(نت.) نەخۆشی ڕۆماتیزم. تێبــ.- نەخۆشیەکە تووشی ئادەمیزاد دەبێ و لە جمگە و ماسوولکە و ئەندامەکانی دەروون (جەرگ، دڵ،...) دەدات، چونکوو ژانی ئەم نەخۆشییە لە جێیەک ڕاناوەستێ و هەڵدەکشێ و دادەکشێ، پێشونیانی کورد وایان زانیوە (با)یە و لە لەشی ئینساندا دەگەڕێ و ناویان ناوە (باداری).

(نت.)، (مک.) ئەو (متە)یە کە لە هێندێ یاری منداڵانەدا بۆ کەسێکی دادەکەن کە هەموو (مایە)ی دۆڕاندبێ و تەنیا دە سکە لای مابێ. تێبــ.- لە هەندێ یاری کوردەواریدا وەکوو (مووشێن)، (ماتێن)، (جەغزێن) و... و... کە هەر یاریکەرێ (دەسکەللا) و (مایە)ی خۆی هەیە، ئەگەر هات و یەکیکیان هەموو (مایە)کەی دۆڕاند و بیەوێ هەر یاری بکا، بە یەکێ لە یاریکەرەکان دەڵێ (باری کەللا)م بۆ داکە و دەبێ بۆی داکا، ئەگەر ئەم جارەش دۆڕاندی (کەللا)کەی لەباتی (قەرز)ەکە هەڵدەگرن و لە یاری وەلا دەکەوێ، خۆ ئەگەر بردیشیەوە ئەوا دەکەوێتە (مایە) قەرزەکەی دەداتەوە.

(نت.)، (کعر.) جوورە هەنارێکی ترش و شیرن (مزر)ە.

[باکوور + ٣- ئی] (ٌست) حاڵی هەرشتێ کە پەیوەندی بەلای (شیمال) ەوە هەبێ.: کۆریای باکووری، ئامریکای باکووری.

«حمس» تم: ئاو اڵەتی:: د ەگەڵ نەوزاد برادەریمان خۆشه.

«نمس.» تم: برێتی.

«نا.»، «کئێر.» تم: بوتڵ.

«نت.»، «مک.» ئاگردانێکه لە دیواری خانووی کۆن دروست دەکرا، زستانان بۆ گەرم داهێنانی ژوور ئاگریان تێدا دەکردەوه، وەکی دیش بۆ چێشت لێنان کەڵکیان لێ وەردەگرت، دووکەڵەکەی بە دووکەڵ کێشێکی تایبەتیدا که لەناو دیوار بۆیان دەهێشتەوه دەڕۆیشت و لە سەربان دەردەچوو، ئێستاش له هێندێک خانووی تازەدا هەر بۆ جوانی له قولینچکێکی ژوور دروست دەکرێ. تێبــ.- من وادەزانم ئەم وشەیه لەو کەرتانه پێکهاتووه که نیشانم داون، بەڵام دوکتور معین «تم: فەرهەنگ، ج1، ل- 475» وشەی «بوخاری» کە له زمانی فارسیدا پێشان هەر مانای «بوغاری» کوردی هەبووه و پاشان «کوورەی فەڕەنگی» جێگای بوغاری گرتۆتەوه بۆته ناو ئەویش، ئەم وشەیه نیسبەت دەدا به «بوخاری» عارەبی و (ژابا)ش هەر (بوخاری) نووسیوه و دەگەڵ «بوخاری» فارسی بەراوەردی کردووه «تم: ژابا-39». و (مەردۆخ )یش هەر بوخاری نووسیوه «تم: ب1، ل-121». * «سیه.» مغەیری.

(کعر.) لەبەر ئەوەی..، بەو حیسابەی کە... بە ئیعتباری ئەوەی ئێوە لە کۆنگرەکە بوون باش دەزانن بڕیارەکانی چن.

(کن.) بە هەر بارێکدا بێ هەر زیان دەبینێ، کارێکی لە هەموو سەرێکەوە زەرەربێ.

حمس.» 1- حاڵەتی کەسێکی خاوەن بەخت و بەختەوەر.:: بە ختیاری لەمە زیاتر چۆن د بێ؟ 2- ناوی عەشیر تێکی گەوره و ئازایه، عەشیرەتی لووڕی گەوره. تێبــ.ینی: گومانم لەوەدا نییه که ناوی ئە م عەشیر ەته پەیوەندێکی دەگەڵ «بەخت» و «یار» دا نییه که وشەی بەختیاری ئیمڕۆ هەیەتی و باش دە زانین وشەیێکی تازەیه، بەڵام بە دووری نازانم که ئەم ناوه له «ئەپا خذیذره، ئەپاختەره» ی ئاوێستایی به مانای «باکوور= شیمال» که له زمانی پەهلەویدا بۆته «ئەپاختە ره» کەوتبێتەوه. «تم: معین، بورهان، ج1، ل-204» .

حمس.» تم: بەختیاری /1.

حمس.» دەگەڵ خەڵکی باش نەبوون، خراپ جووڵانەوه دەگەڵ خەڵک.

«حمس.» 1- وەک یەک بوون له درێژی، بە رزی، قورسی و... و.... دا. 2- دژایەتی، ناحەزی، نەیاری.

«مست. لا.» 1- وەکوو یەک لێهاتن.، هاوتا بوون، هاوسەنگ بوون له هەموو بابەتێکەوه 2- دژایەتی کردن.

«حمس.» هەڵچنینی دیوار یا هەر کارێکی تری «بەنایی» که کەرستەکەی «بەرد» بێ.:: ئیمڕۆش بەرد کاریمان ماوه.

«نمس.»، «تت.» پێش له پێشکە وتن و سەرکەوتنی نەیار و دوژمنان بڕینەوه، بەرامبەر دوژمن وەستان و کۆنه پەرەستان به ڕگری بزووتنەوەی نەتەوایەتی ئازادیخوازانەیان پێ ناکرێ. * «سن.» بەرگل. «بک.» بەرەوانی.

(کن.) لە شوێنی خۆت هەڵستە، جێگا چۆڵ کە، وازبێنە. ٣-پێش، لە پێش، «بۆکات» «بەر له مەلا ئەچێته مزگەوت»، «بەر له وەستا دووکان گەرم ئەکا»، بەر لەوەی بگاته بوار دەرپێ دائەکەنێ» «خا، پەند، ل - 112»

کاتیکه هێشتا ساغ نەبۆتەوه شەوه یا ڕۆژ.

«نت.» بەفرێکه له کاتی سەرمای پیرێژنێدا «حەوتووی دوایی مانگی ڕەشەمه» دەبارێ.