«مست. مت.» تاشینی مووی ئەو شوێنە تا حاستی چەناگه.

«مست.» مت.»، «مک.» هەڵکەندنی ز ەوی و گەیاندنیه سەر «خار» و ئاماده کردنی بۆ هەڵچنینی ئەو بەشەی «دیوار» که له ئاستی زەوی نەویتره.

«مست. لا.»، «مک.» ماوەدان به کەسێک بۆ ئەوەی لەسەر کارێکی دەستی پێکردووه بڕوا. *لەدوودان. تێبــ.- ئەم مەسدەرە زیاتر بۆ ماوەی قسەکردن بەکاردێت و هاوتاکەی مانایەکی گشتی تری هەیه.

مست. مت.»، «مک.» 1- ماوەی قسه کردن لێ بڕینەوه و بێدەنگ کردنی کەسێک. 2- «کن.» کافی بوونی خواردەمەنی بۆ ئەو خەڵکانەی لە ماڵێک یا هەر جێگایەکی تر بن.:: جا ئەوەندەی ترێیه به دەمی کێ دادەدەی «بەشی ئەو هەموانه ناکا.

«مست.، لا.» تەنک بوونی هێندێ جێگەی چۆم و ڕووبارانه که ماوەی لێدانی بۆ ئینسان هەبێ.:: «جەغەتوو» قەت بوار نادا. «خاسه» و «ئاوەسپی» بەهاران بوار نادن.

«مست. مت.» » ڕێگا پێدان، ماوەدان بەکەسێ بۆ کردنی کارێ:: ده بوارەی ئێمەش بد ەن با دوو قسە بکەین. *«سن.» بگارەدان.

«نت.»، «مک.» یاریێکی کوردەوارییه، گەورە و بچووک دەیکەن، کۆمەڵێک دادەنیشن و «پرێسکە» یێک بۆ یەکتر هەڵدەدەن و یەکێکیش که «تێکەوتووه» له دەرەوەی کۆڕەکه بەدەوریاندا هەڵ دەخوولێ و هەوڵ دە دا پرێسکەکه بگرێتەوه و له دەستی هەرکەسی قۆستەوه، ئەو کەسه تێدەکەوێ و جێگایان دەگۆڕنەوه.* «کعر.» بوخچە بگەردانێ. «سن.» بوخچەگەردان.

«نت.»، « «کعر.» تم: بگەردانی.

مست. مت.» خۆ شاردنەوەی کەسێ یاکەسانێ له شوێنێکی نەدیو به نیازی دەگیرخستن و پەلاماردانی دوژمن «لەشەڕا» یا ڕێبوار و کاروانی «بەنیازی ڕووت کردن.

«مست.، مت.» تم: بڕین /4.

«نت.»، « «سیم.» 1- ئەندازەی بەرزی شتێک به باری قیتی دا، لە زەوی ڕا تا دوایی شتەکه. «عا.» ارتفاع.: چیای هەڵگورد ڕەنگه بڵیندایی سێ ەزار متر ببێ. 2- جێگا و شوێنی بەرز.:: له بڵندایی ٥ میترکەوته خوارەوه و هیچیشی لێ نەهات. تێبــ.- مانای ئەم وشەیه مەحدووده و نیسبی، بەڵام ئی «بڵند» موتڵەق و نامەحدوود.* «کعر.» بڵندی، بڵیند «بڵ + ئیند» بڵ = بەرز = له پاش پ ەیدا بوونی دە نگی «لام» لە زمانی کوردیدا «ئاوێستایی» + ئیند؟، بەرزایی. «سن.» بڵنایی. «مک.» بڵیندایی، بڵیندی، «بک.» بڵندایی. «جن.» بولەنی.

«مست. لا.» وەکوڵ هاتنی ئاو یا هەر تراو و چێشتێکی شل به جۆرێ له هەموو لایەکەوه «بڵق» ی لەسەر پەیدا ببێ.:: کچێ خێراکه ئەو مەنجەڵه داگره، هەروا بڵقان دە دا.

«نت.»، «مک.» تم: بڵندایی.

شێوە ڕستەیەکە بۆ سوێند خواردن. بە ئیسمی خودای ئاگا و خەبەرم لێ نییە.

«مست. مت.»، «مک.» تم: بە بارێکا خستن.

مست.، مت.» 1- پێگەیشتن و هەڵدانی گیاندارێکی زیندوو، گەوره بوون و قەبووڵ بوونی. «عا.» نمو. 2- دە ست بەخۆدا هێنان خۆ ئاراییش کردن، خۆ جوان کردن.

مست.لا.» 1- نەخۆش کەوتنی ئاژەڵ و پاتاڵ لەبەر زۆر خواردن. «مج.» نەخۆش کەوتنی ئینسان له ئەنجامی زۆر خۆریدا.

ست.» تم: بەدکار.

«مست. مت.» 1- تەسلیم کردنی کەسێک که پەنای بردبێته بەر کەسێکی تر. به غەنیمەتەکەی:: قەت باوەڕ مەکەن به دەستمانەوه بدا. تێبــ.ینی: ئەم وشەیه زیاتر بۆ کەسانێکی له ترسی حکومەت خۆیان شاردبێتەوه، بەکار دە هێندرێ. 2- تەسلیم کردنی هەر شتێک به کەسێکی تر:: زۆر گیان سەخته ڕوح به دەستەوه نادا به دەستییەوه نەدەدا به زۆر لێمان ئەستاند.

«سفا.» ئەو کەسەی کەڵکی له کار و زەحمەتی خۆی نەتیجەی باشی دەست کەوتبێ «بەری لێ خواردبێ».