کەڵەوەی جووت

زورگویی

ئیستبداد و خودسەری

زۆری، ناهەقی

با شدت گریه کردن

گریانی بە کوڵ

کوڵی گریانێ٬ کە گەرووی بگری. –بوون: (باک.):کەلەگرین

کَلان، گُنده، بزرگ، تَنومند

زەلام، زل، تەنوومەن [زەبەلاح، باڵابەرز]

قَطور، فَخیم، عَظیم، جَسیم، رَشیق

بلندبالا

شتی باڵابەر

قەدبڵند

باڵابڵند٬ باڵابەرزە٬ بەژن بڵند. –ی: باڵابڵندی

گونەسەگانە

پر گردن خروس.

پەڕی گەردنی کەڵەباب

عُرفُ الدّیک.

دیوار سنگی

ئیشکەبەرد

نوعی حلوا برای مسافرت

هەڵوای دۆشاو کەبۆسەفەری دەبەن

(نت.) هەڵوای ئیشک: تێبــ.- خواردنێکە لە ئارد و ڕۆن و دۆشاو یا شیرەی شەکر ساز دەکرێ، زیاتر بۆ سەفەری دوور (حەج و...) دەگەڵ خۆیان دەبرد.

ئەشکەنجە

چێوجەڵە

قوڵفەکانی دەوارە کە بە یەکدا دەکرێن و داریان پیا دەکرێ و دەبەسترێن بە یەکەوە

اشکلک، پاهک، باهک، شکنج، شکنجە. آزار، چرس.

پل، اشکلک. (قفل خیمە)

چێوجەڵە، ئەشکەنجە، ماوش. [گیرە، فلاقە. سزا]

گیرە. [(قفڵی دەوار.)]

مکبس، منکال، شکال، دهق، عذاب.

زر، شظاظ، فلیجة. وێنە

منگنه
چوبک بهم بستن چادر
از وسایل شکنجه

مەنگەنەی نەجار و ئاسنگەر
دارۆکێکی لەلە کراو بۆ پێکەوە لێکدانی تەختە دەوار
ئامرازێکی جەزرەبەدانە هەر قامکەی تاوانباریان دەناو کونە تەختەیەکی خڕ دەنا و بە پەت جەڕە بابەیان دەدا، چێوجەلە

«نتـ.»، «سنـ.» ۱- تمـ: ۲- ئەشکنجە/۱، ۲- پارچە دارێکە ٦/٧ سانتیمەتر درێژە لە ناوەڕاستا لەلە کراوە، پەتی تێدەخرێ و تەختەی دەوار و ڕەشماڵ و پارچەکانی خێوەتی پێ تێک دەکرێتەوە و لێکیان قایم دەکا. هس.: ئیشکیل/۱، ۳- ئامرازێک بووە لە زەمانی کۆندا بۆ ئازاردانی بەندی و تاوانباران. تێبــ.ینی: حەوت پارچە داری پچکۆڵەیان دەهێنا کونیان دەکردن و بە پەت جەڵە دەکران، بۆ ئازاردانی یەکێک دەیانکردە پەنجەی دەستی، بە جۆرێک کە هەر قامکێکی دەکەوتە نێوان دوو پارچە دارەوە و پەتەکانیان توند دەکرد. ٭۱- ئەشکنجە/۲، چێوجەڵە.

قوڵفەکانی دەوارە، کە تێکدەخرێن و داریان لێ قایم دەکرێ و لێک دەبەسترێن، جێوجەڵە، ئەشکەنجە، دارێکی باریکی بەقەد پەنجەیە ووڵاخانی پێ جەلە دەکەن

ئازار، ڕەنج

اشکلک کردن، پاهکیدن، باهکیدن. شکنجەکردن، دست وپابستن، آزاردادن، آزردن، آزارکردن.