تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 335
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باشار کردن
[[تۆ: باشر + كر]]
(مصت. مت.)
دەرەقەت
هاتن
، دەروەست
هاتن
. چارەپێکران (کارێ
یا
کەسێ.:ئیمپریالیزم بەهەموو هێزیەوە باشری خەباتی مللەتان
ناکا
.
هەر
چەند
ئەم
پەلە
تووتنە
بژار
دەکەین باشاری
گیاکەڵە
ناکرێ. «... سوڵتانی ئەستەمبووڵێ دەسەری کردووم بەفەرشێکی،
سەد
کەسم
هێناوە
کەس
باشاری
ناکا
...» (
تحف
،، ب١، ل - ٣٨٧).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بافیش کردن
(مست. لا.)
جۆ
، خۆهەڵکێشانی
درۆزنە
، خۆڕانانی
بێ
جێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باقیو ساقی کردن
(مست. لا.) ئالوگۆر کردنی شتان
پێکەوە
و لەسەردانەوە
یا
لەسەر
ئەستاندنەوەی.:
ئەم
کابرایە ڕۆژێ
هەزار
باقی
و
ساقی
داەکا.،
کەس
تێی
ناگا
خەریکی
چییە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باهەڵکردن
«
مست
.، لا»، تم: باهاتن.:: بایەکی تووند هەڵیکرد و سەیرانەکەی
لێ
تێک
داین
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باوبژ له زگی خۆ دەرکردن
«کن»
تووڕ
بوون
و هەڕەشه و گوڕەشه کردنی بەقسه:: لێیگەڕێن با
هەر
چی
باوبژی لەزگی دایه
دەری
کا
. تێبــ.-
ئەم
کینایەیە له لەئەسڵا
بە
مانای «
تڕ
کەندن
» ه «تم:٣- با/٣»
بەڵام
ئێستا
ئەم
مانایەی لەدەست داوه و
تەنیا
بۆ
بە
سووک
حیساب
کردنی کەسێک
بەکار
دێت
،
هەروەکوو
هەڕەشە
و گوڕەشەکانی
به
«
تڕکەندن
» دابێنن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باوەڕ پێکردن
«
مست
،. مت.» ١-قسەی
کەسێ
بەراست
زانین
و
هەرچی
بیڵێ
بە
حەقیقەت
دانان
. ٢-
قبووڵ
کردنی قسه،
خه
بەر
،... و
بە
ڕاست
دانانی. *باوەر پێ
بوون
، بڕواپێکردن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باوەڕکردن
«مست.لا.» ١-
بە
ڕاست
زانین::
باو
ەڕ ناکەم
ئە
م ئیشه وابێ چونکووو
ئەم
پیاوه درۆزنه ٢- تەقدیرکردن،
دوودڵ
بوون
لەڕوودان
یا
نەدانی
کارێک::
باوەڕ
ناکەم
هێشتا
هاتبێتەوه ماڵێ ٣-دانان،
به
خەیاڵدا هاتن.::
قەت
باوەڕم نەدەکرد
ئەم
کابرایه وابێ
زۆر
بە
زیرەکەم دەزانی. *بڕوا
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باڵاکردن
(مست. لا)، (مک.)، ١-زیاد
بوونی
درێژایی
بەژنی
ئادەمیزاد
. ٢-(کن.)
گەورە
بوونی
مەعنەوی.:
زۆرم
پێ
خۆش
بوون
بوو
تەشریفتان
هێنا
،
باوەڕ
فەرموون
گەز
گەز
باڵام
کرد
٣-
بەرز
بوونەوە
ی
گژوگیا
،
هەڵچوون
و گەشەکردنی
شیناوەرد
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باڵبە ست کردن
[[١-باڵ/٢ + بەست (بەستن) + كردن]]
(مست. مت.) تم: باڵەبەستن. تێبــ.- وشەی (
بەست
)
لەم
وشەیەدا (
بەستە
)
یە
بە
مانای (
بەستراو
) سیغەی مەفعولە
لە
مەسدەری
بەستن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بخوور کردن
«
مست
.، مت.» سووتاندنی ماددەیەکی
بۆنخۆش
لەسەر
ئاگر
. تێبــ.-
ئەم
کارە
لە
ئەسڵا
بۆ
بۆنخۆش
کردنی
هەوای
دیوەخان
و مەجلیسان بووه،
پاشان
لە
کاروباری جادووبازی و
نوشتوو
نووسینیشدا
باوی
سەندووه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بردن
[[ست: بەر.، په:بورتهن]]
«مست.مت.»
