تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 40
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ کردنەوه
«
مست
، مت.» ١- تم:
باوەخوون
. ٢- گەڕاندنەوەی کەسێک
که
دەستی
کردبێ
بە
دوورکەوتنەوه له شوێنێک::
خێرا
بانگی کەنەوه با
ئەو
نامەیەش هەردەگەڵ
خۆی
بەرێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بردنەوه
«مست. مت.» ١- گێڕانەوەی شتێکی
لە
شوێنێکەوه برابێته جێگایەک
بۆ
جێگەی
پێشوووی::
ئەم
کتێبــ.ه
بەرەوە
بۆ
کتێبــ.خانه.
ئەم
ڕادیۆیەی
ماڵی
شاباز
بۆچی
نابەنەوه.
دوێنێ
هاتن
بردیانەوه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
برژاندنەوه
«ست. مت.» ڕاگرتنی
خوێن
لە
شوێنێکی
لەشی
ئادەمیزاد
که
بەشتێکی
تیژ
«
چەقۆ
،
خەنجەر
،
شووشه
،....» بڕابێ
یا
بە
گولله و
هەر
شتێکی دیکه
بریندار
بووبێ و
خوێنی
لێ
بێ
. تێبــ.-
ئێستا
دوکتۆران
ئەم
کاره
به
داو
و دەرمانی
تازه
«تەنتووریۆد، مێرکوورکڕۆم،...» دەکەن.
جاران
لەکوردستان،
پەڕۆ
و پاڵیان دەسووتاند و سووتوەکەیان دەخسته
سەر
برینەکه
یا
ڕۆنی
داغیان بەسەردا دەکرد
خوێنی
ڕادەو
ستا
.
بۆ
برینی
بچووک
سووتوی
جگە
ره
و
گڵە
سووریش
بەکار
هاتووه. *«سن.» برژاننە
وه
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بڕاندنەوه
«مست. مت.» تم: بڕینەوه/5:
پێویست
ئەم
شەڕه ببڕێتەوه.
هەر
بە
دوو
قسه بڕاندیانەوه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق پێ کردنەوە
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئارەق
پێ
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق کردنەوە
«مستـ. لا.» تمـ :
ئارەق
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاشتکردنەوە
«مستـ. متـ.» ڕێکخستنەوە و پێکهێنانەوەی
دوو
یا
چەند
کەس
،
دەستە
و
بەرە
و
خێزان
و دەوڵەتان،
کە
نێوانیان
ناخۆش
بێ
، دەنگیان
پێکەوە
نەبێ
یا
لە
حاڵی
شەڕدا بن.: ئاشتمانکردنەوە. ئاشتکردنروەیان
باشە
.
هەر
چۆنێ
بوو
ئاشتیانکردینەوە.
ئەمریکا
هەرچی
دەکا
عەرەب
و ئیسڕائیلی پێ
ئاشت
ناکرێتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو خواردنەوە
«مستـ. لا.» ۱-خواردنەوەی
ئاو
بۆ
شکاندنی
تینوایەتی
. ۲- «کنـ.»
کاری
هاسان
و
بێ
ئەرک.:
جا
ئەوە
چییە
؟
هەر
ئاو
خواردنەوەیە.
پیاو
کوشتن
و ئاوخواردنەوەی
لە
لا
وەک
یەکە
. چ
پیاو
بکووژن و چ
ئاو
بخۆنەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو لێ «لەکارێ» نەخواردنەوە
«کنـ.»
دەست
نەگێڕانەوە و
خۆ
نەپاراستن
لە
کردنی کارێک:
تۆ
بڵەی
دەست
بەسەر پووڵەکانیدا
بگر
ێ؟
ئەرێ
وەڵڵا
ئاوی
لێ
ناخواتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوا کردنەوە
«مستـ. متـ.» تمـ: ١-
ئاوا
کردن/١.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاور کردنەوە
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئاگر
کردنەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوی بێ لغاو خواردنەوە
«کنـ.»
