تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 485
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیش تێداکردن
(مست. مت.) ١-
خەریک
بوون
بە
سازکردن
و
دروست
کردنی شتێک.
ئەوە
شەش
مانگە
ئیشی
تێدا دەکەن
هێشتا
هێشتا
دوو
چاوە
خانوویان پێ
تەواو
نەکراوە. چاکوتە تەواوبووە و پانتۆڵەکەش
ئیشی
تێدا دەکەن. ٢-
خەریک
بوون
بە
چاک
کردنەوەی شتێکی
لە
کارکەوتوو. دیواری حەوشەکەیان ڕووخاوە
ئیشی
تێدا دەکەن.
ئەوە
خۆ
هێشتا
ئوتۆمبیلەکە
هەر
لەوێ
کەوتووە
هیچ
ئیشتان تێدا نەکردووە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیش کردن
(مست. لا.) ١-
کار
کردن
،
بە
کارێکەوە
خەریک
بوون
،
بێکار
نەبوون
. ٢-
بەجێ
گەیاندنی
ئەو
پێویستەی
بۆ
ئەندامێکی
لەش
یا
مەکینە
یا
دەزگایەکی
کۆمەڵایەتی
ڕەچاو
کراوە
. مێشکی
ئیش
ناکا
(ناتوانێ
بیر
بکاتەوە). سەعاتەکەی
شێرکۆ
باش
ئیش
دەکا
. بزانە ئوتۆمبیلەکە
ئیش
دەکا
یان
نا
؟ تەلەویزیۆن
بە
رۆژ
ئیش
ناکات. داییرەکانی
دەوڵەتی
ڕۆژی
هەینی
ئیش
ناکەن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشاڕە(ت) کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) ١-
بە
دەست
و
چاو
یا
برۆ
قسە
دەگەڵ
کەسێ
کردن
. ٢- دەربڕینی
مەبەست
بە
بێ
قسە
کردن
. ٣-
نیشان
دانی
کەسێ
یا
شتێ
بە
پەنجە
لە
دوورەوە،
پەنجە
بۆ
ڕاکێشان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشتیبا(ه) کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.)، (کئێر.) ١-
لە
حیسابدا
سەهوو
کردن
. ٢-
لە
کاراندا
بە
هەڵەچوون.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشتیڕاک کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) ١- بەشداربوون
لە
کارێکدا. ٢- کڕینی رۆژنامە و
گۆڤار
و...
بە
ڕێکوپێکی،
ڕاستەوخۆ
لە
ئیدارەکەیان. ٣- بوونە
ئەندام
لە
ڕێکخراوێکدا، بەشداربوون
لە
کۆبوونەوەیەکدا.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشتییا کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) ئارەزووی
خواردەمەنی
و چێشتێکی
تایبەتی
کردن
.
لە
پاڵەوە دانیشتووە و
وردە
ئیشتییایان
دەکا
،
لە
ئەوڕوپا
پیاو
ئیشتییای
قبووڵی
دەکا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشتییانەبردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) ١-
حەز
لە
خواردنی خواردەمەنێکی
معین
نەکردن
.
خەڵکی
شار
ئیشتییایان
چەنگ
سووتەکە
و
ئەو
جوورە
چێشتانە
نابا
. ٢- (کن.)
تێرخواردن
لە
چێشتێک،
کەم
خواردن
و
ئارەزوو
بەسەرچوون
لە
خواردەمەنیەک،
حەز
بە
خواردن
نەکردن
.
وەرە
بە
زیادی
کە
ئیشتییام
نابا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشغاڵ کردن
[[عا.: ئیشغاڵ + کو: کردن]]
(مست. مت.)، (کئێر.) ١-
خەریک
کردنی
کەسێ
، لەکارکردنی. پیاوی
چاک
بە
ئیشغاڵمان
مەکە
کارمان
هەیە
. ٢-
داگیر
کردنی
شارێ
یا
وڵاتێ
یا
جێگایەک
بە
زەبری
لەشکر
. هیتلەر
هەموو
ئەوروپای ئیشغاڵ
کرد
. *(کعر.) ئیحتیلال. ٣- (کعر.)
پڕ
کردنەوەی شوێنێک (
بە
دانیشتن
یا
وەزیفە
).
خۆیەتی
و لینگی
ژنی
ئەو
خانوە زلەی ئیشغاڵ کردووە.
چەند
وەزیفە
هەبوو
تا
خۆم
گەیاندێ
هەمووی
ئیشغاڵ کرابوو.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشک کردن
(مست. مت.)، آ) نەهێشتنی
تەڕایی
لە
شتێکدا
کە
خۆی
تەڕایی
هەبێ،
بە
هەر
هۆیەکی لەلاوە.
لە
کوردستان
گەلێ
میوە
و
گیا
و
گۆڵ
ئیشک
دەکەن و هەڵیدەگرن
بۆ
زستانێ. ب)
بە
کارێکی
مەعنەوی
(
بەد
قەدەمی،
چاوپیسی
،
بێ
شانسی...)
خیر
لە
کارێک
یا
شتێک
بڕین
،
کەڵک
پێوە
نەهێشتن
. ((بچێتە
سەر
سیروان
ئیشکی
دەکا
)). ٢-(مست. لا.) آ) تم:
ئیشک
بوون
.
