تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



بچووکی
[[بچووك+٢-ئی]]
«حمس.» ١- کەمتری لە باری ئەندازه و قەدر و قیمەت و تەمەن و... ٢- «مج.» خزمەتکاری. * بچووکی.
1-باوکه
[[باوك+٥-ئه/١]]
«مک» نێرەی باڵندە و پەلەوەری وەکوو چۆلەکه و پاساری و پەڕەسلێرکە و... و،....
2-باوکه
[[باوك+-ئه/١]]
١- تم: بابه /١ و٢و٣. ٢- هێندێ جاران دایک و باب بە منداڵی خۆیان دەڵێن «هەروەک بڵێن باوکەکەم» .
ئاردەڵووکە
[[ ئارد + ئەڵ + ئووکە] ]
«نتـ..» ١- ئاردێ کە لە ناو قووڵکەی ئاش دەمێنێتەوە. □ کاسە بۆیە لازمە تا ئاردەڵووکی دەربدا سەوڵی بۆیە لازمە نەک جۆگەلەی بیبا بە تاو «نالی: گمـ.» ٢- جۆرێ بەفرە، کلووی وردە کە دەستی لێ بدرێ وەکوو جوورەکانی تری بەفر دەست تەڕ ناکا و بە هاسانیش تۆپەڵ نابێ.
ئارەزووکردن
«مستـ. متـ.» هەست کردن بە ئیشتیای شتێک، دڵ لە دووی شتێک بوون.
ئاوکێش
۱- «نفا.» ئەو کەسەی لە چەم و ڕووباران، بە کرێ ئاو بۆ ماڵان دەبا. کەسێکی پیشەی ئاوکێشی بێ. ۲- «ستـ.» خواردەمەنی و چێشتێکی پاش خواردنی پیاو زوو زوو توونیی بێ و حەز لە ئاو خواردنەوە بکا.: پەنیر ئاوکێشە. کفتە ئاوکێشترە. هەموو چێشتێکی سوێر ئاوکێشە. ٭ئاوخواز.
ئاڵووکەتن
[[ ئاڵوو + کەوتن]]
«مستـ. لا.»، «سیمـ.» تمـ: ئاڵووهاتن/١.
ئووکە
«پبـ.» بە دوای ناو یا سفەتەوە دەنووسێ و ناو یا سفەتێکی تازەی لێ دروست دەکا، کە ڕەنگی پچووکی لێدراوە.: ئەوەندووکە ئێرووکە، بالووکە، درێژووکە، دێوەڵووکە، سێوەڵووکە، گێژەڵووکە، هۆوەندووکە.
ئیرووکانە
[[ئێرە + ئووکە + ئان + ئە]]
(نت. بنت.) تم: ئێرەکانە. تێبــ.- لە ڕاستیدا ئەم وشەیە شوێنێکی بچووکتر و نیزیکتریش پیشان دەدا.
ئەمەندووکانە
[[ئەمەندووکە+ ئانە]]
(بنت.) بۆ موبالغە لە بچووک نیشاندانی شتێکدا. هێشتا ئەمەندووکانەیە، وایە! گەورەتربێ چۆن دەبێ. *ئەمەندووسکانە.
ئەمەندووکە
[[ئەمەند+ئووکە]]
)بنت.) میقدارێکی کەمتر لە (ئەمەندە) پێشان دەدا.
ئەوەندووکە
[[ئەوەند+ ئووکە]]
(بنت.)، (مک.) تم: ئەمەندووکە.
بارسووکی
[[بارسووک + ئی]]
(حمس.)، (کن.) ١- بێ ئەرکی، بێ تەکلیفی. ٢- بێ زەحمەتی، بێ دەردیسەری. ئەگەر ئیمڕۆ ئیشەکانت تەواوکەی بارسووکییە بۆ بەیانی. چابوو ئەمەش بارسووکییەکە بۆ شاسوار.
باوکەلێ
«شر.»، «کعر.» حاڵەتی بانگهێشتنی تێکەڵ به خۆشەویستییه بۆ باوک، بە مەجاز بۆ بانگ کردنی هەموو خۆشەویستێکیش بە تایبەتی منداڵ بەکاردێت.*باوەلێ. «مک.» بابەلێ.
باوکەڕۆ
[[٢-باوكه/١+ڕۆ]]
«شر.»،«کعر.» ١- شێوە ڕستەیەکە لە شین و شەپۆڕی کاتی باوک مردن یا خۆشەویستێکا بە کار دێت:: ئەی باوکە ڕۆ پسشتت شکاندم. ٢- «مج.» - له دەربڕینی خەم و خەفەتدا بەکاردێت. تێبــ.- وا تێدەگەم کە کەرتی «ڕۆ» ڕیشەی مەسدەری «ڕۆیین» و «ڕۆیشتن» بێ.*«مک.» بابەڕۆ.
باڕووتی بێ دووکەڵ
(نت.) جۆرێک باڕووتە کە لە فابریقە دروست دەکرێ و رەنگی سپی واشە. تێبــ.- ئەو ماددانەی کە ئەو جۆرە باڕووتەیان لێ درودت دەکرێ هەر ئەوانەن کە بۆ دروست کردنی باڕووتی ڕەشۆکی دەست دەدەن، لە باتی شۆرە جەوهەری شۆرە (ئەسید نیتریک) و لە باتی گۆگرد جەوهەری گۆگرد (ئەسید سوولفۆڕیک) و لەباتی خەڵووزیش ماددەیەکی (سیلۆلۆز)ی لەباتی (لۆکە) دەکاردەکرێ. * باڕووتی سپی.
بووک بووکێن
[[ بووك/1+بووك/1+ئێن]]
نت.» یاریێکی کوردەوارییه، کچۆڵە دەیکەن، یەکێکیان دەبێته بووک و یەکێکیشیان زاوا و لاسای گەوارن دەکەنەوه.
بووکانی
[[بووك/1+ئانی/1]]
ست.» بە شێوەی بووک، کارێکی وا که وەکو بۆ بووک بکرێ.:: بووکانی تفەنگیان دەتەقاند.
بووکنی
[[ بووك/1+ئن+3-ئی]]
«ست. مت.»، «مک.» ئەو کەسانەن که له ماڵی زاوایڕا دەچن بۆ ماڵی بووکێ و لەوسەرەوه دەگەڵ خۆیانی دێنن.
بووکه به بارانێ
نت.»، «سیم.» تم: بووکه بە بارانه.