وشەدان

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ادا

[ع - ا ]

(ئەدا - eda)

ناز، غەمزە، لاسایی کردنەوە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

اداء

[ع - مص - م ]

(ئەداء - eda,)

ئەداکردن، جێبەجێکردن، دانەوە، قەرزەکەی ئەداکرد، واتا قەرزەکەی دایەوە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

اداب

[ا - ع ]

(ئاداب - adab)

دابونەریت، رەوشتی باش.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ادات

[ع - ا ]

(ئەدات - edat)

ئامێر، ئامراز،ئەسباب، ئالەت

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ادادراوردن

[مص ]

(ئەدا ئاڤەردەن - edader averden)

لاسایی کردنەوەی کەسێک بەمەبەستی گاڵتەپێ کردنی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

اداش

[ا ]

(ئاداش - adaš)

هاوناو، دوو شت یان دوو کەس هاوناو بن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ادام

[ع - ا ]

(ئیدام - idam)

پێخۆر، ئەوەی بە نانەوە بخورێ، شۆربا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ادامە

[ع - مص - م ]

(ئیدامە - idame)

دەوام پێدان، درێژە پێدان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ادانی

[ع - ص - ا ]

(ئەدانی - edanî)

نزیکان، خەڵکانی لاتولووت، هیچ وپوچ، تۆڕی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

اداک

[ا ]

(ئەداک - edak)

دوورگە، گراڤ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

اداک، ادک

[ا ]

(ئاداک، ئادەک - adak, adek)

دوڕگە، ئاوخوست، گراڤ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

داداء

[ا.ع ]

(دەئداء - de ' da)

شەوی زور تاریک، ئه نگوسته چاو، شەوەزەنگ

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

داداش

[ا.تر ]

(داداش - dadaş)

برا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

داداور

[ص. فا ]

(دادئاقه ر - dad aver)

عه د اله ت هین، دادو¬ەر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

آبادان

[ص ]

(ئابادان - abadan)

دێ، گوند، ئاوایی، دەگا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

باداباد

( (باداباد - badabad))

هەرچی دەبێ باببێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بادارنگ

[ا ]

(بادا رەنگ - badereng)

ترنج، گیایەکی بۆن خۆشە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بادافرا

[ا ]

(بادئەفراه - bad efrah)

سزا، جەزای خراپی، تۆڵە لێسەندنەوە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بادام

[ا ]

(بادام - badam)

درەختی بادەم، باڤی، بەهیڤ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بادام بن

[ا ]

(بادام بون - badambun)

بنە بادەم.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بادامە

[ا ]

(بادامە - badame)

قۆزاخەی کرمی ئاورێشم، پینە، هەرشتێ لە ناوکە بادەم بچێت.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

باداور

[ا.فا ]

(بادئاڤەر - badaver)

باهاوردوو، خواردنێک کە مرۆڤ بای پێبکات.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

باداوردن

[مص ]

(با ئاڤەردەن - badaverden)

بەردان، منداڵ پەروەردەکردن و هێنانەبار، بەخێوکردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بامدادان

[ا ]

(بامدادان - bamdadan)

سپێدە، بوڵێڵی بەیانی، کازیوە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بلادانه

[ا. مر ]

(بەلادانه - beladane)

جۆره گیایەکه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

جاداد

[ا.مر ]

(جاداد - cadad)

گرتن, جێ¬بوونه وه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

جادادن

[مص. م ]

(جا داده ن - cadaden)

دانانی شتێک لەشوێنێ , جێ پێدانی کەسێک.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

جبادارباشی

[ا. مر ]

(جەببادارباشی - cebbadar baŞî)

سەرۆکی جبەخانه، بەرپرسی جبەخانه (له زەمانی سەفەویاندا).

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خداداد

[ص.مف ]

(خودا داد - xuda dad)

شتێک کە خوا دابیتی، خوادای.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دادائیسم

[ا.فر ]

(دادائیسم - dada’ism)

قوتابخانەیەکی ئەدەبی بوو لە ساڵی ١٩١٧ دا لە ئەوروپا پەیدا بوو، پەیڕەوانی ئەم رێبازە لە نووسین و شیعرەکانی خۆیانەوە رستەیان دروست دەکرد کە ئاڵوزو نامەفهوم بوو پتر لە وڕینە دەچوو، لێ ئەم قوتابخانەیە زۆری نەخایاندو لە ناوچوو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دادائیسم

[ا. فر ]

(داد ائیزم - dada ' ism)

قوتابخانه یه کی ئه ده بی بوو له سالی ۱۹۱۷ دا له ئه وروپا په یدا بوو، په یره وانی ئه م ریبازه له نووسین و شیعره کانی خویاندا وشه یان به پیچەوانه-ی مانای واقیعی وشه کەبه کار دیناو هەندی جار لەخؤیانەوه رسته یان دروست ده کرد که ئالوزو نامه فهوم بوو پتر له ورینه ده چوو، لی ئه م قوتابخانه یه زوری نه خایاندو له ناوچوو.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان