تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 11
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارا
«نا.»، «مکـ.» ١-
پەیوەندی
دۆستایەتی
و
ناسیاوی
دوو
کەس
داگەڵ
یەکتر
:
حەسەن
و شیڕکۆ ئارایان
پێکەوە
نییە
. ٢- «مجـ.»
حەز
کردن
لە
خواردەمەنی
یا
هەر
شتێکی
تر
:
نەوزاد
دەگەڵ
پەنیر
ئارای
نیە
«حەزی
لێ
ناکا
و نایخوا»،
کاک
جەمال
دەگەڵ
مریشک
ئارای
باشە
«حەزی
لێ
دەکا
». ٣-
نێوان
،
مابەین
،
دووری
دوو
شت
لە
یەکتر
. تێبــ. ـ
ئەم
وشەیە
لە
ئەسڵا
بە
مەعنای
سێیەم
«
دووری
دوو
شتی
مادی
لە
یەکتر
»
بووە
،
بەڵام
بەرەبەرە
جێگەی
بۆ
ئەوانی
تر
چۆڵ
کردووە.
لە
زمانی لاتیندا AREA
بە
جێ
خەرمان
کوتراوە و
هەر
ئەم
وشەیە
لە
زمانی ئینگلیسیدا
هەیە
و
بە
«مەساحەت،
مەڵبەند
، داڵانی
تەنگی
درێژ
کە
لە
ناو
ماڵەوە
بچێ
بۆ
ژێرخان
و
ژێر
زەمینان» دەکوترێ،
لە
تورکی ئازەربایەجانیدا
هەر
بە
مەعنای
سێیەم
وەرگیراوە *
پەیوەندی
،
نێوان
. هس.:
ئاران
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارام
[[ ئا+ رهم. ]]
1- «ند.» ئۆقره،
ئیسراحەت
، تابشت،
توانا
، حەجمین:
ژانە
سەر
ئارامی
لێ
هەڵگرتبوو،
لە
تاو
ئێشی برینەکەی
هیچ
ئارام
ناگرێ. 2- «سـ.»
هێمن
،
لەسەرخۆ
. //
تۆرە
و تۆسن:
مام
نادر
پیاوێکی ئارامە. 3-
کش
و
مات
،
بێ
هەست
و
خوست
،
بێ
تەقە
و ڕەقه،
بێ
شەڕ
و
شۆڕ
،
بێ
قڕە
و بڕە:
چەند
ڕۆژێکە
زۆر
ئارامه،
ماڵ
وەک
ماڵی
کاک
برایمی
ئارام
هەر
نەبووه، منداڵدکە
ئارام
بن
دەنا
دێم
لێتان دەدەم،
ئارام
دانیشە
4- «بنـ.»
بە
ئاسپایی
،
لە
سەرەخۆ
،
بە
یەواشی:
ئارام
ئارام
لێی
چوومە
پێش
. تێبــ. -
بە
قسەی
دوکتۆر
معین
«فەرهەنگ: جـ 1، ل - 40» و پوورداوود «یگد، جـ 2، ل - 54»
ئەم
وشەیە
لە
مەسدەری ئاوێستایی «رەم»
بە
مەعنای
حەسانەوە
و پێشبەندی تەئکیید «
تا
» پێکهاتووە و سانسکرێتییە
کەی
«رامەیەتی»
یە
«تمـ:
معین
،
بورهان
، جـ 1، ل- 30».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارام بوون
«مستـ. لا.» 1-
بێ
دەنگ
بوون
،
لە
جووڵە
کەوتن
. 2- بڕانەوەی
شەڕ
و
هەوا
و
ئاژاوە
. 3- نێشتنەوەی
ڕق
و
تووڕەیی
. 4-
بەس
کردن
لە
گریان
و
هەرا
و
هوریا
و
قیژەقیژ
. 5- شکانی ژانی
برین
و
کەم
بوون
یا
دامرکانی
ئێش
و ئازاری
نەخۆشی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارام لێ بڕان
«مستـ. لا.»
ناڕەحەت
بوون
بە
هۆی
ژان
و
ئێش
و
نەخۆشی
یان
خەم
و
پەژارە
و خەیاڵاتەوە:
چەند
ڕۆژە
نەوزاد
سوورەکوانێکی
لێ
هاتووە
ئارامی
لێ
بڕاوه،
لە
تاو
پیرۆت
ئارامم
لێ
بڕاوه،
ئەوەندی
پەرۆش
بوو
ئارامی
لێ
بڕابوو*
ئارام
لێ
هەڵگیران
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارام لێ بڕین
«مستـ. متـ..» کارێکی،
ناڕەحەتی
فیکری و جیسمی بەسەر کەسێکی دێنێ:
ئەم
سوورەکوانە
ئارامی
لە
نەوزاد
بڕیوە. *
ئارام
لێ
هەڵگرتن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارام لێ هەڵگرتن
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئارام
لێ
بڕین
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارام لێ هەڵگیران
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئارام
لێ
بڕان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارام گرتن
«مستـ.. لا.» تمـ:
ئارام
بوون
1 و 3 و 4.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارامی
[[ ئارام + 3 - ئی ]]
«ستـ.» حاڵەتی
هێمنی
،
بێدەنگی
،
بێ
هەست
و خوستی،
بێ
شەڕ
و شۆڕی.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاران
«ستـ..» 1- «مکـ.»
زەوی
یا
مەڵبەندێکی
بێ
گرد
و
تەپۆڵکه
،
کە
زۆر
گەورە
نەبێ
. دەشتایێکی بچوک □ «
مەڕی
ئاران
وەکوو
مەڕی
کوێستانێ
نیە
.» 2- «سنـ.»
نەرمان
،
تەخت
«مخـ.، ج 1 - 6». 3- «نا.»
چیمەن
، لەوەڕگه «کف: 48» تیبــ -
لە
زمانی فرەنسیدا «ئارێن»
کە
لە
«ئارێنا +زیخ» ی لاتینی وەرگیراوه،
بە
مەیدانی
زۆرانبازی
دەڵێن
کە
لە
دەوری
ڕۆمانییەکاندا،
لە
ناوەندی
«ئامفی تیاتر»
دا
تەخت
دەکرا
و زیخیان تێدەکرد و «گلادیاتۆر» زۆریان تێدا دەگرت «تمـ: لاڕووس - 56».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاراو
[[ ئار؟ + ئاو ]]
«نتـ.»، «مکـ.»
کەفاو
و سابووناوێ
کە
پاش
جل
شوشتن
لە
سوێنە
و تەشتا دەمێنێتەوە تێبــ. ـ
ماڵە
فەقیری
کورد
ئەو
کەلوپەلەی
زۆر
دەربەستی
خاوێنی
نەبن
لە
«
ئاراو
»
دا
دەیشۆن،
ماڵە
دەوڵەمەندەکانیش
جل
و شتومەکی
خزمەتکار
و
دەست
و پێوەندیان. * «بکـ.» ئاراڤ: ـ
بێجگە
لەم
مەعنایەی
کە
لە
سەرەوە
باس
کرا
،
بە
ئاو
یا
سابووناوێکیش
دەڵێن
کە
بۆ
جل
شوشتن
ئامادە
کرابێ «تمـ: کفـ ـ ٤٨».