تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 485
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیتاعەت کردن
[[عا.: اطاعە + کو: کردن]]
(مست. لا.)
بە
قسە
کردن
،
بەگوێ
کردن
،
مل
کەچ
بوون
بۆ
فەرمان
.
عەولاد
دەبێ
ئیتاعەتی
دایک
و بابیان بکەن،
هێندە
چەوتە
ئیتاعەتی خواش
ناکا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیتتیحادکردن
[[عا.: اتحاد+ کو: کردن]]
(مست. لا.) ١-یەکگرتن، بوونەیەک، پێکهێنانی
یەکێتی
. ٢- خۆکردنەیەکی
چەند
کەس
یا
چەند
هەیئەتی
کۆمەڵایەتی
و دەولەتان.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیتتیفاق کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) ١-
قسە
کردنەیەکی
دوو
یا
چەند
کەس
لە
مەسەلەیەکدا. ٢- ڕێکەوتنی
دوو
یا
چەند
کەس
یا
هەیئەتی
کۆمەڵایەتی
و دەولەت
بۆ
مەبەستێک.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیتتیهام کردن
[[عا. اتهام+ کو: کردن]]
(مست. مت.)
تاوان
وەپاڵ
کەسێک
دان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیتمینان کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.)
باوەڕ
کردن
بە
کەسێ
، دڵنیابوون، خارەجەم
بوون
. )
ئیتمینان
هەبوون
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیجاب کردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.)،(کعر.)
پێداویستی
کارێک
یا
شتێ
بە
(هۆ)یەک
یا
شتێکی
تر
.
هیچ
ئیجابی نەدەکرد
ئەو
قسەیە بکەی.
ئیجاب
بە
هاتنیان
ناکا
.
ئیجاب
بەوە
ناکا
خۆتان
ئەزیەت
مەدەن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیجاد کردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.) ١-
داهێنان
،
دروست
کردن
، هێنانە
وجود
. ((نایبی
ڕەئیس
مەجلیسی
ئەعیان
)) ((
ئیجاد
کونندەی تاریخی کوردان)) (
سەلام
- ١٩٥).
لەوەتی
خودا
ئەم
دنیایەی
ئیجاد
کردووە
شتی
وا
نەبووە و
نە
دەشبێ. ٢- (مج.) پەیداکردن، وەدەست
هێنان
.
لە
بن ئەرزیش
بێ
بۆت
ئیجاد
دەکا
هەر
تۆ
و
فەریکە
کەشک
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیجارە کردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.)
کاری
بەکرێ گرتنی مڵکێک
لە
خاوەنی
بۆ
ماوەیەک،
بەرامبەر
میقدارێک
پارە
(حاسڵاتیش
ئەگەر
باغ
،
بێستان
و...
بێ
) * بەئیجارەگرتن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیجبار کردن
[[عا. لو.]]
(مست. مت.) ناچارکردن،
بە
تۆبزی کارێک
بە
کەسێک
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیجماع لێ کردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.)، (
کئیر
.)
گەلەکۆمەکی
کردن
لە
کەسێ
یا
جەماعەتێ.
خەڵکی
مەهاباد
ئیجماعیان
لە
مەنگوڕان
کرد
و
لە
شارەکە وەدەریان
نان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیحتییات کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) ١-
دوور
تێفکرین،
بە
وریایی
و پارێزەوە
کارکردن
. ٢-
خۆپاراستن
لە
هەڵەشەیی
، تاڵووکەنە
کردن
. ٣-
کار
قایمی
پاشەڕۆژکردن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیحساس کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.)
هەست
کردن
بەو
کارەساتانە
کە
لە
لاوە
روودەدەن و
لە
دەروونی
ئینسانا
دەنگ
دەدەنەوە و
کاری
تێدەکەن.
قاچی
سڕبووە ئیحساسی
گەرما
و
سەرما
ناکا
،
کە
لەسەر
پشت
ڕادەکشێ ئیحساسی
ژان
دەکا
. *
هەست
پێکردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیحسان کردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.) ١-
چاکە
کردن
. ٢-
یارمەتی
فەقیر
و
نەدار
و سواڵکەران
بە
پارە
و.... هەقی
خۆمانە
ئیسانمان پێدەکەن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیحیا کردنەوە
[[عا.: احیا + کو: کردنەوە]]
(مست. مت.) ١-
زیندوو
کردنەوەی
مەعنەوی
. ((
مەلا
سەءیدە
وا
سەڵا
ئەکا)) ((ڕوحی (بەلال)مان
بۆ
ئیحیا
ئەکا)) (
پیرەمێرد
- ٢٦٦) ٢- (کئێر.)
ڕەونەق
دان
بە
جێگە
یا
شتێک. ((ماڵت
ئاوەدان
بێ
باغەوان
بۆ
ئاڵووباڵووت بازاڕت
ئیحیا
کردەوە
)) *بووژاندنەوە،
ژیاندنەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیخباری لێ کردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.)، (کعر.)
ئاگادار
کردنی
میری
دەربارەی
کەسێ
یا
کەسانێ
یا
هەڵسان
و دانیشتنیان. ((
بە
میرزا
قادر
بڵێن
ئیخباریان
لێ
کردووە
خێرا
بگەڕێتەوە
سیتەک
.)) تێبــ.-
ئەم
وشەیە و
ئەوی
پێشەوەشی
تەنیا
بۆ
مەبەستی
خراپە
بەکاردێن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیخباری کردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.)، (کعر.)
ئاگادار
کردنی
میری
لە
کارێک
یا
دەربارەی شتێک. ئیخبارییان کردووە
کە
ماڵی
شێخ
لەتیف
پڕە
لەوانەی
لە
کۆمەڵە
ڕایان کردووە. *(کئێر.)
ڕاپۆرت
دان
، گوزاریش
دان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیختییاردار
[[ئیختییار=دار (پب.)]، [عا. کو.]]
(ست)
ئەو
کەسەی دەستەڵاتی هەبێ،
ئەوەی
هەقی
کردن
و نەکردنی کارێکی هەبێ.
خۆتان
ئیختییارداری
ئێمە
و ئەوانیشن.
باوک
ئیختییارداری
کچی
خۆیەتی
. ((
یای
خەزاڵ
، عەمرم،
کێ
لەسەر
وڵاتی
سوورچی
و زراران دەکەیە
سوورباش
و ئیختییادارە)) (تحفە: ج١- ٣٥٠).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیختییارکردن
[[ئیختییار+کردن]، [عا. کو.]]
(مست. مت.)
هەڵبژاردن
و
پەسند
کردنی شتێک
یا
کارێک...
خۆتان
ئەم
ژیانەتان ئیختییار کردووە
گلەیی
لە
کەس
مەکەن.
بە
من
بایە
زەردەکەتان ئیختییار کردبا
لەم
شینە
چاتر
بوو
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیخفال کردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.)
فریودان
،
هەڵفریواندن
. *(بک.)
خاپاندن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیخڕاج کردن
[[عا.: اخراج + کو: کردن]]
(مست. مت.) ١-
دەرکردن
،
وەدەرنان
. ٢- (کئێر.)، آ) دەرکردنی
کار
بە
دەستی
دەوڵەت
،
کرێکار
و...
لە
ئیش
. ب)وەدەرنانی
شاگرد
لە
مەدرەسە
. ج) بەڕەڵڵا کردنی
سەربازی
ئیجباری
پاش
تەواو
کردنی ماوەی قانوونی. (عا.) تەسریح.
دوو
مانگیش
لە
دوو
ساڵەکە تێپەڕیوە
کەچی
هەر
ئیخڕاجیان ناکەن. ٣- (کعر.) دەرهێنانی
کاڵا
لە
کوومرگ.
5
6
7
8
9
10
11