تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



دەوڵەتشار
بەو حکوومەتانە کە لە یۆنانی کۆندا دامەزرابوون پێیان دەگوت دەوڵەتشار. بەڵام لە سەدەکانی ناوەڕاست و چاخی نوێدا بەو شارە ئەوروپییانەش کە سەربەخۆ و خاوەن دەسەڵاتێکی بەهێز بوون، ئەم زاراوەیان بۆ بەکار دەبرا. دەوڵەت شارەکانی یۆنانی کۆن خاوەنی ڕێکخراوە و دامودەزگە بوون کە سەرجەم لە دەزگەیەکی حکوومەتی بەناوی «دەوڵەت» پێک دەهات.
پەرستشی کەسایەتی
ڕێزگرتن لە پلە و پێگە و تایبەتمەندییەکانی ڕێبەڕێک یان کەسایەتییەکی کۆمەڵایەتی تا ڕادەی پەرستشکردن یان هەڵکێشانی لە ڕادەبەدەر و زیادەڕۆیی دەربارەی دەوری کەسایەتی و پاڵەوانەکان لە مێژوودا. زاراوەی پەرستشی کەسایەتی، لە لایەن خرۆشچۆف لە پێوەند لەگەڵ خەبات بە دژی ستالینیزم لە وتاڕێکی پەنهانی لە کۆنگرەی بیستەمی حیزبی کۆمۆنیستی سۆڤیەت (1956)، بەکار هێنرا. ئەم زاراوە زیاتر وەک ناتۆرەیەک بۆ پرۆتستۆکردنی پەرەستشی ستالین و هەڵسوکەوتی ئەو کەسانەی کە یادەوەری ستالینیان لەپاش مەرگی زیندوو ئەهێشتەوە. دوای خۆکێشانەوەی خروشچۆف (1964)، ئەم تۆمەتەش بە دژی خۆی بەکار برا. دژبەرانی پەرستشی کەسایەتی، لایەنگری«رێبەرایەتی جڤاتن» .