تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئەفسوونگەر
[[ئەفسوون+گەر (پب.)]]
(نفا. سفا.) تم: ئەفسوونباز. ((خەستەیی موژگان خەدەنگێکم، نیگاهی دڵبەرە)) ((بەستەیی گیسوو کەمەندێکم، دەڵەی ئەفسوونگەرە)) (ئەدەب)
ئەفسوونگەری
[[ئەفسوونگەر+ئی]]
(حمس.) تم: ئەفسوونبازی.
بارسووک
[[بار + سووک]]
(ست.) ١- حاڵی ئینسانی بێ ئەرک، حاڵی کەسێکی کە چووە شوێنێ، خەڵکی ئەم جێیە زۆر بەخحیەوە ماندوو نەکا. ٢- (مج.) پیاوی فەقیر و نەدار. تێبــ.- بەو مانایەیە کە ئەگەر هات و ماڵی بارکرد ئەوەندەی نییە قورسایی بخاتە سەر پشتی بارەبەر.
بارسووک کردن
(مست. مت.) ١- کەم کردنەوەی قورسایی باری وڵاغ یا هەر هۆیەکی تری گواستنەوە. ئەم سەربارە داگری و هەندێ باری گوێدرێژەکە سووک کەی باشە، دەنا لەم هەورازە سەرناکەوێ. ٢- کار لە کۆڵ کەسێ کردنەوە، تەکلیف لەسەر لابردن، ئەرک کەم کردن. ئەگەر ئەم دەفتەرەیان تۆ بینووسیتەوە بارم سووک دەکەی، خۆزگە دەڕۆیشتن و باریان سووک دەکردین.
بارسووکی
[[بارسووک + ئی]]
(حمس.)، (کن.) ١- بێ ئەرکی، بێ تەکلیفی. ٢- بێ زەحمەتی، بێ دەردیسەری. ئەگەر ئیمڕۆ ئیشەکانت تەواوکەی بارسووکییە بۆ بەیانی. چابوو ئەمەش بارسووکییەکە بۆ شاسوار.
باسووق
(نا.)، (سیم،) جۆرێک شیریناتە نیشاستە و شیر ی ترێ پێکهاتووە دەکوڵێنن تا پەیت د ەبێتەوە ئەوجار دایدەگرن و لێی دەگەڕێن ئیشک ببێتەوە. تێبــ. - 1) بەلای منەوە ئەم وشەیە و بەهاوتا سنەیی یەکەشی (باسوخ) هەرتکیان لە مەسدە ری (باسمق) بە مانی شیرن و بەستاون، و ەرگیراون. ب) لە هێندێک شوێنی کوردستان وەکوو (سلەیمانی) پاش ئەوەی ((شیرە))کە پەیت بۆوە لە سەر سینی ڕۆی دەکەن و و کە ئیشک بۆوە بە چەقۆ پارچە پارچە دەیبڕن و لە (کئێر.) کاکڵە گوێز یا بادام بە بەنەوە دە کەن و ئە م شیرە پەیتەی لە دەور لوول دەدەن و هەڵیداوە سن تا تەواو ئیشک دەبێتەوە و لە ناو ئاردا هەڵیدەگرن بۆ زستان. (*سن) باسووز.
کەرکوڵ و بارسووک
(کن.) ١- هیچ ئەرکی بەسەر کەسەوە نییە. ب) نەدار و بێ سامانە.
بریسوو
[[؟]]
«نا.». «مک.» تم:برئسک/1.
١-ئاوەسوو
[[ئاو+ئە+سوو=سوواو «سووان» ] ]
«سمفـ.»، «مکـ.» ۱-حاڵی شتێ کە زۆر لە ژێر ئاوا مابێتەوە، یا زۆر ئاوی بەسەردا ڕۆییشتبێ و لێک و لووس بووبێ.: خیزی بن چۆمان ئاوەسوو دەبن. ۲-حاڵی شتێک بە ئاو تەڕ بکرێ و لە بەردەزوورە یا هەر شتێکی تر بخشێندرێ تا ساف و لووس ببێ.: هەڵماتەکەی ڕەشۆ ئاوەسوو کراوە. ۳- «کن.»، «سنـ» ئینسانی بێ شەرم، پیاوی چاو قایمی بێ چاوەڕوو. هس.: چەقاوسوو.
٢-ئاوەسوو
[؟]
«ستـ.»، «سنـ.» ۱ئافرەتێ کە زگ نەکا و منداڵی نەبێ. ٭نەزۆک، نەشۆر. ۲-گیانداری مێیینە کە بەچکەی نەبێ. ٭قسر. ئەستەویر. ئەستێور. تێبــ.ینی: بە لای منەوە ئەو وشەیە دەچێتەوە سەر «ئاوس» و لەگەڵ «۱-ئاوەسوو» پێوەندی نییە.