کاران
بە
ئارەزووی دڵی خۆکردن و
گوێ
نەدانە
هیچ
کەس
و
هێچ
شتێ.: وادیارە
ئاوی
بە
لغاوی خواردۆتەوه،
وەڵڵا
بەسەریەوە
ناچێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەدان کردنەوە
«مستـ. متـ.» ۱-
سەر
لە
نوێ
بنیات
نانەوەی
شار
یا
دێیەک،
کە
ماوەیەک
وێران
و
چۆل
بووبێ. ۲-خانوو
دروست
کردن
و
کۆ
کردنەوە
و
نیشتەجێ
کردنی
خەڵک
لە
شوێنێک و کردنی
بە
گوند
یا
شار
.: «
سەڵماس
»
لە
شوێنی «کۆنەشار»
ئاوەدان
کراوەتەوە
کە
بوولەرزە
وێرانی
کرد
. «مووسڵ»
لە
نیزیک
کاولەکانی «نەینەوا»
ئاوەدان
کراوەتەوە. «مەهابات» بداغ
سوڵتان
ئاوەدانی
کردۆتەوە. و خەریکن «بابل»
ئاوەدان
دەکەنەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەژوو کردنەوە
«مستـ. متـ.» ۱-هەڵگێرانەوەی شتێک
لە
بارێکەوە
بۆ
بارێکی
تر
. ۲-بەر و
پشت
کردنی
جلک
و پۆشتەنی:
لە
کوردەواری
کە
سەگ
بلوورێنێ لینگە کەوشێک
ئاوەژوو
دەکەنەوە. ٭
ئاوەژوو
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگر کردنەوە
«مستـ. متـ.» ١- هەڵکردنی
ئاگر
بۆهەر مەبەستێک بێ:
خێرا
ئاگرێکمان
کردەوە
خۆمان
ئیشک
کردەوە
.
دەی
کچی
چاک
زوو
ئاگری
بکەوە
و
هێلکە
و ڕونێکمان
بۆ
بکە
.
ئەمە
لای
خۆتان
ئاگرتان کردۆتەوە،
دووکەڵ
کوێری
کردین. ٢- «کنـ.» ا» بەرپاکردنی
فیتنە
و
شەڕ
و شۆڕ: هیتلەر ئاگرێکی
کردەوە
دنیای سووتاند. ب»
هار
و هاجی کردنی مناڵان و
دابین
نەبوونیان: مندال!
ئەو
ئاگرە
چییە
کردۆتانەوە، ڕۆکەون
بۆ
خۆتان
. *
ئاگرنانەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگر گەش کردنەوە
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئاگر
گەشاندنەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگر گەشاندنەوە
«مستـ. متـ.» ١-
باوەشێن
کردنی مقەڵی
یا
ئاگردانی ــ
کە
خەڵووزی تێکرابێ و
چەند
پۆلووی خرابێتە
سەر
ــ
تا
سکڵەکان
هەموو
ڕەژییەکە بگرنەوە و بیکەنە
یەکپارچە
ئاگر
. ٢- هەڵسووڕاندنی
ئاتەشگەردان
هەر
بۆ
ئەم
مەبەستە
. *
ئاگر
گەش
کردنەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاڵ بردنەوە
[[٢- ئاڵ + بردنەوە]]
«مستـ. لا.» مردنی
ژنی
زەییستان
یا
منداڵەکەی،
لە
دوای
زالی
لە
چەند
ڕۆژێ.:
ئاڵ
بردییەوە، شەوارەی
بۆ
بگرن با
ئاڵ
نەیباتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیحیا کردنەوە
[[عا.: احیا + کو: کردنەوە]]
(مست. مت.) ١-
زیندوو
کردنەوەی
مەعنەوی
. ((
مەلا
سەءیدە
وا
سەڵا
ئەکا)) ((ڕوحی (بەلال)مان
بۆ
ئیحیا
ئەکا)) (
پیرەمێرد
- ٢٦٦) ٢- (کئێر.)
ڕەونەق
دان
بە
جێگە
یا
شتێک. ((ماڵت
ئاوەدان
بێ
باغەوان
بۆ
ئاڵووباڵووت بازاڕت
ئیحیا
کردەوە
)) *بووژاندنەوە،
ژیاندنەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشک کردنەوە
(مست. مت.) نەهێشتنی
تەڕایی
لە
سەر
شتێکی
کە
لە
لاوە
تەڕ
کرابێ
یا
تەڕ
بووبێ.
دە
وەرنە
نیزیک
سۆبەکە
خۆتان
ئیشک
کەنەوە
، ها!
ئەوە
خاولی
دەموچاوی پێ
ئیشک
کەوە
. ٢- (کن.)
پاشەکەوت
کردن
،
دەست
پێوەگرتن
،
لەچەری
کردن
.
بە
قوربانە! لیرەکان
دەست
لێ
مەدە
هەر
ئیشکیان
کەوە
.
هیچ
خەرج
ناکا
هەر
خەریکە
پارەکانی
ئیشک
دەکاتەوە،
ئەم
منداڵانەی
لە
برسان
ئیشک
کردۆتەوە. تێبــ.- بەکارهێنانی
ئەم
وشەیە
بەم
مانایانە،
سەر
کۆنەی تێدایە.
1
2