بەتەنها غارکەر، واتە لە هەموان پێشکەوتوو.

بن زک و جەبهەت سپیی، کلک ئێستر و دامەن سیا
یەککە تاز و سێ بڕ و، دوو باد و شەش دانگ و درێژ

ساختن، باهم شدن.

ڕیککەفتن. [ڕێککەوتن، سازان]

تَصالُح، تَسالُم.

یەککەوتن

بوونی چەند کەسێک بەیەک لە کارێکدا

بەهم رسیدن، همدیگر را دیدن.

بە یەک گەیین، یەکتردین. [بە یەک گەیشتن، دیدار]

مُلاقاة.

یەککەوتن

چەند شتێکن کە بووبن بەیەک

یک چشم

گیاندارێکە کە چاوێکی کوێربێ

یەکچاو

یک در برابر صد

یەکێ بە سەتان

یکی یکی

یەکی یەکی، هەموو تاکیکی

یکی بود یکی نبود .(شهادت و ایمان زمان جاهلیت بودە کە از وحدت بە کثرت آمدە و سپس از کثرت بە وحدت بازگشت نمودەاند.ازین قرار: ((یەکێ بوو یەکێ نەبوو)) یعنی: منشأ آفرینش یکی بود اما از یکی کاری ساختەنیست کثرت لازم است تا تا آفرینش صورت بندد.((لە خوا گەورەتر کەسێ نەبوو)) یعنی: درمیان کثرت از خدا بزرگتر کسی نبود کە بر همەمسلط و مقتدر بود. ((کۆسە مرد کەفەنی نەو)) مقسود از ((کۆسە)) آدم ابوالبشر است کە هاگام مردن کفن نداشتەزیرا ((کفن لە کاشان بوو)) یعنی : کفن اخیراً در کاشان درست میشدەو در آن زمان کاشان و..۱ وجود نداشته. ((کاشانیچ رێگە بەنان بوو)) یعنی : راهی بەکاشان نبود. ((دایان نا جێگە نەو)) : آدم را زمین گذاشتن جایی برای او نبود کەمحفوظ بماند. (( هەڵیان گرت ڕێگە نەو)) یعنی اورا برداشتند کەبەجایی ببرند . ناچار(( نیانە تاق، چاوی زاق)) یعنی: او را میان تاقچە گذاشتند چشمهڵیش زاق شد. مقصود روشن کردن قدرت خدا و عجز و انکسار بشر است کەدر آغاز هر داستانی تکرار کردەاند.

شایەتمانی سەردەمی پێش ئیسلام بووە کە لە تاک بوونەوە بەرەو فرەیی دەچن و پاشان لە فرەییەوە بەرەو تاک بوون دەگەڕێنەوە، بەم شێوەیە :((یەکێ بوو یەکێ نەبوو.)) واتە:بنچینەی بوونەودەر یەکێک بوو، بەڵام یەکێک هیچی پێناکرێت و هاتنەدی بوونەدەر پێویستی بە فرەییە. ((لەخوا گەورەتر کەسێ نەبوو)).واتە : لە نێو فرەییدا کەس لە خوا گەورەتر نەبوو چوونکە بەسەر هەمووشتێکدا زاڵ و بە دەسەڵات بوو.((کۆسە مرد کەفەنی نەو)) مەبەست لە کۆسە باوە ئادەمە کە لە کاتی مردندا کفنی نەبووە، چونکە ((کفن لە کاشان بوو)) واتە: کفن لەم دواییانەدا لە شاری کاشان دروست دەکرا و لەم کاتەدا کاشان و ..۱ لە ئارادا نەبوو. ((کاشانیچ ڕێگەبەنان بوو)) واتە : ڕێگەیەک نەبوو بچێتەوە سەر کاشان. ((دایان نیا جێگە نەو)) ئادەمیان لەسەر زەوی دانا بەڵام جێگایەک نەبوو کە ئادەم بپارێزێت. ((هەڵیان گرت ڕێگەنەو.)) واتە : هەڵیان گرت کە بیبەن بۆ شوێنێک بەڵام شارەزای ڕێگەکە نەبوون، ناچار (( نیانە تاق چاوی زاق)) واتە: لە ناو تاقدا دایان نا و چاوەکانی زاق بوون. مەبەست لەم ڕەستانە ئاشکرا کردنی دەسەڵاتی خودا و بێهێزی و بێ دەسەڵاتی مرۆڤە لە سەرەتای هەموو چیرۆکێکدا دووپاتیان کردووەتەوە.