تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
شیرینی نوێ
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 181
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیسلام بوون
[[عا. کو.]]
(مست. لا.)
قبووڵ
کردنی
دینی
حەزرەتی محەممەد (د.خ. لێبی). مسولمان
بوون
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیسهال بوون
[[عا. کو.]]
(مست. لا) تم:
ئیسهال
گرتن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیسپات بوون
[[عا.: ئیسپات + کو: بوون]، [عا. کو.]]
(مست. لا.)
ڕوون
بوونەوەی ئیددیعایەک
بە
دەلیل
و
بەڵگە
. بۆمان ئیسپات
بوو
کە
قەرزدارە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشتییالێبوون
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) ١-
زۆر
حەز
لە
خواردنێکی
معین
کردن
.
هەتا
دەچمە
ماڵی
نەوزاد
دۆڵمەیان
هەیە
،
دیارە
زۆری
ئیشتییا
لێیەتی. ٢-
مەیل
بە
کردنی کارێ
یا
دەگەڵ
شتێ.
ئەوە
چییە
هێندەت
ئیشتییا
لە
قسانە،
سەربەست
ئیشتییای
لە
سەفەران
نییە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشک بوون
(مست. لا.) ١-
بڕان
و بڕانەوەی
ئاوی
ڕووبار
و کانیاوان.
هەموو
ساڵێ
لەو
مانگەدا
کانی
(پیرمەلەک)
ئیشک
دەبێ
. ٢- نەمانی نم و
شەی
تەبیعی
لە
شتێکدا. بزانە! تووتنەکە
ئیشک
بووە
؟
داری
شەخسەکانی
سیتەک
هەموو
ئیشک
ببوون
کەس
نەیدەوێرا دەستیان
بۆ
بەرێ
. ٣- مردنی گییا و
گۆڵ
و
دار
و
درەخت
و
کشتوکاڵ
لەبەر
بێ
ئاوی
یا
هەر
هۆیەکی
تر
.
ئەم
بێستانە
بۆچی
ئیشک
بووە
؟
پەڵە
تووتنەکەی
کوێخا
تۆفیق
ئیشک
بووە
. ٤- (مج.)
لە
جووڵەکەوتن.
کابرا
وەها
حەپەسا
هەر
لە
جێی
خۆی
ئیشک
بوو
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیفلیج بوون
[[عا. کو.]]
(مست. لا.)
لەکار
کەوتنی لایەک
یا
هەموو
لەش
یا
بەعزێ ئەندامی کەسێک. *
شەپڵە
لێدان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیقناع بوون
[[عا.: ئیقناع + کو: بوون]]
(مست. لا.) ١-
قبووڵ
کردنی بیروڕایەک دەربارەی مەسەلەیەک،
پاش
ئەوەی
لە
لایەن
کەسێکی ترەوە
شی
دەکرێتەوە،
یان
ئینسان
خۆی
بە
بیری خۆیدا دەچێتەوە. ٢-
ڕازی
بوون
بە
کردن
یا
نەکردنی کارێک.
ئەوەندەی
کردی و کراندی
هەر
ئیقناع
نەبوو
.
من
چۆن
بەو
قسانە
ئیقناع
دەبم.
بەڵکوو
تۆش
هەوڵێکی
دەگەڵ
بدەی
بە
من
ئیقناع
نابێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیمچوون
[[؟]]
(نا.)، (مک.) دەستێک
ناڵ
بۆ
چوارپەلی وڵاغی
یەک
سم (
ئەسپ
،
ئێستر
، گوێدرێژ).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیڕەق بوون
(مست. لا.)
ڕەپ
بوونی
ئاڵەتی نێرینەیی
ئینسان
و
یەکسم
.
لێی
ئیڕەق ببوو. * یەرق
بوون
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیکمال بوون
[[عا.: ئیکمال + کو: بوون]]
(مست. لا.)، (کعر.)
لە
ئیمتحانا
لە
یەک
یا
چەند
دەرس
دەرنەچوون و
ناچار
بە
ئیمتحان
دانەوەیان
بوون
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەترەش چوون
«مستـ. لا.»، «مکـ.»
ترس
ڕێ
نیشتن
،
زەندەق
چوون
، ترسانی زۆر.: سێڵاوێکی
وایە
پیاو
ئەترەشی دەچێ. تێبــ.ینی:
ئەوەندەی
بیسترابێ،
هەر
بۆ
ترسان
لە
ئاو
،
ئاگر
، جێگای
بەسام
«
ئەشکەوت
،....» دەکار
دەکرێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەزموون
[[ستـ: ئائیزما، پهـ: ئازمووتەن]]
«مستـ. متـ.»، «باڵەکایەتی» تەجرەبە
کردن
،
تاقی
کردنەوە
. «...
