تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
شیرینی نوێ
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 582
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەنگێو
(ری. فع.) ١- شکلی (مضارع)ی ڕیشەی مەسدەری ئەنگاوتنە. دەیئەنگێوێ،
چۆنی
دەنگێوێ. ٢- بەدوای
هەندێ
ناوەوە
دەنووسێ و دەیانکا
بە
تەرکیبی سفەتی فاعیلی.
ماری
شینی
گائەنگێو
،
خۆ
ئەنگێو
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەنگێوران
(مست. لا.) تم:
ئەنگوان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەنگێوراو
(نمف. سمف. : ئەنگیوران)، (مک.) کەسێکی
بە
شتێکی ماددی (
بەرد
،
گوللە
...) پێکرابێ و (فاعیل)ەکەش
مەجهوول
بێ
. *ئەنگواو.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەنگێوە
[[ئەنگیو +ئە]]
(نفا. سفا. : ئەنگاوتن)،
دەست
ڕاست
، کەسێکی
چاک
لە
نیشانی
بدا
،
ئەوەی
فیشەکی
بە
خەسار
ناڕوا. ئەنگیوەی
وەک
(سمکۆ)ی هەرنابیتەوە،
لە
مەحموودکانێ جاندارێک
هەر
بە
عاستەم
سەری
بە
دەرەوە
بوو
،
لە
دەستی
دەرنەچوو.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەه
(ند.)، (ئم.) بیزاری
لە
کار
و
کردەوە
یا
ڕووداوێک دەگەیەنێ. ئەه!
دە
وازی
لێ
بێنە
کەیفی
خۆیەتی
چ
دەکا
با بیکا.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەها
(ند.)، (ئم.)
بۆ
ڕاکێشانی
سەرنج
بەکاردێت. ئەها! وەڵڵاهی شکاندی. ئەها!
ئەگەر
تووشی
بەڵایەک نەبووی
من
گیچم نەزانیوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهالی
[[=عا.: ئەهالی (ئەهل)]]
(نا.) ١-
هەموو
دانیشتوانی ئاوەدانیەک. ئەهالییەکەی
لێمان
کۆبوونەوە
، هەریەکەی
سەت
پرسیاری
لێ
دەکردین. ((
ئەو
شاهی
ماهی
میسرە
ئەهالی
لە
ڕێی سجوود)) ((
قورئان
دەڵێ
کر
بەندە
ئەو
،
ئەم
بەندە
پەروەرە)) (
نالی
) ٢- (کعر.)
ئەو
کەسانەی کاربەدەستی
حکومەت
نین
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهاو
[[ئە+هاو]]
(ئم.)، (سن.) تم:
ئەهۆی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهای
[[ئە+های]]
(ئم.)، (سن.) تم:
ئەهۆی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهرام
[[=عا.: اهرم(هرم)]]
(نا.)
سێ
خانوون
لە
نیزیک
شاری
قاهیرە، فیرعەونەکانی (
میسر
)
وەکوو
قەڵاغ
دروستیان کردوون و دەوێدا نێژراون.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهل
[[=عا.:اهل]]
(نا.) ١- دانیشتووی جێگایەکی
ئاوەدان
.
مەڵبەند
،
شار
،
دێ
،
ماڵ
. ئەهلی
کەرکووک
، ئەهلی
مەهاباد
، ئەهلی شارباژێر ڕەزەوانی چاکن. ((ئەهلێکی
وای
هەیە
کە
هەموو
ئەهلی دانیشن)) (نالی: گم-١٩). ٢- لێوەشاوە،
لایق
،
ئەو
کەسەی
بە
کەلکی
جێ
بە
جێ
کردنی کارێک بێت. ئەهلی
ئەم
کارە
نییە
،
بۆ
ئەم
ئیشە
لە
شێرکۆ
ئەهل
تریان
دەست
ناکەوێ. ٣- ناوێکی
بە
شێوەی (
ئیزافە
) دەخرێتە
سەر
و
بە
تێکڕایی
مانای (
تەرخان
بۆ
مزافەکە) دەبەخشێ. ئەهلی
بازاڕ
، ئەهلی
کەیف
، ئەهلی خێر(تم:-).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهلی ئیمان
(نت.)
خوا
پەرست
،
ئیماندار
.
خۆمان
بە
ئەهلی
ئیمان
ئەناسێنین)) ((
کەچی
،
کەچ
ڕەوین
بۆیە
کەساسین)) (پیرەمێرد-٣٨١)
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهلی بازاڕ
(نت.)
ئەوانەی
لە
بازاڕ
کاسبی
دەکەن،
بازرگان
و
دووکاندار
و... ((دەستەیەکی
تر
ئەویش تجاڕە)) ((سیلکی
کاسبی
ە ئەهلی بازاڕە)) (پیرەمێرد-٢٦٢).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهلی تەقوا
(نت.)
ئەو
کەسەی
مل
کەچی
فەرمانی
خوایە،
ئەوەی
لە
کار
و کردەوەی پێچەوانەی
ئامۆژگاری
دین
جۆی دەپارێزێ. ((
لە
سایەی
تۆ
گەلێ
کەس
بوون
بە
عارف
ڕێی خودایان
گرت
)) ((دریغا عارفی ڕێگەی
خودا
و ئەهلی تەقواکەم)) (وەفایی: گم-٣٨)
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهلی حاڵ
(نت.)
ئەو
کەسەی
لەبەر
خواناسی
، جاروبارە دەبوورێتەوە و
گۆیا
لەو
حاڵەدا
لەو
شتانە
ئاگادار
دەبێ
کە
لە
بارێکی ئاساییدا نازاندرێن،
شێخ
،
پیر
. ((
گەر
ببینێ لێوی
ئاڵ
و چاوی
کاڵی
مەستی
تۆ
)) ((
مەست
و
بێ
پەروایە بیللا
پیری
کامڵ
ئەهلی
حاڵ
)) (سەلام-٧٥)
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهلی خێر
(نت.)
ئەو
کەسەی
لەبەر
موسڵمانەتی و پیاوچاکی،
پاش
مردنی
خوا
بیبەخشێ و پاداشتی
چاکی
بداتەوە.
ئیشاڵڵا
ئەهلی
خیرە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهلی دڵ
(نت.) تم: ئەهلی
حاڵ
. ((
قوللابی
موژەت گرتمی
ڕووی
کردمە ئەبرۆت)) ((
یەعنی
کە
ئەوە
قیبلەنومای ئەهلی دڵانە)) (وەفایی: گم-٧٨).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهلی شەڕ
ئەوەی
لەم
دنیایە
گوێ
نەداتە فەرمانەکانی
دین
و
لە
بەزەیی
خوا
بێ
بەری
بێ
// ئەهلی
خێر
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهلی عەمامە
(نت.)
ئەوانەی
مێزەر
لەسەر
دەبەستن، زانای
دینی
،
مەلا
و
قازی
و... ((
ساقی
وەرە
تێکە
سوڕاحی
بدە
ساغەر)) ((
بێ
موویی دەماغێ
لە
سەفی
ئەهلی
عەمامە
)) (ئەدەب: گم-٩٦).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەهلی قەناعەت
(نت.)
ئەو
کەسەی
ڕازی
بێ
بەوەی
دەستی
کەوێ
. ((
شاهی
کە
نەبێ
ڕادەبوێرین
بە
فەقیری)) ((
بۆ
ئەهلی
قەناعەت
لە
پڵاو
خۆشترە
داندۆک
)) (ڕەزا-٢٩)
17
18
19
20
21
22
23