«مست.، لا» خواردنی چێشت پێش ئەوەی خەڵکانەی کە دە بێ لێی بخۆن.

«نت.» «سن.» گوپکەیێکه لە لای پێشەوەی «زین» ی کوردی، له سوار بوونا دەستی پێ دە گیرێ و لەکاتی پێویستایشا د ەستە جڵەوی بەسەردا دەکرێ.* «بک.»، «مل.» قەرپووز.

«نت.»، «مک.» جۆرە بەردێکه له هێندێک شوێنی کوردستانی ئێران «ئەوەندەی من پێم شک دێت،» وەکوو خەڵووز ئاگر دەگرێ و دەگەشێتە وه و بۆ گەرم کردنی سەماوەر بەکاری دێنن. تێبــ.ینی: ا» «بەرکەمران» ناوی دێیەکه لە مەڵبەندی لاجانێ نزیکی «خانێ» ئەو بەردە ی زۆره. ب) ئەگەر ئەم ناوە لەباتی: ڕەژی بەرد، زووغال سەنگ و (فحم الحجری) دەکار بکرێت جێی خۆیەتی.

«مست.، لا.» 1- هەڵەنگووتنی جسمێک د ە جسمێکی دیکه:: بەردێکی بەرکە وت سە ری شکا، گوللە ی بەرکەوت * پێکەوتن. «مک.». وێکەوتن. 2- بوون بە ژێر شتێکە وه:: دیوارەکە ڕووخا دوو کە سی بەرکەوت، بەر ترۆمۆبیل کەوت و مرد. 3- بەش پێ بڕان، به نەسیب بوون:: هەر سەری کیلۆیەک شەکری بەردەکەوێ کوڕ ه داینێ ئەوەند ەت بەرناکەوێ. هەر ئەوەندەم بەر کە وت. * «مک.». وەبەرکەوتن.

«مست.، لا.»، «مک.» زیاد کردن و زەووزو کردنی گیاندارانی کەوی:: وەحەوەح یا خوا بەرکه نەکەی، خۆ شیرەکەی ڕشت. تێبــ.ینی: جاروباره دایکان کە تووڕ ه دەبن وەکوو «تووک» به منداڵانی خۆیانی د ەڵێن.

«ت.» ڕ ەشەوڵاغی سێ ساڵانه که بۆ ئەوە دەست دەدا کەڵ بگرێ.

«مست. لا.»، «سیم.» تم: بەگیرکەوتن /3

«مست. مت.»، «مک.»، 1- ئەژماردن یا هەر وا به چاو وردبوونەوە لەو شتانەی له شوێنێک دانراون، به نیازی ئەوەی که بزاندرێ تەواون یا وەک خۆیان ماون.:: ده بڕۆن ئە و مەڕانه بەسەرکەنەوه.

«نت.» پرووشە بەفرێکه له ئاخر و ئۆخری زستانا و پاش ئەوەی تە شقی زەوی دەشکێ، لە هەورێکی ئەستووری چڵکن دەبارێ و پاش ئەوه گەلێ شوێنی پێدەشتان بەفریان لێ دەچێتەوە و دەبنە ڕەشانگ.

«مست.، لا.»، «مک.» تم: بەرکەوتن /3

(کن.) ١- هیچ ئەرکی بەسەر کەسەوە نییە. ب) نەدار و بێ سامانە.

«مست.لا.»، «مت.» تۆرهەڵدانی شتی فڕێدان و هاویشتنی شتێک.

«نا.» ۱- ئەنجامی هەر کار و کردەوەیەک، کە یەک یا چەند کەسێک تووشی ماندوو بوون و ناڕەحەتی بکا. زەحمەتی مەعنەوی: بە ئەرکی مەزانە دەگەڵ دەستی خۆت ئەو کتێبــ.ەم بۆ بێنە، ئەرکی بەخێوکردنی مناڵ ئەوەندە گرانە هەر بە دایک قبووڵ دەکرێ، ئەرکی جێ بە جێ کردنی پێویستەکانی کۆمەڵایەتی لە شانان سووکە. ۲- «مجـ.» زەحمەت، تەکلیف. «... هیچ ئەرکێکم لەسەر تۆ نییە بۆچی دەرم دەکەی؟» «قزڵجی: پێکەنین_۹۴». ئەرک بەسەرەوە بوون_حاڵەتی بەرەوڕووبوونی کەسێک یا کۆمەڵێک دەگەڵ کار و فەرمانی زۆر و زەبەندی خەڵک: ئەرکی ئەم دێیە هەمووی بەسەر ماڵی برایمی حاجییەوەیە و هەرچی میوانە ڕوو دە ماڵی وان دەکا.

«مستـ. لا.» جێ بە جێ کردنی کار و پێویستییەک لە باتی کەسێک یا بۆ خۆ.: ئەو ئەرکەمان بۆ بکێشە و تا ماڵی حەمە حەسەن بچوو پێی بڵێ با سەرێکمان ڵێ بدا، ئەگەر لە پێشدا تۆزێ ورد با ئێستا ئەو ئەرکەی نەدەکێشا لەسەرڕا بینووسێتەوە.

«نتـ.» جۆرە نانێکی ئەستوورە. «بە گیان و دڵ لە ڕەببی خۆت دەخوازی» «زگت پڕ بێ لە ئەستوور و پیازی» «مەل: گمـ- ۳۰»

«نتـ.» تمـ: ئەستێڵ.

«نا.»، «مک.» ژانێکە لە ناوقەدی پیاو «ئەو شوێنەی پێشتتێندی لەسەر دەبەسترێ» به دیوی «پشت» دا دەوەستێ. ژانی ناوقەد و موورەگە ی لای خوارەوەی پشت.

«مست. لا.» تووشی ژان و ئازاری تیغەر ی پشت بوون.:: برکی کردوه. برکی کردووە. برکی کردبوو خوێمان بۆ گەرم کرد و لەپشتمان بەست.

«نا.»، «بک.» تم: گولله. تێبــ.ینی: له نێوان دەنگی «ر» و «ک» دا بزوێنه کوردی هەیه «بەر، ک» .