وشەدان

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی

( (بی - bî))

نیشانەی نەفی و پێشگره. زیاتر دەچێته سەر ناو مانای سیفەتی دەداتێ وەکو «بی باک= بێ باک».

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی باک

[ص ]

(بیباک - bîbak)

بێترس، دلێر، بێ پەروا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی برگ

[ص ]

(بیبەرگ - bîberg)

بێ گەڵا، داریک گەڵای وەری بێ، بێنەوا، هەار، دەست کورت، بێدەست.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی بی

[تر. ا ]

(بی بی - bîbî)

خاتوون، کەیبانۆ، داپیره، نەنک، دایه گەوره.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی خرد

[ص ]

(بی خیرەد - bîxired)

بێ ئاوەز، گێل، گەودەن، بێ ئەقڵ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی سنگ

[ص. ک ]

(بی¬سەنگ - bîseng)

سووک، بێ ¬قەدر، بێ حورمەت، بێ نرخ، بێ پایه، بێ ئیحتوبار، شوێنێ بەردی نەبێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی سیم

[ا ]

(بی سیم - bîsîm)

بێتەل، ئامێریێکه به بێ تەل شەپۆلی دەنگ بۆ دوور دەنێرێ، ته-لەگرافی بێ تەل.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی نمازی

[ا. مص ]

(بی نەمازی - bînemazî)

بێ نوێژی، عادەی مانگانەی ژنان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی نیاز

[ص ]

(بی نیاز - bîniyaz)

دەوڵەمەند، خاوەن شت، دارا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی همتا

[ص ]

(بی هەمتا - bîhemta)

بێ هاوتا، بێ نەزیر، بێ هەڤڕک.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی پروا

[ص ]

(بی پەرڤا - bîperva)

بێ باک، بێ ترس، دلێر، رەشید، چاونەترس.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی پروا

[ا ]

(بی پەرڤا - pîperva)

بێ پەروا، بێ ترس، بێ باک.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی¬پایاب

[ص ]

(بی پایاب - bîpayab)

قوول، بۆ دەریاو رووباران، بێ بن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بی¬کیار

[ص ]

(بی کیار - bîkiyar)

گورج و گۆڵ، چاپوک، چالاک، چوست.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خاله بی بی

[ا.مر ]

(خالە بی بی - xale bîbî)

ئاردەوا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

چشم بی اب

[ص. مر ]

(چەشمی بی ئاب - çeşmi bîab)

بێ چاوو روو، بێ حەیا، بێ شەرم.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیمارغنج

[ص ]

(بیمار غەنج - bîmar xenc)

دەردەدار، نەخۆش، دەغەزار.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دهان بین

[ص. فا ]

(دەهان بین - dehan bin)

دەمبین، ثەوەی بروانیته دەوی کەسیکی دی، ئەوەی با وەر به قسەی هەر کەسیک بکاو بکەویته ژیر کاریگەری قسەی ئەم و ئەو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دیوان بیگی

[ا. ص ]

(دیفان بیگی۔ divan big)

مامووری تایبەتی ئه نجامدانی حوکم و یاساکان لەسەردەمی سەفەوییەکاندا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

آب بینی

[ا ]

(ئابی بینی - abi bînî)

ئاوی کەپو، چڵم، ئاوەو لوتێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ایل بیگی

[تر - ص - ن ]

(ئیل بەگی - il begî)

جێگری سەرەک عێڵ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

باریک بین

[ص - فا ]

(باریک بین - barîk bîn)

ورد، زیرەک، بەکنوکۆ، وردبین.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

باریک بینی

[ا.مص ]

(باریک بینی - barîk bînî)

دیقەت، وردی، هۆشیاری، زیرەکی، وردبینی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بدست باش (بیدەست باش

( bidestbaş))

وریابە، ئاگاداربە، بەدەست بە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

برگ بید

[ا. مر ]

(بەرگی بید - bergibîd)

گەڵای درەختی بی، جۆره رمێکه وەکو گەڵای بی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیابان

[ا ]

(بییابان - bîyaban)

بیابان، سارا، دەشتی بی ئاوو ئاوەدانی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیات

[ا ]

(بەیات - beyat)

ناوی ئاوازێکی مۆسیقی ئێرانییه، ناوی تایفەیەکی تورک نەژادی ئێرانه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیات

[مص. ل. ع ]

(بەیات - beyat)

شەومانەوه له جێیەک، هێرشی شەوانه، شەبەیخون، له -فارسیدا به نانی شەومەنەش ده گوترێ بەیات.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیاج

[ا ]

(بییاج - biyac)

بڕک.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیاره

[ا ]

(بەیاره - beyare)

بڕکی کوڵەکە و کالەک و شوتی، بڕک.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیاستو

[ا ]

(بیاستوو - biyastû)

باوێشک، بۆنی دەم.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیاض

[ا. ع ]

(بەیاز - beyaz)

سپی، دەفتەری باخەڵ بەیاز، دەفتەری بیرەوەری نووسین.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیاع

[ص. ن. ع ]

(بەیاء - beya’)

فرۆشیار، معامەلەچی، دەڵاڵی کڕین و فڕوشتن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیان

[مص - ل. ع ]

(بەیان - beyan)

ئاشکرابوون، دەرکەوتن، کفش بوون.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیانک

[ا ]

(بیانەک - bîyanek)

جۆره رووەکێکه

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیاوار

( (بیاڤار - bîyavar))

کار، ئیش.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان