«نمفـ: ئەزموون» تەجرەبەکراو، تاقی کراوەوە. «دۆی ئەزموو لە ماستی نائەزموو چاترە»

«نتـ.»، «مکـ.» ملەقۆچە. هس.: آ» ستووکور، ستووکورد «بکـ. =ئەستۆ» ب» گوردە «فر=پشتەمل».

«نتـ.» ۱- دوو پارچەن لە دەزگای ئاگر کردنەوە. ۲- «کنـ.» حاڵی دوو کەس کە پێکەوە هەڵ نەکەن و کۆبوونەوەیان ببێتە مایەی ئاژاوە: ئەم منداڵانە هەر دەڵێی ئەستێ و پووشوون، هەمیشە شەڕیانە. ٭کێردو پەنیر، مشک و پشیلە.

(کن.) خیرایی زۆر.

تکا، خواهیشت. «ئەوەند ئەڕجوو دەکا نالی کە جارجار» «بکەن یادی موحیببی بێ ڕیاتان» «نالی: کۆڕ- ۳۲۰» # «... شا بەسم لەسەر بکە ناز و ئەڕجووان...» «تحفە: جـ۱- ۲۰۴»

(ئم.)، (مک:- مەنگوڕایەتی) بۆ دەربڕینی خەفەت و خەم لەبەر ڕووداوێکی ناخۆش یا سەرسوڕمان لە کارێک، بەکاردێت. *پەک، پەککوو.

(ئم.) بۆ دەربڕینی بێ باوەڕی و ناڕازێتی. ئەیهوو ((کەر لە لوێ کەوتووە و کوندە لە کوێ دڕاوە)). تێبــ.- دووپاتە کردنەوەی نیشانەی بێ باوەڕی و ناڕازێتی تێکەڵ بە تووڕەییە. ئەیهوو، ئەیهوو!، من چی پێدەڵێم و ئەو چم جواب دەداتەوە.

(سمف.)، (مج.) هەر شتێکی لەدەس دەرچووبێ.

(نا.)، (مک.) گونی ئادەمیزاد. ئەو منداڵە باتووی ئاوساوە.

(نت.)، (مک.) پێشکێشکردنی شتومەک، کەلوپەلی ناو ماڵ، پارە، یا هەر شتێکی دیکە، لە لایەن چەند کەسێکەوە بە یەکێک بۆ هەڵسووڕاندنی کارێکی وەکوو ژن هێنان، ماڵ پێکەوەنان و خانوو دروست کردن و... و... * باروبوو.

(نت.)، (کعر.) تم: باروبوو.

(سمف.) کەسێک باری کەوتبێ (تم: بارکەوتن) *بارکەوتە.

(نت) بازاڕێکی سەودا و مامەڵەی ئەوەندە کەم بێ، وەک نەبوون وابێ.

(نت.)، (مک.) باڵندەیەکی ڕاوەکەری بچکۆلەیە کە درێژایی دەوری سی سانتیمیتر دەبێ، چاوی زەردن، پشتی کەوەڕەنگ و بەر زگی سپییە پەڵەپەڵەی زەردی تاریکی تێدایە، لەحەوا باڵندەی تر دەگرێ و جار و باریش هێلکەی پەلەوەران دەخوا، لە کوردستانی خۆمان هەیە، *(کعر.، سن.، جنو.) واشە. تێبــ. -1) بۆ کەرتی یەکەمی ئەم وشەیە (باش) تم: ١- باز، تێبــ. - ج. ب) ئەگەر چی لە بەرگی یەکەمدا ( ئۆ) بە ئامرازێک دانراوە کە دەگەڵ ڕییشەی هێندێ مەسدەران سفەتی مەفعوولی دروست دە کا، بەڵام لەبەرچاو ڕاگرتنی (تێبــ.، ج) ی وشەی (باز) وامان لێدەکا بڵەین ئەم ئامرازە سفەتی فاعلیش پێک دێنێ.

«نت.» «هو.» تم: بانه ناو. تێبــ.ی-کەرتی «ئەنوو» ڕیشەی مەسدەری «هەنوون» ه که له «هەندووتەن» ی پەهلەوی کەوتۆتەوه.

١- «سن.، سیم.» تم: بازوو. «ئەلا ئەی نازە نین ئاهوو، بە باهوو» «دڵی سەییادی خۆت هێنایه لەرزه» ٢- «سن.» ئاسن یا دارێکی ڕاستی دڕێژه، کاسەی تەرازووی پێوه هەلداو ەسرێ یا دەخرێتە سەری «بە پێی شکڵی تەرازوو.» *«مک.» شەهێن. «سن.» شایێن. ٣- «سن.» ئەو دوو دارەیه لەولاو لای د ەرگای «ژوور» و «ماڵ» و... بە قیتی دەچەقێندران، یە کێکیان دەرگاکەی ڕێدەخرا و ئەوی تریش ئاڵقەڕێز و دوولایی لێ دادەکوترا بۆ داخستن. تێبــ.- ئەم تەرتیبه ئێستا کەم بۆتەوه یا هەر نەماوه، چوار چێوەی هاتۆیه شوێن.*«مک.» لاشیپان. ٤- «سن.» تم: بانە/٢ «مردۆخ، ج١، ل - ١١٤» ٥- «سن. -» تم: باسک/٢ «مردۆخ،، ج١، ل- ١١٤» «تێبــ.- 1» ئەم وشەیه لە سانسکریتی دا «باهو» و له ئاوێسیاییدا بۆته «بازو» - دەنگی «و» لە هەر دووکیاندا کورته - و کوردی و فارسی به واوی درێژ «بازوو» بە کار دێنن. «تم: معین، فرهنگ ج١، ل- ٤٧٠» ئەم وشەیه لەقۆناغی پە هلەویدا بۆته «بازووک - باژاک»، «تم: فره، پفا، ل-٧٤». بەڵام لەکوردیدا «باسک» یشی لێ کەوتۆتەوه، ب- لە زمانی فارسیدا ئەم وشەیە تەنیا بە مانای «تێڵا» و «گۆپاڵ» ئەویش لە قامووساندا ماوه.

«نا.». «مک.» تم:برئسک/1.

«نت.» 1- تەپڵۆڵکەیەکی بەرزایی و دڕێژایی کەم بێ. 2- کلکەی شاخ کە هێندە ی نامێنی دەگەڵ دەشتایی تێکەڵ ببێتەوه * یاڵ.

«کعر.»، «نت.»، «ست.» حاڵی کەسێکی بنەچەکەی جوولەکە بن و خۆی مسوڵمان بووبێ. * «مک.» بنەجوو.

«ست.» 1-شێوەیەکی دروونی زارکی جەواڵ و تێڕ و ئەو جوورە دەفرانەیە، کە ڕاست لەسەر ئەو شوێنەی شتی ناو دەفرەکە دەبڕێتەوە (ئەگەر بلوێ) دەیدروون تا بارەکە قایمتر بێ. 2- جۆرێک دروێنەی دەغڵ و دانە کە بەشی زۆری ساقەتی گەنم و جۆی دەگەڵ دەدوونەوە بۆ ئەوەی (کا)ی زۆر بێ.