تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 2
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
پرۆتۆکۆڵی گۆڕینی کەشوهەوای کیۆتۆ
ئەم
پرۆتۆکۆڵە
لە
ساڵی 1997 لەنێوان
سەرۆکی
وەڵاتانی
جیهان
لە
کیۆتۆی ژاپۆن مۆرکرا بەمەبەستی کەمکردنەوەی
ئەو
گازانەی
کە
دەبنە
هۆی
گەرمبوونی
گۆی
زەوی
.
واتە
چونکە
ئەو
گازانەی
کە
لە
سووتاندنی سووتەمەنییە فوسیلییەکان (
نەوت
و
گاز
و خەڵووزی
بەرد
)
بڵاو
دەبێتەوە دەبتێە
هۆی
گەرمبوون
و گۆڕینی کەشوهەوای
سەرزەوی
،
دەبێ
وەڵاتان
هەوڵ
بدەن
لە
بەکارهێنانی
ئەم
سووتەمەنییانە
کەم
بکەنەوە و ڕووبکەنە وزەی هەتاوی و …
بۆ
پیادەکردنی
ئەم
پرۆتۆکۆڵە دەبوایە
لە
لایەن
ئەو
وەڵاتانەی
کە
55%
ئەم
گازانە
بڵاو
دەکەنەوە،
پەسند
بکرێیە.
مانگی
ژووەنی 2002
لە
لایەن
پانزە
وەڵاتی
یەکیەتی
ئەورووپا
پەسند
کرا
.
هەر
لەو
ساڵەدا
پتر
لە
70
وەڵاتی
جیهان
ئەم
پرۆتۆکۆڵەیان
پەسند
کرد
. ڕەشنووسی کیۆتۆ
داوا
لە
وەڵاتە یەکگرتووەکانی
ئەمریکا
دەکات
لە
قەدەر
بڵاوکردنەوەی 36%
ئەو
گازانە
لە
ساڵی 1990،
بۆ
کەمکردنەوەی
ئەم
گازانە
هەنگاو
بنێت.
کەچی
بەم
حاڵەش، لەنێوان ساڵەکانی 2002ـــ1997 بڵاوکردنەوەی
ئەم
گازانە
لە
ئەمریکا
، نزیکەی 8% زیاتر
بووە
.
ئەمریکا
تەنها
وەڵاتێکە
کە
لەگەڵ
ئەم
ڕەشنووسەدا نەیارە.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فۆرمالیزم/ڕووکەش پەرستی
ئەم
زاراوە
کە
بە
باوەڕی
مارکسیەکان
لە
بەرانبەر
ڕیالیستی سۆشیالیستیدا
بەکار
براوە، ئاماژەیە
بۆ
سەرنجی لەڕادەبەدەر
بە
شکڵ
و
شێواز
یا
بڕوایەکی
قووڵ
بە
پاراستنی ڕواڵەتی شتەکان
لە
بواری
ئایینی
و
ئەدەبی
و
کۆمەڵایەتی
و سیاسیدا. فۆرمالیزم
یا
ڕووکەش
پەرستی،
شێوازی
ئەو
کەسانە دەگرێتەوە
کە
گرنگی
بە
ڕواڵەتی ڕووداوەکان و لایەنی تەشریفاتی کارەکان دەدەن و
هەوڵ
دەدەن
تا
کێشە
و بابەتەکان
لە
ڕووی
ڕواڵەت
و نەریتەوە
بە
شێوازێکی
لەبار
و گونجاو بخەنە
بەرچاو
.
لە
بواری سیاسییەوە فۆرماڵیست
بەو
کەسانە دەگوترێ
کە
بایەخ
بە
ناوەرۆکی بابەتەکان نادەن و ڕواڵەتپارێزی و تەشریفاتی کارگێڕیی و
یاسایی
لەسەرووی
هەموو
شتێکەوە دادەنێن. زاراوەی فۆرمالیزم،
هەنووکە
پتر
لە
کاروباری
ئایینی
و کۆمەڵایەتیدا بەکاردێت و
بە
تایبەت
زاراوەیەکی
ئەدەبی
لە
ئەژماردێت.