هوشیاری و خەبەرداری

«حمسـ.»، «هو.» ١- تمـ: ئاگا بوونەوە □ «دڵە وادەی سوبح نەو وەهارانەن» «وەخت ئاگاهی دەردەدارانەن» «مەولەوی: مکبـ ــ ٢٤٧». ٢- تمـ: ئاگادار / ١ □ «هەوای کۆتایی ناڵەی وێت بیەن» «وە تیرێ هەنی ئاگاهیت نیەن» «مەولەوی: مکبـ ــ ٤٦٣».

بۆ ئاگاداری، ئاگایی

وەئاگا هێنان، دانەزان، ووشیار کردنەوە، ڕاگەیاندن

ئاگاهی

آگاهی، بینایی، سلیقە، دانایی، گواهی.

. . . بینایی، سەلیقە، سەرڕشتە، زانایی. [ئاگاداری لێزانی]

علم، اطلاع، اطلاه، وقوف، خبرة، بصیرة، انتباه، شهادة.

«حمسـ.»، «سنـ.» ١- تمـ: ئاگا. ٢- لێزانین، سەلیقە، پێشکان. سەرڕشتە.

ئاگاداری، سەلیقە، سەرڕشتەیی

ئاگا

«نتـ.»، «مکـ.» ١- ئەو مەوجوودە خەیاڵییەیە کە پێی دەڵێن ئاڵ. «تمـ. ڵ ١- ئاڵە» ● «لە قسان ئاڵی زەنگانە، لە کاران ڕیخ بە لینگانە»، «کنـ.» بە کەسێ دەگوترێ کە بە قسە هیچی نەهێشتبێتەوە و بە کردەوەش هیچی لە دەست نەیێ. ٢- «کنـ.» خێرا، چاپوک.

کاخەزکاری، واتە هونەری نووشتاندنەوەی کاخەز بۆ دروست کردنی نیگاری سێڕەهەند. وشەکە ژاپۆنییە: oru واتە نووشتاندنەوە و kami واتە کاخەز.

لە زمانی یۆنانیدا بە مانای حکوومەتی گرووپێکی بچووکە. بە واتایەکی دیکە، دەسەڵاتدارێتی گرووپێکی بچووکە بە سەر دەوڵەت بێئەوەی زۆرینەی خەڵک، بەسەریا چاودێریی بکات. ئەم زاراوە زۆرتر بۆ کەمینەیەکی دەسەڵاتدار بە کار دەبرێت کە دەسەڵاتی دەوڵەت ئەخەنە خزمەت بەرژەوەندی و قازانجی خۆیان و زۆرینەی نەیارانیش سەرکوت دەکەن.
فەرمانکردنی گرووپێکی بچووک بە سەر ڕێکخراوە و دەزگە کۆمەڵایەتییەکانی دیکە وەکوو ڕێکخراوە ئایینی و کرێکاری و حیزبییەکانیش، پێی دەگوترێ ئولیگارکی. لەسەردەمی «پلاتۆ»وە، ئولیگارکی لە بەرانبەر ئۆتۆکراسی*و دیموکراسی، ڕاوەستاوە. بە ڕای «پلاتۆ»، ئولیگارکی جۆرە حکوومەتێکی گەندەڵە کە لە ئاریستۆکراسییەوە سەرچاوە ئەگرێ بە هەمان شێوە کە ستەمکاری، پاشایەتی گەندەڵ دەکات، هەرکی بە هەرکیش، دیمکراسی بەرەو گەندەڵی دەبات.
بیرمەندانی هاوچەرخ، سەرنجێکی زۆریان داوەتە ئولیگارکی و هەندێکیان بە ناچار زۆربەی حکوومەتەکان بە ئولیگارکی لە قەڵەم دەدەن. ئەمانە پێیان وایە کە ناکرێ حکوومەتەکان بە دوو جۆری تاکەکەسی و کۆمەڵەکی دابەش بکرێت چونکە کۆمەڵ یان خەڵک هەرگیز حکوومەت بە دەستەوە ناگرن و کرداری ڕاستەقینەی حکوومەت، هەمیشە بە دەست گرووپێکی بچووکەوەیە و تەنیا جۆری پێوەندی ئەم گرووپە لەگەڵ کۆمەڵگە و سنووری بەرپرسیارییەتی چێ دەکرێ.
ئەپارتهایت: بڕوانە جیاوازی ڕەگەزایەتی.

گروه سالاری

Oligarchy

میدیایەک کە بڵاوکەرەوەی ئەندێشە و سیاسەتی حیزب، ڕێکخراوە یان گرووپێک بێت. ئەم زاراوە هەروەها بە واتای ڕێکخراوە و دەزگەی تەشکیلاتی بە کار براوە.

ارگان

Organ

وتەیەکە بەکار دێنرێ بۆ زۆریی شتێک