وەڵام
هەر نووسینە گوزارشت لە یاسایەکی ماتماتیکی دیاریکراو دەکات کە خوێندنەوەی ئەو دەمکاتە بە ژمارە دەنوێنێت کە لەسەری تۆمارکراوە. دەمکاتی 01:00 بەهۆی سێگۆشەکارییەوە دیاریکراوە کە ( tan450 = 1 ) واتە سایەی گۆشەی 450 = 1 . دەمکاتی 02:00 بە ڕەگی دووجای 4 تۆمارکراوە کە دەکاتە 2 . دەمکاتی 03:00 بەهۆی بڕی ڕێژەی نەگۆڕەوە ( Pi کە دەکاتە 3.14) و ئەو بڕەیش بۆ ژمارەیەکی تەواو نزیکخراوەتەوە کە دەکاتە 3 . دەمکاتی 04:00 بەهۆی یاسایەکی لۆگاریتمی دەدۆزرێتەوە ( 55 Log) کە بە ژمارە دەکاتە 4.00733 و نزیکخراوەتەوە بۆ ژمارەیەکی تەواو 4 . دەمکاتی 05:00 بە شیکاری ئەو هاوکێشەیە دەکاتە 5 . دەمکاتی 06:00 بەو یاسایە کە بە کراوەی 3 دەناسرێت و دەکاتە 1×2×3=6 . دەمکاتی 07:00 بە نزیکراوەی 6.9999999 کە دەکاتە 7 دیاریکراوە. دەمکاتی 10:00 بەهۆی تاودانی کێشی زەوییەوە (gravity constant ) ( g ) دیاریکراوە کە بڕەکەی 9.8m/sec2 دەکات و نزیکخراوەتەوە بۆ 10 تەواو. دەمکاتی 11:00 بەهۆی سیستەمی شانزەیی System Hexidecima دانراوە کە دەکاتە 11 . ئەو هێمایە ( Ob ) لەو سیستەمەدا بەرامبەر بە 11 دەوەستێتەوە. با بڕوانینە ژمێرەی سیستەمەکە :ـ 1 ، 2 ، 3 ، 4 ، 5 ، 6 ، 7 ، 8 ، 9 ، A =10 ،، B = 11 ،، C = 12 ،، D = 13 ،، E = 14 ،، F = 15 ...... بۆ نموونە :ــ ژمارەی ( 5F ) و ژمارەی ( 2AF ) و ژمارەی ( 2E6 ) و هەروەها ژمارەی ( D1CE ) کە هەردووکیان بە سیستەمی شانزەیین Hexidecima، چۆن دەگۆڕین بۆ ژمارەیەکی ئاسایی واتە بە سیتەمی دەیی Decimal ؟ 5 F = 5 × 161 + 15 × 160 = 80 + 15 = 95 . 2AF = 2×162 + 10×161 + 15 × 160 =687 . 2E6 = 2×162 + 14×161 + 6 =742 . D1CE = 13 × 163 + 1 × 162 + 12 × 161 + 14 = 53248 + 256 + 192 + 14 = 53710 . دەمکاتی 12:00 بەهۆی سیستەمی دوانیی System Binary دانراوە کە بەم شێوەیە دەبێت:ــ 1 × 8 + 1 × 4 + 0 × 2 + 0 × 1 = 8 + 4 = 12