کمند

گوریس یا زنجیرێکی درێژ ئەم سەر و ئەو سەرەکەی بەسنگێکەوە دەبەسترێ، ئینجا بەڕیزە وڵاخی پێوە دەبەسترێتەوە

شتێکە وەک عەگاڵ لەکاتی دانیشتندا دەکرێتە پشت و بەرئەژنۆ بۆ ئەوەی کە بەملا و بەولادا نەکەوێ

کەمەن

پەتێکی ئەستووری درێژە بۆ گرفتارکردنی کەسێک یا گیانلەبەرێک بەکاردێ.

مەڵێ ڕێگەی کەشندە، یا کوشندە ئەژدەرە، یاخۆ
کەمەندە، یا طەنابی خێوەتی گەردوونی گەردانە

جۆرە تەنافێک بووە جاران لە جەنگدا بەکارهێنراوە بۆ خستنەمل و بەکێش کردنی جەنگاوەری بەرەی ئەولا.

کەمەندی زوڵفی دوو لانە، لە بۆ گەبر و موسوڵمانە
دەکێشێ بێ موحابانە، چ لەملا بێ، چ لەولا بێ!

چتێکە وەکو حەگال لەکاتی دانیشتنێدا دەکرێتە پشت و بەر ئەژنۆو تا بەملاولادانەکەوێ.ئەو گوریسەیه٬ کە دەخرێتە ملی ووڵاخی ڕمۆز و یاخی. گوریس یا زنجیرێکی درێژە ئەمسەرەو سەرەکەی بە سینگێکەوە دەبەسترێتەوە ووڵاخی بەڕیزە پێوە دەبەسترێتەوە. تەنافێک بووە پاڵەوانان لەکاتی شەڕێدا بەکاریان دەبرد.

هاویشتنی کەمەند بۆ گرتنی شتێک

هاویژتنی کەمەند بۆ گرتنی چتێک

کمندانداز

سوارێ کە بە کەمەند دوژمن یان ڕاکردو دەگرێ

کنایه از مجذوب پیر طریقت و عرفان یا عاشق دختر جوان شدن

بریتییە لە کەسێک کەرموودە و گرفتاری ڕەوشت و خووی بەرزی پیاوێکی خواشناس بووبێ

برێتی لە عاشق بوونی شێخی تەریقەت یان کچی جوان

بریتیە لە کەسێک٬ کە گیرۆدە و گرفتاری ڕەوشت و خووی بەرزی پیاوێکی خوداناس بووبێ