تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



بەربوونەوه
[[1-به‌ر/4+بوونه‌وه]]
«مست. لا.» کەوتنە خواری شتێ یا گیاندارێک له جێگەیەک ڕا بۆ جێگەیێکی دیکەی که لەچاو ئەو ی پێشوو نەرمتر بێ. 2- بەلادا هاتن و کەوتنە سەرزەوی ئاد ەمیزاد لە شوێن خۆی:: کوڕ ه دلێر هێندە مەچوو سەر گوێسوانەکە بەردەبیتەوه. چاوی لەبە ر پێی خۆی نەبوو ده بەردەکە هەڵەنگووت و بەربۆوه.* بەر ە وە بوون.
ئاگرتێ بەربوون
«مستـ. لا.» ١- ئاگر گرتن و سووتانی شتێک بێ ئەوەی یەکێک بە دەست یا لە ئانقەست بیسووتێنێ.: ئوتۆمبیلەکەی ئاگری تێبــ.ەربوو، کوڕە هێندە لە سۆبەکە نیزیک مەکەوە با ئاگرت تێبــ.ەرنەبێ. * ئاگر گرتن / ١. ٢- «کنـ.»، ١» سووتان و فەوتان، لە ناوچوون: کوڕە دانیشە هەی ئاگرت تێبــ.ەربێ، ئاخوا ئاگر دە عومر و ماڵیان بەر بێ. ب» ناڕەحەت بوون، لەبەر زگ پێسووتان و بەزەیی هاتنەوە بە حاڵی یەکێکدا.: پیاو هەر نەیبینێ چاکە، ئاگری تێبــ.ەردەبێ، ئاگرم بۆی تێبــ.ەربوو. ج» تمـ: ئاگر گرتن/ ٢.
بەربووسه
[[1- به‌ر/4+بووسه]]
«نت.»، «مکها.» ئامرازێکه «بۆسه» ی پێ له نیر تووند دەکرێ نایەڵێ بجووڵێ و جێگای «سەرەمژان» یش لەناو بۆسەدا تەحدید دەکا.
بەربوون
[[8-به‌ر+بوون «فع.» ]]
«مست. لا.» 1- هاتنە د ەری کەسێک له زیندان، ئازاد بوونی لە بهەدیخانه:: گیراوه سیاسیەکان هەرچی بوون بەربوون. دە ڕۆژ دەبێ شێرکۆ بەربووه.2- پەت پساندنی وڵاغێکی بەسترابێتەوه.:: عەوول ئێسترەکە بەربووه بەرەو باخی ئاشی چوو، بڕۆ بزانه نایگریتەوه. 3- تەواو بوونی مانگ گیران و ڕۆژ گیڕان:؛ ئەو ساڵە مانگ گیرا دوو ساعەتی کێشا ئینجا بەربوو.
بەربووک
[[1-به‌ر/2+بووك/1]]
«نت.»، «مکسیم.، بک.» ژنێکه دەگەڵ بووک دەچێته ماڵی زاوا و دەیکاتە پەردەوە و خەبەری (بەزاوابوون)ی زاوا و «ڕووسووری» بووک به کەس و کاری هەرتکیان ڕاد گەیەنێ. تێبــ.ینی: لە ناو کوردەواریدا ئافرەتی ئاوا لە هەموو شوێنێک هەن که هەر له خوازبێنی ڕا هەتا شەوی بووکێنی دەگەڵ بووک و زاوا و بووک و ماڵی هەر دوو لا خەریک دەبێ و ئەرکی بەجێ گەیاندنی داب و دەستووری شایی و خەنەبەندان و هەمام لە میش کردن و... د ەکێشێ.* «بک.» بەربوو. «سیم.، سن.» پێخەسوو، پاخەسوو.
بەربووکی
«حمس.» 1- ئەو کارەی بووک دەیکا، کاری جێ بە جێ کردنی کاری کچ و کوڕ کە دەبنه ژن و مێرد. 2- «مج.» ڕێکخستی نێوانی دوو کەسان یا زیاتر، هەڵسووران و چالاکی بۆ ڕاپە ڕاندن و بە ئەنجام گەیاندنی کارێک کە پەیوەندی ڕاستەخۆی بە و کەسە وه نەبێ:: نازانین کاک حەسەن ئەم بەربووکییە ی لەچییه؟ تێبــ.ینی: بە مانای دووەم تانووتی تێدایه.
لێ بەربوون
«مست.، لا.» تڕکەندنی کەسێ.:: مەحموود ئاغا یەکێکی لێ بەربوو خۆی کرد به نووستوو. ئاگای له خۆ نەبوو هەر دەڕۆی و لێی بە ردەبوو.
لێ بەربوونەوه
«مست. لا.» ک وتنە خواری شتێک لە شتێکی تر.:: پە رداغەکەی لەدەست بەربۆوه و شکا، دەرپێی لێ بەربۆوه، توندی بگره تا لێت بەر نەبێتەوه.*لێ بەرەوەبوون.
لێ بەربوونەوه
«مست.لا.» تم: بەربوونەوه «لێ بەربوونەوه» .
ئاگربەربوونەوە
«مسـتـ. لا.»، «سیمـ.» پەیدابوونی سووتمان لە شوێنێک، ئاگر دەجێگایەک بەربوون: لە لای خەرمانەکان ئاگرێ بەربۆتەوە هەرچی دەکەن بۆیان ناکوژێتەوە.