ عا. ]]
«نتـ.»، «کعر.»
ئەو
بەشەی دانیشگا «جامعة»
کە
بۆ
خوێندنی
ئەدەبیات
تەرخانە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیسکلێت
[[فرەنسی]]
(نا.)، (کئێر.) ١-
هەموو
ئیسقانی
لەشی
بنیادەم
و گیاندارانی
تر
کە
تیغەرەی پشتیان
هەیە
( ئی
بنیادەم
٢٠٨ پارچەیە)
بەو
شکڵەی
تەبیعەت
ڕێکی
خستووە ە تێکی خستوونەوە، هەیکەلی عەزمی. ٢- آ)
شکڵ
و قەوارەی خانوووبەرە،
کە
لەسەر
ڕێ
و شوێنی تازەی
دروست
کردن
لە
پێشدا
پایە
و کۆڵەکەکانی هەڵدەبەستێنن. ب) هەیکەلی
هەندێ
مەکینەی
گەورە
کە
نیشان
بدا
لە
پێشدا
چۆن
بووە
یا
لە
پاشان
چ شکڵێ
بە
خۆیەوە دەگرێ. ئیسکلێتی
چەند
ئوتۆمبیلی
سووتاو
لەو
دەشتە کەوتبوون. ٣- (مج.) ئادەمیزادی
لەغەر
و
لاوازی
ڕەق
و
تەقی
بێ
گۆشت
. تێبــ.- زمانی فرەنسی
ئەم
وشەیە
بە
شکڵی (
ئیسکلێت
)
لە
(سکێلێتۆس)ی یۆنانی
ڕا
کە
مانای (
ئیشک
هەڵاتوو)دەدا، خواستۆتەوە (تم: لاڕووس-٨٧٨) و فارسیش
لە
فرەنسی وەرگرتووە و
لە
سەرەتای
ئەم
چەرخەدا
لە
ڕێگای زمانی فارسییەوە هاتۆتە
ناو
زمانی
کوردی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیکلام
[[محر. عا.: ئیکرام]]
(نا.)، (مک.)
ڕەسمی
حورمەت
،
ڕێ
و ڕەسمێکە
بۆ
نیشاندانی
حورمەت
و
ڕێز
بەرامبەر
کەسێ
ئەنجام
دەدرێ. تێبــ.-
دەست
بە
سینگەوە دەگیرێ و
بە
پێی
گەورەیی
ئەو
کەسە
یا
ئەوان
کەسانەی
نیاز
وایە
ڕێزیان
لێ
بندرێ،
لای
ژوورووی
لەش
بۆ
پیشەوە دەچمێنرێتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیکلام کردن
(مست. لا.)، (مک.)
ڕەسمی
ئورمەت
بەجێ
هێنان
.
تەعزیم
کردن
. *
ئیکلام
کێشان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیکلام کێشان
(مست. لا.)، (مک.) تم:
ئیکلام
کردن.((دەچوونە
خزمەت
مام
غەلیفەی ئیکلامیان کێشاوە)) (تحفە: ج٢-٧٧).