دەفرێکە تۆوی تێ دەکرێ

توبره برزگران

توربێن، خورجی تۆودان، تۆمدان، تۆمەدانە

(نت.)،(سن.) ١- دووکانی کشتووکاڵ کە بۆ شەتڵی هەندێ شیناوەرد و گیاوگۆڵ وەکوو (باینجان، تەماتە، ڕەیحانە، تووتن و...) تەرخان دەکرێت و پاشان دەگوێزریتەوە بۆ جێگای تایبەتی. (عا.) مەشتەل. ٢- قووڵکەیەکە لە دەوری نەمامی دار یا بڕکەی شیناوەردێک دەکرێ تا ئاوی تێدا ڕابوەستێ و دار یا گیایەکە ئاو باش بخواتەوە. ٣- توورەکەیەکە جووتێران تۆوی تێدەکەن و دەیوەشێنن * (مک.) تۆمەدان. تێبــ.- تەنیا مردۆخ ئەم وشەیەی نووسیوە و من بۆ ئەوە دەچم کە بەم جورە [باخ + ئەڵە] پێکهاتبێ و کەم کەمە (ئە)ی (ئەڵە/٢) سوابێ و (باخڵە)ی لێ کەوتبێتەوە.

دووکانی شەتڵ، پارچە زەوییەکی گچکەو خۆشکراوو کێڵراوو زبڵ تێکراو، کە تۆوی هەرچتێکی تێدا بچێنرێ دووای سەردەرخستن و کەمێک بەرزبوونەوەی پێی دەڵێن شەتڵ چوونکە لەوێ دەگووێزرێتەوە بۆ ناودێراو یا زەوی ئامادە کراو. دەفرێکە تۆوی تێدا دەبرێت بۆ سەروەردان بۆ وەشاندنی

گیرفان

(نت.) بەری دارێکی کێوییە لە جنسی بادام، خۆش دەکرێ (بە شێوەیەکی تایبەتی تاڵایی لێ دەبڕن) و دەیخۆن

بادام تلخ

بادامی تاڵ کە دەنکەکەی خۆش دەکەن و پێی دەڵێن: چوالە بادام، دانگۆ

بادامی تاڵ، هەرجن، داری بادامی تاڵ

لاغر اندام

باریکەلە، باریکەلانە

قۆڵ و بازووی قەڵەو

(نت)، (سیم)، ئەستوورایی، باسک: ئەوە بازۆڵەی باسکی بوو. هس.: (مک.) بابۆڵەی باسک.

قۆڵ و باسکی قەڵەو

باسک

شتێکە کە کەمێک بەڵەک بێ

منداڵێکە کە کزر و گەورە بووبێ

دورنگ
از خجالت در آمده
بالندگی کودک
یەقول دوقول

بەڵەکی کەم
شەرم شکاو
خڕکەڵە و هەراش: مناڵەکەتان بازەڵە بووە
قەمچان، ڕێخان، گەمەیەکە بە وردە بەردی لووس ئەکرێ، بازەڵێن