بێچوی دوڕەگ لە سەگ و گورگ
سەگی زیانی خرۆ کە پەز دەخوا
برێتی لە زمان لووسی بێ ئاکار

گورگ لە پێستی مەڕدا.

حیفظت شەبان و ، ئێمە ڕەمە و، ئەو لەعینە گورگ
ئەم نەفسە گورگە مێشە لەگەڵ ئەو بەد ئەختەرە،

کثیف و بوگند
آت و آشغال

شتی پیس و پۆخڵ
زبڵ و زاڵ

گەندەموو

گەورەکچ٬ بەدبەخت.

«نت.»، «مک.»، 1- بنی گیای گۆ گەم بەکەڵکی سووتان دێ و ئاگری درە نگ دەکووژێتەوه، دەیکوتن کە فێکی لێ پەیدا دەبێ دەیکەنه گۆمەوه ماسی دەکوژێ. 2- پیاوی کورتەبنەی تێک سمڕاو.

پارچە دەوارێکە کە بەگردی دەواری زستانەدا دەگیردرێ بۆ بەرهەڵستی باران

پارچەای که گرد خیمه پیچند

شتێ کە لە چادری دەهاڵێنن بۆ گەرم بوون

تەختە دەوارێکە لە بەر باو باران و سەرما بە زستانان لە دەوری ڕەشماڵانەوە دەگیرێ

ئاستی لغاو کە دەکەوێتە ناو دەمی وڵاخەوە

دهنه لگام

دانەلغاو

(زا.): ئاسن لغاوەکە دەکەوێتە ناو دەمی ووڵاخانەوە

(هەورا.): هەموو، گشت

جوجم، گیاهی است

گیایەکی کوێستانی بەرزە گوڵێکی زەرد دەردەکات

گیایەکی باڵا بەرزە زۆر گوڵی زەرد دەر دەکا بۆ هەنگ خراپە

گیایەکە گوڵەکانی وەکو فنجانییە و تا دوو بەژنان بڵند دەبێ ٬ کە بە ووردی لەگەڵ ئاوی لۆرک و هەویری پارچەپارچە لە گۆمی باوێژرێ ماسیان دەکوژێت ٬ بە زەردکراوی لە جێگای بادار بنرێ ٬ زۆرباشە و بە کوتراویش بۆ گرێ و قونێرانی مرۆ و ماڵاتان باشە ٬ دەری دەکات یا دەیڕەوێنێتەوە.