هەموو
ساڵی
لەم
مانگەیدا
کانی
پیرەمەلەک
ئیشک
(ئیشکی)
دەکا
، ب) بڕانی
شیری
مەڕ
و
بزن
و
مانگا
و... مانگاکەی
ماڵی
حاجی
شەریف
ئیشکی کردووە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشک کردنەوە
(مست. مت.) نەهێشتنی
تەڕایی
لە
سەر
شتێکی
کە
لە
لاوە
تەڕ
کرابێ
یا
تەڕ
بووبێ.
دە
وەرنە
نیزیک
سۆبەکە
خۆتان
ئیشک
کەنەوە
، ها!
ئەوە
خاولی
دەموچاوی پێ
ئیشک
کەوە
. ٢- (کن.)
پاشەکەوت
کردن
،
دەست
پێوەگرتن
،
لەچەری
کردن
.
بە
قوربانە! لیرەکان
دەست
لێ
مەدە
هەر
ئیشکیان
کەوە
.
هیچ
خەرج
ناکا
هەر
خەریکە
پارەکانی
ئیشک
دەکاتەوە،
ئەم
منداڵانەی
لە
برسان
ئیشک
کردۆتەوە. تێبــ.- بەکارهێنانی
ئەم
وشەیە
بەم
مانایانە،
سەر
کۆنەی تێدایە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشکیل کردن
(مست. مت.)، (سن.) ١-
پاشبەند
و
پێشبەند
کردنی وڵاغی
بەرزە
.
بەم
گوریسە ماینەکە
ئیشکیل
کە
با ڕانەکا. ٢- بەستنەوەی دەستێک و
قاچی
وڵاغ
بۆ
هەر
مەبەستێ
بێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشیئباه لێکردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.)، (کعر.) ١-
شک
کردن
لە
کەسێ
کە
ڕەنگە
کارێکی کردبێ. ئیشتیباهی دزییان لێکردووە
بۆیە
گرتوویانە. ٢-
شک
لە
نەخۆشییەک
کردن
کە
تووشی
کەسێک بووبێ.
دوکتۆر
دەیگوت
ئازاد
ئیشتیباهی
سیلی
لێدەکرێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیعادە کردنەوە
[[عا.: ئیعادە + کو: کردەوە]]
١- (مست. لا.)
دووپاتە
کردنەوەی
قسە
،
سەر
لە
نوێ
خوێندنەوە
یا
گوتنەوە
.
چەند
جارمان
لێ
ئیعادە
کردەوە
،
ئەوجار
تێ نەگەیشت.
زۆر
سەیرە
دەجار قسەیەک ئیعادە دەکاتەوە. ٢- (مست. مت.) آ)ڕەت کردنەوەی شتێک
بۆ
خاوەنی. کتێبــ.ەکەم
بۆ
ئیعادە
کردەوە
.
هێشتا
پارەکەی شێرکۆی ئیعادە نەکردۆتەوە. ب)
گەڕاندنەوە
و ناردنەوەی شتێک
بۆ
شوێنێ. ئەوڕاقەکانیان ئیعادەی
بەغدا
کردۆتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیعانە کۆکردنەوە
[[ئیعانە + کۆ + کردنەوە]، [عا. کو.]]
(مست. مت.)
خڕ
کردنەوەی
پارە
یا
هەر
شتێکی
دیکە
لە
خەڵک
،
بۆ
یارمەتیدانی کەسێک
یا
هەیئەتێکی
کۆمەڵایەتی
یا
بۆ
کاری
خێر
. مزگەوتەکە ڕووخابوو ئەهلی
گەڕەک
ئیعانەیان
کۆ
کردەوە
و چاکیان
کردەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیعتیبار پێ کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.)، (کئێر.)
باوەڕ
کردن
بە
کەسێ
لە
هەر
بابەتێکەوە
بێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیعتیبار کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.)، (کعر.)
بە
حیساب
هێنان
،
لە
قەڵەم
دان
. ئیعتیباری
کەن
من
هەر
نەبووم،
وای
ئیعتیبارەکە پیاوێکی کوشتوە و
خۆی
هاویشتۆتە ماڵت.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیعتینا پێکردن
[[عا.: ئیعتینا + کو: پیکردن]]
(مست.،ت.) ١-
گوێ
پێدان
،
ئەهمیەت
پێدان
. ٢-
ئاووڕ
لێدانەوە، ئیعتینا
بەم
جۆرە شتانە
ناکا
.
هەر
ئیعتیناشی پێ نەکرد.
دەبێ
ئیعتینای پێ بکەی.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیعتیڕاز کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) دەربڕینی ناڕازێتی
بەرامبەر
کار
و قسەی
کەسێ
یا
هەیئەتێ.
ئەو
هەموو
ئیعتیڕازەشی
کرد
گوییان نەدایە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیعتیڕاف پێکردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.) ١-
بەڕاست
زانین
. ٢-
بە
ڕەسمی
ناسینی
دەوڵەت
یا
هەر
هەیئەتێکی
کۆمەڵایەتی
،
سیاسی
و... ٣-
بە
زۆر
و زەبری
لێدان
یا
هەر
هۆیەکی
ڕاستی
کارێ
یا
ڕووداوی
بە
کەسێ
ئاشکرا
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیعتیڕاف کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) ١-
ئیقرار
کردن
،
دان
پێداهێنان
. ٢-
ڕاستی
گوتن
،
سەلماندن
. ٣-
ئاشکرا
کردنی
ئەندامەتی
خۆ
و
خەڵک
لە
پارتییەکەدا
لای
کاربەدەستانی
میری
یا
دەرخستنی نهێنییەکانی
ئەو
پاڕتییە.
7
8
9
10
11
12
13