بێ
ئەوەی
بم
ئەزمووی،
چۆن
دەڵێی
بە
کار
نایەی؟»
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەستوور بوون
«مستـ. لا.» ۱-
ئاوسان
و هەڵمسانی
لەش
یا
ئەندامێکی
لەشی
ئادەمیزاد
و
هەندێ
گیاندارانی
تر
،
لە
ئەنجامی
نەخۆشی
دەروونی
و
کوان
و
ئەو
جۆرە شتانەدا: جیرانەکەمان
زۆر
نەخۆش
بوو
ئەمڕۆ
ئەستووریش
بووە
،
ئەو
ساڵە
نەخۆشیی
ماڵات
داکەوتبوو
هەر
مەڕ
بوو
ئەستوور
دەبوو
و
بە
لادا دەهات. تێبــ.ینی:
لە
کوردەواریدا
وا
بڵاوە
کە
ئەگەر
لەبەر
چاوی یەکێکی
چڵێس
و
نەوسن
شتێ بخۆن و بەشی نەدەن
ئەستوور
دەبێ
. ۲- «کنـ.»
قەڵەو
بوونی
ئادەمیزاد
: تەماشای! دەتکوت
شەمی
شایی
بایییە،
چۆن
ئەستوور
بووە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەستوون
[[ستـ.: ستەئۆنە. پهـ: ستوون]]
«نا.» ۱- دارێکی
ڕاست
و ئەستوورە
وەبەر
میچی
خانوو
دەدرێ ٭ستوون،
کۆڵەکە
، هەستوون،
هەسوون
. ۲- دارێکی
ڕاست
«
یا
حەیزەران
» ە
وەبەر
خێوەت
و
ڕەشماڵ
دەدرێ ٭ئەستوندەک، چەڵاگ/۲،
تیرەگ
،
دیرەک
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەسپێون
[[ئەسپێ+ئن]]
«ستـ.»
ئەو
کەسەی ئەسپێی
لە
لەشی
دابێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەفسوون
[[پە: ئەفسۆن]]
«نا.» ۱-
ئەو
قسانەی
جادووباز
لەبن
لێوەوە دەیکا ٭ئیسم/۲. ۲-
قسە
یا
ئەدا
و ئەتوارێک
کە
پیاو
لە
خشتە
دەبا
و
هەڵی
دەخەڵەتێنێ. «
هەزار
ئەفسوون
و جادووی
پێوە
ئاوێزانە
ئەم
ڕیشە
» «
ڕەزا
- ٤٦»
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەفسوون خوێندن
(مست. لا.) ١-ورتەورت کردنی
سیحرباز
لە
ژێر
لێویەوە. ٢- (کن.) قسەی
لووس
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەمەگ بەسەرەوە بوون
ژێرباری کەسێک
بۆ
کەسێکی
تر
لەبەر
ئەوەی
کە
پێیەوە
ماندوو
بووە
. ((ڕەفیقینە
ئەمە
زۆرمان ئەمەگی
ئەو
پیاوەی لەسەرە...)) (تحفە: ج١-١٩٨).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەندەروون
[[پە: ئەندەرۆن]
(نا.)، (کئێر.) ١- ژووری
ماڵ
،
ئەو
بەشەی
ماڵ
کە
ژن
و
منداڵی
لێ
دادەنیشن. *حەرەم// بیروونی. ((
یارم
لە
ئەندەروون
هات
دەستی
ڕەقیب
لە
دەستا)) ((
غەمناک
و شادمانم
ڕەحمەت
عەزابی
هێنا
)) (سالم: گم-٣٥). ٢- ناوەوەی
هەموو
شتێک، *
داخڵ
.
لە
ئەندەروونی ئەشکەوتەوە
هاتە
دەر//
دەرێ
،
دەرەوە
. ٣-
ناوزگ
،
دەروون
. ((
میرزا
تەها
!
میرزا
تەها
ئەمە
ئەگەر
ئەو
ئاوەمان خواردباوە و
ئەو
عەقڕەبە چووبا
دە
ئەندەروونمانەوە ئەندەروونی
وەبەر
نێشان داباین تەکلیفە
مە
چ
بوو
.)) (
حوسێن
ئاغای
حاجی
خۆشێ
) تێبــ.-
ئەم
وشەیە
لە
دوو
کەرتی (
ئەندەر
) و (
ڕوون
) پێکهاتووە، بەشی
دووەم
(
ڕوون
)
لە
پەهلەویدا
بە
مانای (
لا
،
تەرەف
...)
وەکوو
پاشبەند
بەکارهاتووە، تم: (فرە: پفا-٣٨٩)،
بەم
پێیە مانای وشەکە دەبیتە:
لای
ناوەوە
،
ژوورەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەنگاوتە بوون
(مست. لا.)، (مک.)
کتوپڕ
نەخۆش
کەوتن
،
تووشی
بەڵایەک
بوون
(
بێ
ئەوەی
هۆیەکی
دیاری
هەبێ).
3
4
5
6
7
8
9