تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 392
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاڕاستە کردن
«مستـ. متـ.»، «سیمـ.، کعر.» ١-
ڕووی
چەک
،
خەبات
یا
قسە
دە
کەسێک، ڕێژیمێک
یا
بەروباوەڕێک کردن: بزووتنەوەی
نەتەوایەتی
کورد
، خەباتی
خۆی
ئاڕاستەی ئیمپڕیالیستەکان کردووە. ٢- پێشاندانی ڕێگای کارێک
بە
یەکێک
یا
کۆمەڵێک، تەوجیهـ: پاڕتی ئەندامەکانی
خۆی
بە
ئامۆژگاری
پێشکەوتوانە،
ئاڕاستە
دەکرد. ٣-
حەواڵە
کردنی
قسە
و
توانج
و
جوێن
و مست و
تێڵا
و
ئەو
جۆرە شتانە
بۆ
یەکێک:
خولە
مستێکی ئاڕاستەی
جوامێر
کرد
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاژن کردن
«مستـ. متـ.»، «مکـ.»
دابەش
کردنی
ئاو
لە
«
ماکاو
»
ڕا
بۆ
ناو
دێراوی کشتو
کاڵ
و
شیناوەرد
. تێبــ. ــ رەنگە
لە
ئەسڵا
ئاو
ئاژن
کردن
بووبێ و
کورت
کرابێتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگا کردن
«مستـ. لا.»
هەست
پێ
کردن
، پێ زانین: دەیگوت
هەرچی
دەمار
لە
لەشی
دایە
هەمووی
ئاگادەکا.
لەشی
هێندە
سڕ
بووە
ئاگری
پێوەنێی
ئاگا
ناکا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگادار کردن
«مستـ. متـ.»
خەبەردار
کردنی کەسێک
لە
کارێک،
لە
باسێک
یا
لە
مەسەلەیێک، ڕاگەیاندنی خەبەرێ «
لە
بابەت
هەرچی
بێ
» بەکەسێ.:
ئاگاداری
کاووس بکەن یاگای
لە
خۆی
بێ
.
پێش
ئەوەی
من
بچم
خەسرەو
ئاگاداری
کردبوو.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگاداری کردن
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئاگا
لێ
بوون.:
ئاگاداری
مناڵەکانی بکەن با
پەرتەوازە
نەبن. *
ئاگاداری
/ ٢.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگر کردن
«مستـ. متـ.»
لە
شوێنێکی
تایبەتی
ئاگر
کردنەوە
و
ناوبەناو
سووتەمەنی
هاویشتنە
سەری
بۆ
گەرم
کردن
یا
هەر
مەبەستێکی تر.:
توونچی
توونخانەی
حەمام
ئاگر
دەکا
.
دیزە
و
گۆزە
دەخەنە
کڵەوە
و
چەند
شەو
و
ڕۆژ
هەر
ئاگری
دەکەن
تا
سووردەبنەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگرباران کردن
«مستـ. متـ.»
بۆمبا
،
گوللە
تۆپ
و
تفەنگ
و
هەرچی
لەم
بابەتە
بێ
بە
سەر
جێگایەک
یا
کەسێکدا
بەردانەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگربردن
«مستـ. لا.»
بە
هاسانی
،
داگیرسان
و
زوو
ئاگر
گرتنی شتێک
یا
ماددەیێک.:
ئەم
گوێنییە
تەڕە
ئاگر
نابا
. پووشۆکەی کوێخاحەسەن
ئاگری
چاک
دەبرد.
باڕووت
خێرا
ئاگر
دەبا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگربڕ کردن
«مستـ. متـ.»، کووژاندنەوەی ئاگرێکی دەکەوێتەوە
بەو
شێوەیەی
لە
«
ئاگربڕ
» داباس
کرا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگرخۆش کردن
«مستـ. متـ.» ١-
دەست
تێدان
و
تێک
وەردانی
ئاگر
«
کۆکردنەوە
و خستنەسەریەکی
سووتەمەنی
ناو
سۆبە
و
ئاگردان
»
تا
باشتر
بسووتێ. ٢-
تێک
وەردانی
ئاگری
خوڵووز و
تەپاڵە
و...
تا
خۆڵەمێشەکەی لەسەرلاچێ و
تینی
زۆرتر
بێ
. ٣- «کنـ.»