ڕاگواستن
و گواستنەوەی شتێک
یا
کەسێ
له شوێنێکە
وه
بۆ
شوێنێک:: کتێبــ.ەکە
دەگەڵ
دەستی
خۆت
بەره
«
سە
» .کوڕەکە
بەر
بۆ
مەکتەب
.
ئەوە
ئەم
ڕادیۆیه
بۆ
کوێ
دەبەی. ئاگام
لێ
بوو
قەڵەمەکە ی
برد
*«بک.»
برن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
برک کردن
«مست. لا.»
تووشی
ژان
و ئازاری تیغەر ی
پشت
بوون.::
برکی
کردوه.
برکی
کردووە.
برکی
کردبوو خوێمان
بۆ
گەرم
کرد
و لەپشتمان
بەست
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
برین لێکردن
«
مست
.، مت.» تم:
بریندار
کردن::
وەبەر
خەنجەردانی
دا
تا
توانیمان
دەستی
بگرین هەژده برینی لێکرد.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بریندار کردن
«مست. مت»
دروست
کردنی «
برین
/1» له شوێنێکی لەشێکی ئینسانێک. *
برین
لێکردن
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بزر کردن
«مسات. مت.»، «کعر.» 1- لەدەست
دە
رکردنی شتێ
بێ
ئەوەی
ئینسان
ئاگای
لێ
بێ
:: قەڵەمەکەی
بزر
کردووه. 2- هەلبڕانی
کەسێ
له کۆمەڵێ
بێ
ئە
وەی
به
خۆیان
بزانن.::
زۆر
نەڕۆیشتبووین پیرۆتمان
بزر
کرد
*«مک.»
ون
کردن
. «
سن
.،
سیە
..»
گوم
کردن
. «بک.» بەرزەکرن،
وندا
کرن
. «
لو
.»
گوم
کرده.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بزپێوه کردن
«
مست
.، مت.» » پێوه
کردن
- «
مست
. مت.» «کعر.» 1- پەنجه
دە
پاشەڵی
کەسێ
ڕا
کردن
،
بۆ
تووڕه
کردن
یا
گاڵته پێکردنی. 2- «مج.»
هەڵفریواندن
.
جووز
پێوەکردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بن بڕکردن
«مست. مت.» 1- ڕێشەدەرهێنانی گیاو
گۆڵ
و
دار
و
در
خت
. 2- «مج.»
دوایی
پێهێنانی
کار
و مەسەلەیەک، بڕینەو ی کێشه و هەرایەک بەیە کجاری * «
سیم
.، سن.»
بنەبڕکردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنه بڕکردن
«مست. مت.»، «
سیه
.، سن.» تم: بن
بڕ
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنکۆڵ کردن
[[بن/4كۆڵ «كۆڵیین» +كردن]]
«مست. مت.»، «مک.» 1-کۆڵینەوه و هەڵکۆڵینی
بنی
شتێ «
دار
،
دیوار
....»
به
نیازی
هاسان
کردنی
خستن
و ڕووخاندنی. 2- «مج.» کنەکردن و
پیلان
گێڕان
دژی
کەسێ
یا
هەیئەتێکی
کۆمەڵایەتی
،
به
شێوەیەکی
ئەوتۆ
تا
بەخۆی دەزانێ پرزەی بڕابێ. *«سیم.، سن.»
بنکەن
،
بنکەند
«
کردن
» .
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
به با کردن
مست. مت.»
لێک
جوودا کردنەوەی «
دان
» و «
کاو
کۆت
» ی خەرمانی
گەنم
و
جۆ
. تێبــ.ینی:
پاش
گێره،
به
شەنه
خەرمان
بە
(
شەنە
)
بۆ
هەوا
هەڵدەدەن،کاوکۆت سووکه «با»
دووری
دەخاتەوه و «
دان
» قورسه له شوێنی
خۆی
دەکەوێته خوار.*
شەن
کردن
. هەڵاویشتن/2.
9
10
11
12
13
14
15