تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



زرینگەزرینگ
زلپیندک
(باک.): دووارد، مەقەست
زلینە
(ڕەوا.):قەرتاڵە، سەوەتەیێکە لە زەل یا قەسەل یا پووش دروستکرابێ
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
زمینه
[ا ]
(زه مینه - zemîne)
شتێ که نه خشه ی له سه ر بکێشرێ، نه خشه، بابه ت، مه تن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
زمینگیر
[ص. مر ]
(زه مینگیر - zemîngîr)
له جێدا که وتوو، په ک که وتوو، زه مینگیر، که نفت.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
زمینی
[ص. ن ]
(زه مینی - zemînî)
زه وینی، زه مینی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
زنینه
[ص. ن ]
(زه نینه - zenîne)
ژنانه، شتێ که شایسته و لایه قی ژن بێ.
زنینەوە
هەستانەوەی دوای مردن
زووانشیرینی
زمانشیرینی
زووبینا
بجز آن
زڕکوزینگ
(ئەردە.):چوست و چالاک، قۆچاخ، تەڕدەست، زرنگ
زۆرینە
هەر وەڵاتێک، پێکهاتووە لە چەنن گرووپی جیاوازی خەڵک. گرووپێک کە زۆرترین ژمارەی دانیشتوانی لە خۆ گرتبێت، پێی دەگوترێ زۆرینە. کۆمەڵگە مرۆڤیەکان لە لایەنی جۆراوجۆرەوە (سیاسی، ئابووری، ئایینی و زمانی و…) بە زۆرینە و کەمینە دابەش دەکرێن.
لە سیستەمی پەرلەمانی نوێدا بنەڕەتی «حکوومەتی زۆرینە» وەک بنەمای بڕیاردانی یاسایی پەسند کراوە. واتە هەر بابەتێک کە زیاتر لە پەنجا لە سەدی دەنگەکان بێنێت، یاساییە و دەبێ بەڕێوەبچێت. ئەگەریش بەڕێوە نەچوو، یاسا فەشەل ئەهێنێت. چونکە مەفرووزە کە بڕیاری زۆرینە، بڕیارێکی عەقڵی و ڕاستە و ڕەنگدانەوەی «ئیرادەی گشتی» یە. بەڵام واش نییە کە «زۆرینە» هەمیشە نەگۆڕ بێت چونکە ڕەگەزەکانی دەگۆڕێن و هیچ زۆرینەیەکیش بۆی نییە کە خۆی بە خاوەن حەقێکی پاوانخوازانە بزانێ و هەمیشە سەروەر بێت.
هەبوونی ئازادی بیر و ڕا و کۆبوونەوە و لێبوردەیی سیاسی و ئایینی لەم سیستەمانەدا و سنوورداری خولەکانی پەرلەمان، بۆ ئەوەیە کە دەرفەت بدرێتە کەمینە سیاسییەکان تاکوو بە تەبلیغی ڕێبازەکانیان، بتوانن هاوڕایەتی کەسانی تریش بە دەس بێنن و لە کەمینەوە ببنە زۆرینە و سەرەنجام فیکرە سیاسی و ئابووری و کۆمەڵایەتیەکانی خۆیان پیادە بکەن. بەم پێیە ڕەنگامەیی حیزب و گروپە سیاسیەکان و ئازادی کۆبوونەوە و تەبلیغ، یەکێک لە ئەستوونەکانی سیستەمی پەرلەمانی ڕاستەقینەیە (بڕوانە ئازادیخوازی). زۆرینەی تەواو، کاتێک دێتە کایەوە کە لانیکەم نیوە لەسەر یەکی دەنگەکانی وەدەست هێنابێ.
زۆرینەی ڕێژەیی، ئەوەیە کە هەندێ لە دەنگەکان لەوانی دیکە زیاتر بێت، بێئەوەی زۆرینەی موتڵەق بەدەس هاتبێ. (بۆ وێنە، ڕێژەی 40% بە سەر 30% یان 20 % )
زۆرینە
اکثریت
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
زیرزمینی
[ص. ن ]
(زیرزه مینی - zîr zemînî)
ژێرزه مینی، هه ر شتێ له ژێر زه وی دابێ، نهێنی.