تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئەسپە ئاسنینە
«نتـ.» تمـ: ئەسپە داریینە.
ئەڵماسە
[[ئەڵماس+ ئە/١]]
(نت.)،(سن.) دڵۆپی ئاوە کە لە هەوادایە و بەیانانی ساردی پاییز وەکوو توێژالێکی سپی لە سەر دار و دەوەن و زەوی دەنیشێ. تێبــ.- هەر شەونمی بەهارانە کە پاییزان لەبەر ساردی دەیبەستێ. *خووس، خووسار، خوێز، زوقم، سییخوار، وەڕەق. (بک.) قڕاڤ.
بابۆڵەی باسک
(نت.)، (کن.) ئەستوورایی قۆڵی ئینسان. * (سیم.) بازۆڵە.
بار ڕاست کردنەوە
(مست. مت.) ١- یارمەتی کاروانی یا هەر کەدێکی دیکە بۆ راست کردنەوەی بارێکی لاسەنگ بووبێ. ٢- (کن.) یارمەتیدانی کەسێکی تووشی گیروگرفت و ناڕەحەتی بووبێ بە تایبەتی لە لانی پارە و پووڵەوە. ئازاد حاڵی شڕ بوو شێرکۆ فریای کەوت و باری ڕاست کردەوە.
باستان
[[پە: باستان] ]
(نا. ص.)، (کئێر) کۆن، قەدیم. تێبــ. - مامۆستا تەوفیق وەهبی ئەم وشەیەی لە (فەرهەنگی کوردی - ئینگلیزی) دا نووسیوە، وەکوو لە سەرەوە نیشاندرا ئەسڵەکەی (پەهلەوی) یە و بە مانای (هەمیشە قەدیمی و بێ پسانەوە) هاتووە، من هەر وشەیێکی لە بنج و بناوانی (پەهلەوی) بێ، بێ ئەوەی لێی بپرینگێمەوە بە کوردی ڕەسەنی دەزانم با زمانی (فارسیزۆری بەکار بێنی وەکوو ئەم وشەیە و دەبێ وا حیساب بکرێ کە (فارسی) لە کوردی خواستۆتەوە.
باستانناس
(نت.) زانای ئاساری کۆن (العالم الاثری).
باستانناسی
(حمص)، زانستی ئاساری کۆن(علم الاثار).
باستانی
(ست)، هەر شتێکی پەیوەندی بە زەمانانی کۆنەوە هەبێ، کۆنینە،قەدیمی.
باسریشک
[[3- با / 1+ سریشك (= فرمێسك)]]
(نت،)، (مک) کڕێوە و باران بە (با) وە.
باسقەندە
(نت.)، (کعر) تم: باسقەننە
باسوخ
(نا.)، (سن،) تم: باسوق
باسووق
(نا.)، (سیم،) جۆرێک شیریناتە نیشاستە و شیر ی ترێ پێکهاتووە دەکوڵێنن تا پەیت د ەبێتەوە ئەوجار دایدەگرن و لێی دەگەڕێن ئیشک ببێتەوە. تێبــ. - 1) بەلای منەوە ئەم وشەیە و بەهاوتا سنەیی یەکەشی (باسوخ) هەرتکیان لە مەسدە ری (باسمق) بە مانی شیرن و بەستاون، و ەرگیراون. ب) لە هێندێک شوێنی کوردستان وەکوو (سلەیمانی) پاش ئەوەی ((شیرە))کە پەیت بۆوە لە سەر سینی ڕۆی دەکەن و و کە ئیشک بۆوە بە چەقۆ پارچە پارچە دەیبڕن و لە (کئێر.) کاکڵە گوێز یا بادام بە بەنەوە دە کەن و ئە م شیرە پەیتەی لە دەور لوول دەدەن و هەڵیداوە سن تا تەواو ئیشک دەبێتەوە و لە ناو ئاردا هەڵیدەگرن بۆ زستان. (*سن) باسووز.
باسک
(نا.) ١-تم: - بازوو. ٢-ئەو شوێنە ی شاخ و کێو کە بەرەو نزمایی لێژ دەبێتەوە. *(نو.، جنو.) یاڵ، کلکە. (سن.) باهۆ.3- تم؛ باسکێش.
باسکڵاو
[[؟]]
(نت)، (مک) ڕێواسی نێرتک
باسکێش
[[باسك /3 +هێش]]
(نت)، (مک)، پارچەیەک لە (ئاموور)، دارێکی درێژی ڕاستە سەرێکی لە (نیر) دەبەسترێ و سەرەکەی دکەی (دەندە) و (پاشبارە)ی ڕێدە خرێ. *(مک.) مژان، باسک، (کعر) باسکە و جاڕ. تێبــ. - هێش لە تەرکیبی ئەم وشەیەدا وشەیەکی پەهلەوییە و هیچ نەگۆڕاوە و بە مانای (گاسن) ـه.
باسکە جاو
[[(باسك /3+ 5 - ئە/1 )هەوجاڕ]]
(نت)، (کعر) تم: باسکێش.
باسکە سەگ
[[باسك+ 3- سەگ]]
(؟)، (نت)، (مک) سەگی ناوقەدباریک.
باسکە مەلە
[[باسك /1+3-ئە / 2+ مەلە]]
(نت)، (کعر) یەکێکە لە جۆرەکانی (مەلە) کە پیاو بەهێزی باسک هاویشتن دە کەوێتە سەر ئاو. *(مک) مەلە باسکە.
بووک گواستنەوه
مست. مت.» بردنی کچێکی بە مێرد درابێ، له ماڵی باوکی ڕا بۆ مالی مێردی، به پێی ڕێ و شوێنێکی تایبەتی کە بۆ ئەم کارە باوه.
بە ئاوات خواستن
لە دڵەوە حەز بە جێ بە جێ بوونی کارێک، وەدەست هێنانی شتێ، پێکهاتنی مەبەستی کردن.