«مست.لا.»، «سن.» تم: بە لادا کە وتن

«مست، لا،» «یاخی بوون» تم+خا: ب1، ل-174.

«نت.»، کئێر.، کعر.» نەخۆشی زگ چوونه تووشی ئاژەڵ و پاتاڵ د ەبێ. هس.: «جن». بەلەریقه = ئیسحالی به شیددەت «بۆ ئینسان» تم: لۆڕی، ل- 15.

«نت،» «کعر.، سن.» گیایەکی د ەشتەکییه و تا میترێک بەرز دەبێتەوه، له کوردستان زۆره، ڕەگ و ڕیشەی ئەم گیایه بۆ خۆش کردنی تامی دەرمانان کەڵکی لێ وەردەگیری. هەروەها له شوێنانی گەرم شەریەتێکی لێدەگرن که تۆزێ شیرناییه هەیە و خواردنەوەی دەروونی مرۆڤ فێنک دەکاتەوه، «عا.» عەڕەق سوس «عەڕەق لووس.». «مک» مێکووک.

«نت.»، «کئێر.» بەشێکە لە لاقی ئاد میزاد، د ەکەوێته نێوان ئەژنۆ و قولاپەی پێ، لوولاک ووگۆشتێکی بە دەرەو یەتی بە تێکڕایی.

«مست.، لا.» 1- کەوتنە خواری کەسێک «به پێوە ڕاوەستابێ یا خۆ دانیشتبێ» لەبەر بێ خەوی، مەستی یا نە خۆشێکی کتوپڕ و هەر هۆیەکی تری لەم بابەتانه.* بەلادا کەوتن/2

«مست. لا.» 1- لەسەر لا تەنیشت ڕاکشانی ئادەمیزاد. * پاڵ کەوتن. ڕاکشان. درێژ بوون. «سن.» بە لادا کەفتن. 2- «تم: به لادا هاتن/1» .

«مست. مت.»، «کعر.» ١- هەڵدانەوە دەبەر پشتێند چەقاندنی شاقەلی کەوای شۆڕی کوردی. ٢- (مج.) خۆ ئامادە کردن بۆ جێبەجێ کردنی کار و فەرمانێ. ((بەلادا بکەن چاکی مەردایەتی، دریغی مەکەن گیان لە کوردایەتی.))

«بنت.». «کعر.» 1- بە خۆڕایی، بێ پاره. 2- بێ هۆ، بێ سەبەب.:: بەلاش و حەلاش ئەو هەموو ڕێگایە ت داینە بەر. 3- «کن.» هەرزانی نرخی کاڵایەک:: وەرەترێ ! بەلاش . تێبــ.ینی: به ناڕەوا گەلێ کەس «بۆ نموونه:ژابا تم، ل-54» ئەسڵی ئە م وشەیه دەبەنەوه سەر «بلاشیی ء» ی عە رەبی و من خۆشم لە پێشدا هەر وام دە زانی. 1» «بورهانی قاتیع» ئەوەی «موحەممەدی عەبباسی» پێیا چۆتەوه له لاپەڕ ەی 199دا وشەی «بیلاژ» ی نووسیوه و به: بێ سەبەب، بێ هۆ، بێ قە دەر مانای لێدەداتەوه. ب» هەر وەکوو له سەرەوه نیشانم داوه، من ئەم وشەیە به «مرکب» دەزانم که کەرتێکی «لاش - یا- لاژ» ه، بۆ ئە م کە رته له «ئاوێستایی» و «پە هلەوی» دا مانایەکم نەدۆزیە وه. دوکتۆر معین له لاپەڕەی3527ی بەرگی دووەمی «فەرهەنگ» دا چوار وشەی لاش» ی نووسیوه: 1- لاشه، کەلاک، کەلەش. 2- بۆ ئە م لاشەیان دوو ئەسڵی داناوه یە کیان «لاش و ماش» ی فارسی ئەویتریان «بلاشیی» عەرەبی و ئەو مانایەی بۆ هێناوه، هیچ و پووچ، نزم، بێ ئیعتبار، پارەی کەم، کە م و نرخی هەرزان. هەر ل ە ڕێزی ئەم «لاش» ه یاندا وشەی «بەلاش» ی به بێ هۆ، «بێ سەبەب، «عبث» مانا لێدەداتەوه و «لاش» ی سێیهەم له لەهجەی «مەرغوز» یدا مانای «تاڵان» ی بۆ دۆزیوەتەوه. «لاش» ی چوارەمیش مانای «ترێ لێکردنەوه» یه. ج» وەکوو دەبیننن هەموو ئەو مانایانەی کە له سەرەوه باس کران دەگەڵ مانای وشەی «بەلاش» که ئێستا له کوردستانی عێڕاق له زمانی کوردیدا باوه، ڕێک دەکەون.

«نت.» ئادەمیزادی کە ڵەگەت و هە ڵچوو.

«ست.، مت.» دوور کردنەوەی کە سێ یا شتێ، له کارێک یا جێگەیەک:: ئەوه بۆ چی وا بەلاتەوه ناوین هەر لێمان ناپرسی؟ دەگەڵ دەستی خۆت ئەم کورسییەش بەلاوە بنێ.

«بن.»، «مک.» بەڵێ. تێبــ.ینی: ئەم وشەیه هەر «بەڵێ» یە و لە جێگایانیشدا دەکار دەکرێ کە پێویست بێ (بەڵێ) بگوترێ، بەڵام د ەکارکردنی هەم بەڕاست نەزانین و ناڕازێتی لەو قسەیه دەگەیێنێ کە یەکێک کردبێیتی و هەم گاڵتە پێ کردنیش. * 9سن.» بەڵمی.

«نت.»، «مک.» تم: بەلۆکه.

«نت.»، «سن.» پارچه گۆشتێکی بچووکه له زارکی شەرمی ئافرەتا. * «مک.» بەله. میتکه.. نیوەرووکه. «سیم.» کک.» قیتکه. «جف.» نێوەر. «بک.» چووچەله.

«نا.» لەرەلەر، تەکەتەک.

«مست.، لا» لەرینەوه، لەرزانەوه.

«نا،» تم: شارە داری، شارەوانی

«گیانداری یاخی.» تم +خا:ب1، ل-174.

«نت،»، تم: بەنا شوانه.

«نا» «کعر» 1- کەشتی زۆر بچکۆڵه که له تەخته دروست دەکرێ و بەهێزی «سەوڵە» لەسەر چەم و ڕووباری «ڕووسی»، قاییق، «تورکی». 2- «مج» دەوری پەلی درێژووکه که پڵاو و قبووڵی تێدەکرێ. * «کئێر.» بڵووت.