قسە
هێنان
و
بردن
لە
نێوان
دوو
کەسا
کە
نێوانیان
ناخۆشی
بێ
، ناخۆشتر کردنی نێوانی دووکەس، فیتنەیی
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاڵدووزکردن
«
تو
. کو.»، «مستـ. مـــتـ.»، «سیمـ.»
ڕووکێش
کردنی مەعدەنێک
بە
زێڕ
یا
زێو
. * ئاوەزێڕکردن.
ئاوەزێو
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاڵقەڕێز کردن
«مستـ. متـ.» داخستنی
دەرگا
، هەڵپێکانی
دەرگا
، هێنانی
ئاڵقەڕێز
لە
تایەکی
دەرگاوە
بۆ
تایەکەی
تر
یا
بۆ
سەر
چوارچێوە
و کردنی
بە
دوو
لاییدا.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاڵۆز کردن
«مستـ. متـ.» ١-
شێواندن
و
گرێ
و
گۆل
خستنە ماشەرەبەن، گڵۆڵەموو، کەلافەدەزوو. ٢-
شێواندن
و تێکدانی سەروپرچی شانەکراو و داهێنراو. ٣- «مجـ.»، ا»
تووڕەکردن
و
رق
هەڵساندنی کەسێک. ب»
تەگەرە
و
چەت
خستنە
پێش
جێ
بە
جێ
کردنی کارێک و
دژوار
کردنی. *
ئاڵۆزاندن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاڵۆزاندن
«مسـ. متـ.» تمـ: ئالۆز کردن: ئیشەکەیان
لێ
ئاڵۆزاندین.
کچێ
ماشەرەکە ناڵۆزێنی.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئایساندن
«مستـ. متـ.» ۱- داگیرساندنی
ئاور
و
چرا
و... و
نە
کووژاندنەوەیان.:
تا
ڕۆژ
سۆبەمان گەرممان نەدەهاتەوە. ۲- سووتاندنی سووتەمەنی:
نەوت
زۆر
دایسێنن.
هەڵایساندن
[هەڵ «پیبفبـ.» +ئاییساندن]، «مستـ. متـ.» ۱- داگیرساندنی
ئاگر
،
چرا
... «
دەڵێن
فەرموویە
یار
،
بێتە
مەتاڵای خەتی ڕێحانی» «
بڵێن
با شەمعی ڕوخساری هەڵایسێنێ!
ئەوا
هاتم
» «
حەریق
». ۲- «کنـ.» سازکردنی
فیتنە
و
شەڕ
و شۆڕ.:
لە
سەرەتای
ئەم
چەرخەوە
ئەڵمان
دوو
شەڕی گەورەی
لە
دنیادا هەڵایساند.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئوتوو کردن
(
مست
.، مت.) تم:
ئوتوو
(
لە
ئوتوودان).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئۆغر کردن
[[تو. کو.]]
«مستـ. لا.»
سەفەر
کردن
،
لە
شوێنێکەوە
بۆ
شوێنێک،
چوون
، ڕۆییشتن.:
دوێنێ
ئۆغریان
کرد
،
ئەوە
هێشتا
ئۆغرتان نەکردووە،
بۆ
کوێ
ئۆغر
دەکەن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیتاعەت کردن
[[عا.: اطاعە + کو: کردن]]
(مست. لا.)
بە
قسە
کردن
،
بەگوێ
کردن
،
مل
کەچ
بوون
بۆ
فەرمان
.
عەولاد
دەبێ
ئیتاعەتی
دایک
و بابیان بکەن،
هێندە
چەوتە
ئیتاعەتی خواش
ناکا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیتتیحادکردن
[[عا.: اتحاد+ کو: کردن]]
(مست. لا.) ١-یەکگرتن، بوونەیەک، پێکهێنانی
یەکێتی
. ٢- خۆکردنەیەکی
چەند
کەس
یا
چەند
هەیئەتی
کۆمەڵایەتی
و دەولەتان.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیتتیفاق کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) ١-
قسە
کردنەیەکی
دوو
یا
چەند
کەس
لە
مەسەلەیەکدا. ٢- ڕێکەوتنی
دوو
یا
چەند
کەس
یا
هەیئەتی
کۆمەڵایەتی
و دەولەت
بۆ
مەبەستێک.
4
5
6
7
8
9
10