کیمیا
کنایه از بسیار پرسود
کنایه از نادر و کمیاب

کیمیا
برێتی لە کاری زۆر بەقازانج: سنعات کیمیاییە
شتێ کە بە دەگمەن دەس کەوێ: هێلکەشیان لێ کردین بە کیمیایی

کیمیاگەری.

کار کردن
نوکری

کار کردن
نوکەری

به رنگ گیاه
گیاهخوار، آدم گیاهی

بەڕەنگی گیا
کەسێ کە جگە لە گیا ناخوا

خریدن، روی ظرف غذا سرپوش گذاشتن، داخل کردن، بدست آوردن، محکم دهان را بستن، پوشاندن، گاز گرفتن

گرەوتش

اتفاق، اتحاد

بوونەیەک، یەکگردن، تفاق

یکدیگر را دیدن

چاو بە یەکتر کەوتن

بدون نگاه کردن به عقب رفت

بێ ئاوڕدانەوە ڕۆیشت

مشترکاً به یک مسیر نگاه کردن
برای هدف مشترک کوشش کردن

بەرەو ڕێگەیەک ڕوانین
بۆ یەک چارەنووس خەبات کردن

مەنی، ئاوی مرۆڤ

ئاو تێ گەڕاو، بۆ بەری دارێک بەکار دەبرێ، کە بێتە سەروکاری گەیشتن

ئایئای

جوورە گۆرانیێکی کوردییە، ئایئای

وازانین

دامەزراندن

دانان

داگیرسان

حەسانەوە

برژان

ترسیده

ترسیاو، ترساو

بدانستمی.(اگر بدانستمی )

[بمزانیبایە(ئەگەر بمزانیایه.)]

کُنتُ اَعلَمُ، لَو کُنتُ اَعلَمُ.

خنکان، خەفەبوون

به درک

چش لە هەرشت، بەجەحەندەم

پلاندانان بۆ سیاسەتی دەرەوەی وەڵاتێک بە لەبەرچاوگرتنی هۆکارە جوگرافییەکان. بابەتی جوگرافیای سیاسی، خوێندنەوەی بنەما جوگرافییەکانی دەسەڵاتی دەوڵەتە واتە لێکدانەوەی دەوری کەشوهەوا، سەرچاوە سرووشتییەکان، شۆێنکاتی جوگرافیایی، حەشیمەت و تایبەتمەندیە کەلتووریەکان بە سەر سیستەمی سیاسی وەڵاتێک. ئەرەستۆ دەڵێ: بە بێ ڕەچاوکردنی جوگرافیا، ئەقڵی سیاسی بڕ ناکات. «جان بۆدن»، یەکەم بیرمەندی هاوچەرخ بوو کە پێوەندی نێوان زانستی سیاسەت و جوگرافیای بەرجەستە کرد. «مۆنتسکیڤ» و «ڕۆسۆ»، هەرکامیان بە نۆبەی خۆیان لەسەر پێوەندیی هۆکارە جوگرافییەکان و کەشوهەوا بە سەر شێوازی حکوومەتکردن و کاریگەری ئەم هۆکارانە بە سەر سیاسەت و ئازادی خەڵک، توێژینەوەیان کردووە.
یەکێک لە پێشەنگەکانی جوگرافیای سیاسی، «هاڵفۆرد مەکیندر» ( 1947-1861) نووسەری بەریتانی بووە کە پێی وابوو چارەنووسی مێژووی جیهان، ئاکامی شەڕ و ململانێی هێزی وشکایی بووە لە بەرانبەر هێزی دەریاییدا.
بابەتی نوێی جوگرافیای سیاسی، لێکدانەوەی مەسەلە جیهانییەکانە لە ڕوانگەی جوگرافیاییەوە. سەرهەڵدانی ناوەندە جیهانییەکانی دەسەڵاتی نوێ، گرنگایەتی سەرچاوە سرووشتییەکان لەباری دەسەڵاتی سیاسی و پێوەندیی باکوور و باشوور لە جوملەی سەرباسەکانی جوگرافیای سیاسی مودێرنەیە. لێکدانەوەی سنوورە سیاسییەکان و ناوچە سەرسنوورییەکان، هێزی دەریایی و وشکایی و ناوەندە سیاسییە بەهێزەکانی دەسەڵات لە باری جوگرافییەوە بابەتی توێژینەوەی جوگرافیای سیاسییە.

جغرافیای سیاسی